«Επρεπε, συλλογιζόταν, μερικοί άνθρωποι να 'ναι αθάνατοι... Για να μπορούν να δουλεύουν αιώνια και να δημιουργούν... Να, όταν πεθάνει ο μεγάλος τούτος τεχνίτης, θα πάρει μαζί του όλα τ' αγάλματα και τους ναούς που πλάθει μέσα στο νου του...».
Στις σελίδες του, ο Μινωικός πολιτισμός και ο αρχετυπικός πια μύθος του Λαβυρίνθου, ο Θησέας, ο Μινώταυρος και ο μίτος της Αριάδνης. Αλλά και ο Δαίδαλος που δημιούργησε τον Λαβύρινθο, ο Ικαρος που φιλοδόξησε να πετάξει σαν το πουλί, ο Νάρκισσος και ο πρώτος φυλακισμένος σιδεράς. Εφόσον στο ιστορικό μυθιστόρημα του Νίκου Καζαντζάκη, που υποτίθεται είχε γράψει κατ' αρχάς για εφήβους, Ιστορία, μυθολογία και αρχαιολογία συνυπάρχουν σαν αρχετυπικά σύμβολα της πορείας και της μοίρας του ανθρώπου.
Τα επιμέρους κεφάλαια του βιβλίου «Στα παλάτια της Κνωσού»: Ο Ικαρος, η Κρινό και ο Χάρης. Τα παλάτια της Κνωσού. Η δοξολογία του θερισμού. Οι βασιλοπούλες χορεύουν με τα φίδια. Η Αριάδνη δίνει τον μίτο στον Θησέα. Ο Θησέας σκοτώνει τον Μινώταυρο. Διόνυσος και Αριάδνη. Ο Δαίδαλος και ο Ικαρος. Η πτώση του Ικαρου. Τα καράβια των βαρβάρων στην Κρήτη. Η καταστροφή του Παλατιού. Αθηνά και Θησέας.
Τα μεγάλα γεγονότα ενώνονται με καθημερινές σκηνές του λαού και των αρχόντων, συνυπάρχουν με τελετές προς τους Θεούς και με φιλοσοφικά ερωτηματικά αιώνων:
«-Γιατί να μη θες να δώσεις στους ανθρώπους τα φτερά; Θα πετούσα τώρα στην Κρήτη και θα μάθαινα τι γίνουνται...
-Τι να τα κάμουν τα φτερά οι άνθρωποι; Είπε ο γέροντας τεχνίτης κουνώντας το σεβαστό κεφάλι του. Ας γίνουν πρώτα καλοί, ας αγαπιούνται. Αν εξακολουθούν να 'ναι κακοί, όπως τώρα, κι έχουν και φτερά, τότε θα γίνουν ακόμα χειρότεροι. Γιατί θα μπορούν ευκολότερα να κάνουν κακό ο ένας στον άλλο...».
Και αυτό το ιστορικό μυθιστόρημα γράφεται ?πιθανόν? στην Αίγινα το 1940, για βιοποριστικούς λόγους, ο Φάνης Κακριδής επιμένει να τοποθετεί τη συγγραφή του στα χρόνια 1014-1922, κι εκδίδεται ως βιβλίο από τις εκδόσεις «Καζαντζάκη» το 1981, σε φιλολογική επιμέλεια Πάτροκλου Σταύρου, με ξυλογραφίες και σχέδια του Α. Τάσσου. Εχει ήδη μεταφραστεί στα αγγλικά, γαλλικά και ισπανικά. Από την ισπανική έκδοση Nikos Kazantzakis, «En el palacio de Cnosos», σημειώνουμε τον πρόλογο: «Ενα υπέροχο μυθιστόρημα για παιδιά, και όχι μόνο. Μύθος, ιστορία και αρχαιολογία, αισθήματα και ιδανικά μπλέκονται συναρπαστικά με την πλοκή και τους ολοζώντανους χαρακτήρες του έργου. Ο Νίκος Καζαντζάκης, που τόσο αγάπησε τα παιδιά, τους προσφέρει ένα βιβλίο γραμμένο με έμπνευση, φροντίδα και πολύ μεράκι, ένα βιβλίο που απορροφά όποιον το ανοίξει.
Ο Καζαντζάκης, ο μεγαλύτερος από τους Ελληνες συγγραφείς, αφηγείται εδώ έναν πολύ αρχαίο μύθο, αυτόν του Μινώταυρου. Ο Κρητικός πολιτισμός αναπτύσσεται γύρω από το ανάκτορο της Κνωσού. Εξω γίνονται οι γιορτές, οι ταυρομαχίες, οι χοροί με τα φίδια, και μέσα στον μυστηριώδη Λαβύρινθο ζει ο τρομερός Μινώταυρος. Η Αθήνα δεν είναι παρά μια μικρή πολιτεία, καταπιεσμένη από την κρητική εξουσία και εξαντλημένη από τον φόρο που πρέπει να πληρώνει στο τέρας.
Θα κατορθώσει ο πρίγκιπας Θησέας, ο ήρωας του οποίου την αγάπη διεκδικούν οι κόρες τού βασιλιά Μίνωα, η Αριάδνη και η Φαίδρα, να νικήσει τον Μινώταυρο, να κατακτήσει την καρδιά τής αγαπημένης του και να ελευθερώσει την Αθήνα; Θα φανερώσει ο σιδεράς το μυστικό του νέου όπλου; Θα κάνει ο Δαίδαλος τους ανθρώπους να πετούν; Θα καταφέρουν ο Ικαρος και οι φίλοι του να δραπετεύσουν από το παλάτι; Κάτω από τη φόρμα ενός παθιασμένου περιπετειώδους μυθιστορήματος, στο οποίο συμβαίνουν τα πιο συναρπαστικά περιστατικά, ο Καζαντζάκης εκφράζει όλη την αντίληψή του για την Ιστορία: ένας κόσμος υπερβολικά γερασμένος, υπερβολικά πλούσιος, και ακριβώς γι' αυτό σάπιος, καταρρέει· ένας άλλος, νεότερος, φλογερότερος, ευγενέστερος, παίρνει τη θέση του. Οι αξίες τής ελπίδας, της ανδρείας, της ελευθερίας και της δημοκρατίας, που του είναι τόσο αγαπητές, προβάλλουν συνυφασμένες με την πλοκή.
Ενα πανέμορφο βιβλίο, όπου το κοινό τού Καζαντζάκη θα βρει αυτό που του αρέσει στο έργο του: τη χειροπιαστή παρουσία των πραγμάτων και των ανθρώπων στα οποία ο συγγραφέας δανείζει την απέραντη και επιτακτική αγάπη του για τη ζωή».
ΕΛΕΝΗ ΓΚΙΚΑ http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22808&subid=2&pubid=63979375
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου