Σάββατο 30 Μαρτίου 2013

Κόρινθος: Πρωτόκολλο συνεργασίας με την Σεβαστούπολη

Πρωτόκολλο Συνεργασίας και Φιλίας, με σκοπό την προώθηση και διεύρυνση των πολιτιστικών και οικονομικών δεσμών υπέγραψαν σήμερα οι Δήμοι Κορινθίων και Σεβαστούπολης.

 Το πρωτόκολλο συνεργασίας μεταξύ την Σεβαστούπολη , εντάσσεται στις πρωτοβουλίες του Δήμου Κορινθίων για την προώθηση των ιστορικών και οικονομικών δεσμών της Κορίνθου με  εξίσου σημαντικές πόλεις, που διαδραμάτισαν και συνεχίζουν να έχουν αξιοπρόσεκτο ρόλο στην ανατολική Ευρώπη, όπως είναι η Σεβαστούπολη που αποτελεί ιστορική κληρονομιά  της  «πάλαι ποτέ»  Κορινθιακής επιρροής.
 Ο Δήμαρχος Κορινθίων Αλέξανδρος Πνευματικός, υποδέχθηκε στο Δημαρχείο της πόλης , τον αντιδήμαρχο  της Σεβαστούπολης  κ. Βλαδίμηρο Αραμπατζή ενώ στη συνάντηση παρευρέθηκε και ο πρόεδρος του Επιμελητηρίου Κορίνθου κ. Βασίλης Νανόπουλος καθώς επίσης και  ο Σύμβουλος Α’ της Πρεσβείας της Ουκρανίας κ. Άννα Τισένκο .
ΝΙΝΑ ΚΑΣΙΜΑΤΗ,   www.ert.gr

Ηράκλειο: Έργα πολιτισμού στην Πεδιάδα

Δύο νέα έργα συνολικού προϋπολογισμού 102.000 ευρώ, εντάχθηκαν στο ΕΣΠΑ έπειτα από πρόταση του δήμου Μινώα Πεδιάδας, και αφορούν στην ανάδειξη και την προβολή του πλούσιου πολιτιστικού αποθέματος της περιοχής. Πρόκειται για τα έργα προβολής της πολιτιστικής κληρονομιάς του δήμου με ηλεκτρονικά και έντυπα μέσα, και την καταγραφή, αποτύπωση και προβολή των Βυζαντινών εκκλησιών του δήμου.
Το πρώτο έργο αφορά στη δημιουργία μίας διαδραστικής διαδικτυακής πύλης παρουσίασης των πολιτιστικών μνημείων, αλλά και των πολιτιστικών δραστηριοτήτων που αναπτύσσονται στη περιοχή, με επίκεντρο τους τρεις βασικούς οικιστικούς πυρήνες Αρκαλοχωρίου, Καστελλίου και Θραψανού, σε συνδυασμό με την πλούσια αρχιτεκτονική παράδοση του Δήμου.

Οι κληρονόμοι θύματος των Ναζί ζητούν απο τη Βαυαρία την επιστροφή έργου του Πικάσο

Οι κληρονόμοι θύματος των Ναζί ζητούν απο τη Βαυαρία την επιστροφή έργου του Πικάσο

Οι κληρονόμοι ενός Εβραίου τραπεζίτη τα περιουσιακά στοιχεία του οποίου είχαν λεηλατηθεί από τους Ναζί ζήτησαν ενώπιον των αμερικανικών δικαστηρίων την επιστροφή ενός έργου του Πάμπλο Πικάσο με τίτλο «Κυρία Σολέρ», που σήμερα εκτίθεται στο Μόναχο, στο γερμανικό κρατίδιο της Βαυαρίας, ανακοίνωσε σήμερα ο δικηγόρος τους στην Ουάσιγκτον.

Η αγωγή των κληρονόμων κατατέθηκε την Τετάρτη στο ομοσπονδιακό δικαστήριο της Νότιας Περιφέρειας της Νέας Υόρκης από την οικογένεια του Πολ Φον Μέντελσον - Μπαρτόλντι για να τους επιστραφεί το έργο της «γαλάζιας περιόδου» του Πικάσο, που η αξία του υπολογίζεται σήμερα σε «100 εκατομμύρια δολάρια» όπως δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο δικηγόρος της οικογένειας, Τζον Μπερν.


Ολογράμματα «ζωντανεύουν» τη μνήμη του Ολοκαυτώματος



Επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο της Νότιας Καλιφόρνια δημιούργησαν «ψηφιακούς σωσίες» επιζώντων, που διηγούνται τη φρίκη των στρατοπέδων συγκέντρωσης.

Του Κώστα Δεληγιάννη      www.kathimerini.gr




Με όπλο την τεχνολογία, επιστήμονες από το Ίδρυμα Shoah στο Πανεπιστήμιο της Νότιας Καλιφόρνια θέλουν να κρατήσουν όσο το δυνατόν πιο ζωντανή τη μνήμη του Ολοκαυτώματος. Γι’ αυτό τον σκοπό, οι επιστήμονες έχουν δημιουργήσει τα ολογράμματα περισσότερων από δέκα ανθρώπων, οι οποίοι επέζησαν στα ναζιστικά κρεματόρια.
Εγκαθιστώντας τον κατάλληλο εξοπλισμό, τα ολογράμματα θα μπορούν να κάνουν την «εμφάνισή» τους σε οποιοδήποτε μουσείο ή έκθεση, για να «διηγηθούν» στους επισκέπτες τη ναζιστική θηριωδία. Ο εξοπλισμός θα περιλαμβάνει επίσης λογισμικό αναγνώρισης φωνής, ώστε οι «ψηφιακοί σωσίες» να «καταλαβαίνουν» και να απαντούν στις ερωτήσεις των επισκεπτών.

Αρχαία ελληνικά νομίσματα του 4ου και 5ου αι. π.Χ επιστρέφουν στην Ελλάδα

Αρχαία ελληνικά νομίσματα του 4ου και 5ου αι. π.Χ επιστρέφουν στην Ελλάδα

Ημέρα + ώρα δημοσίευσης 28.03.2013 - 10.31     www.star.gr
​Ένας αρχαιολογικός «θησαυρός», αποτελούμενος από 118 ασημένια αρχαία ελληνικά νομίσματα του 4ου και 5ου π.Χ. αιώνα, βρέθηκε στα χέρια Βέλγου κι αναμένεται να επιστρέψει στην Ελλάδα.
Τα αρχαία νομίσματα είχαν βρεθεί στην κατοχή του Βέλγου τον Νοέμβριο του 2011, κατά την άφιξή του στο αεροδρόμιο της Ζυρίχης, ο οποίος ήταν μόνιμος κάτοικος Χαλκιδικής. Τα νομίσματα βρέθηκαν κρυμμένα μέσα σε μία θήκη CD στις αποσκευές του και κατασχέθηκαν από τις ελβετικές αρχές.

Το δέκατο έκτο μνημείο UNESCO για τη Θεσσαλονίκη ή …

Δημοσιεύτηκε: Παρασκευή, 29 Μαρτίου 2013 20:43  www.agelioforos.gr


ΤΗΣ ΜΕΛΙΝΑΣ ΠΑΪΣΙΔΟΥ
Επ. καθηγήτριας Βυζαντινής Αρχαιολογίας

   Τ’ αγάλματα είναι στο μουσείο.
   -Όχι σε κυνηγούν, πώς δεν το βλέπεις;
     Θέλω να πω με τα σπασμένα μέλη τους,
     με την αλλοτινή μορφή τους που δεν γνώρισες
     κι όμως την ξέρεις.
       (Ο Ηδονικός Ελπήνωρ, Γ. Σεφέρης)

Το Ελληνικό Σύνταγμα στο άρθρο 24 αναφέρει ρητά: «Η προστασία του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος αποτελεί υποχρέωση του Κράτους και δικαίωμα του καθενός. Για τη διαφύλαξή του το Κράτος έχει υποχρέωση να παίρνει ιδιαίτερα προληπτικά ή κατασταλτικά μέτρα στο πλαίσιο της αρχής της αειφορίας». Το Σύνταγμα, λοιπόν, ενισχύει την υπόσταση των αρχαιοτήτων αλλά και το δικαίωμα του κάθε Έλληνα πολίτη να καταγγείλει οποιαδήποτε παρέκκλιση εις βάρος της πολιτιστικής μας κληρονομιάς, η οποία αντιμετωπίζεται ως αγαθό που ανήκει σε όλους.
Εις επίρρωσιν του ανωτέρω ο Αρχαιολογικός Νόμος 3028/2002 στο άρθρο 3, παράγρ. 2 διευκρινίζει ότι «Η προστασία των μνημείων, αρχαιολογικών χώρων και ιστορικών τόπων περιλαμβάνεται στους στόχους οποιουδήποτε επιπέδου χωροταξικού, αναπτυξιακού, περιβαλλοντικού σχεδιασμού», ενώ στο άρθρο 7, παρ. 2 αναφέρει ότι «Τα ακίνητα αρχαία που αποκαλύφθηκαν ή αποκαλύπτονται κατά την εκτέλεση ανασκαφών ή άλλης αρχαιολογικής έρευνας ανήκουν κατά κυριότητα στο Δημόσιο, είναι εκτός συναλλαγής και ανεπίδεκτα χρησικτησίας».
Σε επίπεδο Διεθνών Συμβάσεων πρώτα ο Χάρτης της Βενετίας για την Αποκατάσταση και Συντήρηση Μνημείων και Μνημειακών Συνόλων (1964) έθεσε την ευθύνη έναντι των μελλοντικών γενεών, στις οποίες οφείλουμε να παραδώσουμε ακέραια τα μνημειακά έργα των λαών ως πανανθρώπινη πολιτιστική κληρονομιά. Η Ευρωπαϊκή Σύμβαση για την προστασία της Αρχαιολογικής Κληρονομιάς (Αναθεωρημένη, Μάλτα 1992) προβλέπει τη συμφιλίωση και συνάρθρωση των αναγκών της αρχαιολογίας και των αναπτυξιακών σχεδίων, τη συστηματική διαβούλευση αρχαιολόγων, πολεοδόμων και χωροτακτών, την τροποποίηση σχεδίων αναπτύξεως που ενδέχεται να αλλοιώσουν την αρχαιολογική κληρονομιά, τη διατήρηση κατά χώραν των στοιχείων της αρχαιολογικής κληρονομιάς, όταν ευρίσκονται επ΄ ευκαιρία εργασιών αναπτύξεως.
Το 1975 στη Διακήρυξη του Άμστερνταμ υποστηρίζεται ότι το μέλλον δεν μπορεί και δεν πρέπει να κτίζεται σε βάρος του παρελθόντος.
Η γενική αφύπνιση στο θέμα της θεσμικής προστασίας της αρχαιολογικής κληρονομίας και η έμφαση στον οικουμενικό χαρακτήρα της διάσωσης των μνημείων διατυπώνονται με τη Σύμβαση του Λονδίνου (1969), των Παρισίων (1972) «Για την προστασία της παγκόσμιας πολιτιστικής και φυσικής κληρονομίας», τη Διακήρυξη του Άμ­στερνταμ (1975) και τη Σύμβαση της Γρανάδας (1986) «Για την προστασία της αρχιτεκτονικής κληρονομίας της Ευρώπης», η οποία κυρώθηκε στην Ελλάδα το 1992 (κυρωτ. ν. 2039/1992). Με τη Σύμβαση των Παρισίων του 1972 μπαίνουμε σε άλλη εποχή, καθόσον τέθηκε το ζήτημα της ταυτόχρονης προστασίας της παγκόσμιας φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς, θέτοντας έτσι το θέμα της προστασίας δύο συστημάτων, του φυσικού και του ανθρωπογενούς ως συνάλληλα και αλληλοϋποστηριζόμενα. Συνεπεία των ανωτέρω η προστασία της Πολιτιστικής Κληρονομιάς δεν αποτελεί μόνο εθνική στρατηγική αλλά λαμβάνει παγκόσμια διάσταση.
Ομοίως και ο πρόσφατος ελληνικός αρχαιολογικός νόμος 3028/2002 τιτλοφορείται για την «Προστασία των Αρχαιοτήτων και εν γένει της Πολιτιστικής Κληρονομιάς» έναντι του προηγούμενου 5351/1932 που έφερε το γενικότερο τίτλο «Περί Αρχαιοτήτων». Είναι πια φανερό ότι η ολοένα επαπειλούμενη πολιτιστική κληρονομιά έχει ανάγκη ενισχυμένης θεσμικής προστασίας. Κατά το νέο νόμο η πολιτιστική κληρονομιά ορίζεται ως το σύνολο των πολιτιστικών αγαθών. Η έννοια του «αγαθού» ενέχει τη σημασία του αναντικατάσταστου και αναπαλλοτρίωτου. Το πολιτιστικό αγαθό αποτελεί αυταξία με διαχρονική υπόσταση έναντι της εφήμερης ανθρώπινης παρουσίας. Ο ίδιος νόμος στο άρθρο 2 διασαφηνίζει και την έννοια του ακίνητου και συνεπώς αμετακίνητου μνημείου: πρόκειται για «ακίνητα μνημεία που είναι συνδεδεμένα με το έδαφος και παραμένουν σε αυτό … και δεν είναι δυνατόν να μετακινηθούν χωρίς βλάβη της αξίας τους ως μαρτυριών».
Ωστόσο, η διεθνής έκπτωση και συρρίκνωση των ανθρωπιστικών σπουδών και επιστημών, η οποία παρατηρείται τις τελευταίες δεκαετίες, επειδή οι επιστήμες αυτές δεν θεωρούνται προσοδοφόρες και τα οφέλη τους δεν μπορούν να προμετρηθούν, μεγιστοποιεί την κρίση που περνά η αντιμετώπιση του πολιτιστικού αγαθού. Μέσα σε αυτό το κλίμα αντιμετωπίζεται το πολιτιστικό αγαθό ως εμπορεύσιμο και ενίοτε αναλώσιμο. Η Ελληνική Αρχαιολογική Υπηρεσία βιώνει καθημερινά το πρόβλημα, ιδιαίτερα όταν συναντιέται με τα μεγάλα τεχνικά έργα. Υπάρχει ασυμβατότητα στους χρόνους που τρέχει το προμετρημένο οικονομικό κέρδος και στους μη κερδοφόρους χρόνους έρευνας, ανασύστασης και μελέτης ενός ανθρωπογενούς συστήματος του παρελθόντος. Δεν είναι πλέον η φυσική φθορά που απειλεί την υλική υπόσταση της πολιτιστικής κληρονομιάς, αλλά η ταχύτατη μεταβλητότητα του ανθρώπινου περιβάλλοντος που υπερβαίνει συντριπτικά τα συνήθη ανθρώπινα δεδομένα.
Η Θεσσαλονίκη από το 2004 βιώνει το σχεδιασμό του κοινωφελούς έργου, του Μετρό της πόλης, ενός δημόσιου έργου μεγάλης κλίμακας. Τον Αύγουστο του 2006 ξεκίνησαν οι πρώτες εργασίες στο πεδίο. Με την εκτέλεση αυτού του έργου η Αρχαιολογική Υπηρεσία βρέθηκε στη δίνη μιας δοκιμασίας: από τη μία η ανοιχτή πρόκληση για το μεγάλης κλίμακας ανασκαφικό έργο με αναμενόμενα τα σημαντικά ευρήματα στον άξονα της μεγάλης decumanus της Θεσσαλονίκης που τέμνει οριζόντια την πόλη και από την άλλη η πλήρης επίγνωση όλων μας για τη βέβαιη μοίρα των αποκαλυφθεισών αρχαιοτήτων: την καταστροφή τους ή στην καλύτερη περίπτωση την μερική απόσπασή τους. Τα αρχαιολογικά σκάμματα μετατρέπονται σε ορύγματα κατασκευής των σταθμών του μέλλοντος όπου ο αρχαίος κόσμος δεν έχει καμία θέση. Εδώ πρέπει να τονιστεί ότι η επιλογή δεν ήταν δική μας. Η χωροθέτηση και ο υπερβολικός αριθμός των σταθμών μέσα στο ιστορικό κέντρο της πόλης μας δεν συναποφασίστηκε μεταξύ των υπηρεσιών, αλλά επιβλήθηκε ως πολιτική βούληση. Στην υπηρεσιακή αλληλογραφία υπάρχουν αναφορές για την αρχαιολογικά ασυμβίβαστη απόφαση κατασκευής των σταθμών –και μάλιστα τόσο πυκνών- στην καρδιά της αρχαιολογικής Θεσσαλονίκης και στην κεντρική αρτηρία της.
Κατά τη συνήθη, λοιπόν, πρακτική ξεπεράστηκαν οι φωνές των οχληρών αρχαιολόγων και το προαποφασισμένο τεχνικό έργο ξεκίνησε χωρίς καμία παρέκκλιση και κατά παράβαση των Διεθνών Συμβάσεων που προαναφέρθηκαν. Μεταξύ του τότε Υπουργείου Πολιτισμού, της Αττικό Μετρό και της Αναδόχου Κοινοπραξίας υπογράφηκε το «Πλαίσιο προγραμματισμού και συντονισμού των αρχαιολογικών εργασιών για την κατασκευή του Μετρό Θεσσαλονίκης», όπου ορίζεται μεταξύ των άλλων η καταγραφή, μελέτη και αξιοποίηση των ευρημάτων είτε στα Μουσεία είτε στους ίδιους τους σταθμούς. Η πράξη, όμως, έδειξε ότι δεν υπήρχε εξ αρχής πραγματικός σχεδιασμός ανάδειξης των αρχαιοτήτων εντός των σταθμών και η εταιρεία ποτέ δεν έδωσε σαφείς απαντήσεις ούτε παρέδωσε τα σχέδια των σταθμών του ιστορικού κέντρου στις αρμόδιες Εφορείες Αρχαιοτήτων. Στις προφορικές ερωτήσεις περί αναδείξεων των αρχαιοτήτων που δεν μετακινούνται οι απαντήσεις ήταν πάντα αόριστες και αμφιλεγόμενες. Αποκορύφωμα της αρνητικής αντιμετώπισης των αρχαιοτήτων ήταν η τελική λύση που δόθηκε στο Σταθμό του Μετρό στο Σιντριβάνι με την ατυχή διαχείριση της παλαιοχριστιανικής κοιμητηριακής βασιλικής, στη περίπτωση της οποίας αντί της προταθείσας και υπογραφείσας ολικής απόσπασής της και μεταφοράς στην Πανεπιστημιούπολη, ως έσχατης –και όχι προτιμητέας- λύσης για τη διάσωσή της επιλέχθηκε η ταφή της στο πρώτο επίπεδο του σταθμού (σ.σ. ίσως επειδή ήταν κοιμητηριακή ενταφιάστηκε ως όφειλε). Διαφαινόταν, λοιπόν, ξεκάθαρα ότι η εμπειρία και οι εφαρμογές της Αθήνας δεν είχαν θέση στο Μετρό της Θεσσαλονίκης, όπως οι λύσεις του Κεραμεικού και του σταθμού στο Μοναστηράκι.
Η Θεσσαλονίκη από το 1989 έχει την τιμή να συμπεριλαμβάνεται στις πόλεις του καταλόγου της UNESCO με 15 μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς, ανάμεσα στα καλύτερα του κόσμου, δηλαδή τα τείχη της και οι βυζαντινοί ναοί της. Τα μνημεία αυτά έλαβαν τον τιμητικό τίτλο των μνημείων της UNESCO και για τον λόγο ότι πληρούσαν το κριτήριο της αυθεντικότητας. Ένα από τα στοιχεία που αποδεικνύουν την αυθεντικότητα ενός μνημείου είναι η κατά χώραν διατήρησή τους. Παράλληλα, η πόλη μας έχει το προνόμιο να είναι η δεύτερη μεγάλη πόλη που διασώζει σε ικανοποιητικό βαθμό το βυζαντινό της πρόσωπο, μετά την Κωνσταντινούπολη. Η κατασκευή των σταθμών του Μετρό στον άξονα της Εγνατίας αποκαλύπτει τον αστικό πολεοδομικό ιστό που συσχετίζεται άμεσα με μνημεία UNESCO, όπως η Aχειροποίητος, η Παναγία Xαλκέων, τα Tείχη και τα περιβάλλει. Αποκαλύπτει αυτό που επιρρωνύει τις ιστορικές πηγές, δηλαδή το μεγάλο δημόσιο δρόμο που διέτρεχε κεντρικά από τα δυτικά στα ανατολικά και προέτρεπε τους ταξιδιώτες να μένουν στην πόλη μας και να εφοδιάζονται όλα τα αγαθά. Το δρόμο στον οποίον αναπτύσσονταν όλη η εμπορική ζωή της πόλης και κινούνταν ένα πολύχρωμο πλήθος από ντόπιους και ξένους, όπως μαρτυρεί ο Ιωάννης Καμινιάτης. Το δρόμο που κείται 6 μέτρα κάτω από την σημερινή Εγνατία και αποδεικνύει την αδιάλειπτη συνέχεια της πόλης στην ίδια θέση και με τις ίδιες λειτουργίες. Μιας πόλης με εμφανή τη διαχρονία της, όπου το καθημερινό ανθρωποπεριβάλλον πλαισιώνεται από μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς που προσφέρουν ποιότητα, σταθερότητα και καταφύγιο έναντι ενός περιβάλλοντος που μεταλλάσσεται και «επιτίθεται» καθημερινά. Κάτω από αυτή την πόλη οι συρμοί του Μετρό θα διαπεράσουν σε υπόγεια διαδρομή και σε απόσταση αναπνοής από αυτό το δεδομένο για τη ζωή της πόλης πολιτισμικό σύστημα με τα Τείχη (ανατολικά και δυτικά), τις εκκλησίες, τη μεγάλη Λεωφόρο, τις αγορές και τα λουτρά. Και αυτό το περιβάλλον που άντεξε 24 αιώνες ζωής και εξέλιξης δεν θα πρέπει να το οχλήσουμε, αλλά να το εντάξουμε οργανικά και παραγωγικά στη ζωή μας. Έχουμε στα χέρια μας τις οχυρώσεις, τους λατρευτικούς χώρους και μας λείπει ο αστικός ιστός που μόλις τώρα μας δόθηκε ως δώρο. Ο Σταθμός Βενιζέλου με τη μοναδικότητα της αποκάλυψης της κεντρικής διασταύρωσης της βυζαντινής κοσμικής και κοσμοπολίτικης Θεσσαλονίκης είναι η πρόκληση. Θα την αδράξουμε για να την παραδώσουμε αλώβητη στις επόμενες γενιές ή θα καταδικαστούμε σε μία damnatio memoriae για την αβελτηρία και την προχειρότητά μας; Θα δώσουμε το 16ο μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της Θεσσαλονίκης στην UNESCO ή θα κλείσουμε τα απομεινάρια του «γυμνά και τετραχηλισμένα» σε κάποια αποθήκη με αμφίβολη διαχείριση και οπωσδήποτε ως μία σκηνογραφημένη και αλλοιωμένη ρέπλικα;
Έχουμε τη μοναδική ευκαιρία για την πόλη μας να αποκτήσει την περιπόθητη ενοποίηση των αρχαιολογικών χώρων της. Να κερδίσει με τα αρχαιολογικά όπλα της τη θέση που της αξίζει διεθνώς. Αν χαθεί αυτό το σημαντικό εύρημα, αν επικυρωθεί έτσι αβασάνιστα η πρακτική της μετατόπισης των μνημείων κατά το δοκούν, εγκαινιάζουμε μία στρεβλή και μυωπική διαχείριση της πολιτισμικής μας κληρονομιάς, την οποία έχουμε δανειστεί από τους προηγούμενους και οφείλουμε να την παραδώσουμε στους επόμενους.
Η διασφάλιση του μέλλοντος του παρελθόντος μας είναι κοινή μας υποχρέωση. Γιατί η εξαφάνιση κάποιου πολιτιστικού αγαθού θα καταστήσει φτωχότερη την κληρονομιά όλης της ανθρωπότητας.
Επιλεγμένη βιβλιογραφία
- Αρχαιολογικές Έρευνες και Μεγάλα Δημόσια Έργα, Αρχαιολογική Συνάντηση Εργασίας (εκδ. Υπουργείο Πολιτισμού – Επιτροπή παρακολούθησης μεγάλων έργων), Επταπύργιο Θεσσαλονίκης 18-20 Σεπτεμβρίου 2003.
- Ε. Δωρής, Το Δίκαιον των Αρχαιοτήτων, Νομοθεσία – Νομολογία – Ερμηνεία, Αθήνα 1985.
- Β. Δωροβίνης, «Κράτος και Πολιτιστική Κληρονομιά», Αρχαιολογία τ. 12 (Αύγουστος 1984).
- Π. Ι. Ζέπου, «Ζητήματα από την ισχύουσαν νομοθεσίαν περί αρχαιοτήτων», Χαριστήριον εις Αναστάσιον Ορλάνδον, τ. Γ΄, Αθήνα 1966.
- Γ. Λάββας, Προστασία μνημείων και συνόλων, τ.1. Βασικές έννοιες, ιδεολογία και μεθοδολογία, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης 1984.
- Οδηγός Αρχαιολογικών Αδειοδοτήσεων και Διαδικασιών στα Δημόσια Έργα, Εγχειρίδιο Νο 8.
-Π. Πάντος, Κωδικοποίηση Νομοθεσίας για την Πολιτιστική Κληρονομιά. Α. Ελληνική Νομοθεσία, Β. Διεθνές και Κοινοτικό Δίκαιο, Αθήνα 2001-2005.
- Δ. Παπαπετρόπουλος, Ν.3028/2002 για την προστασία των αρχαιοτήτων και εν γένει της πολιτιστικής κληρονομιάς, εκδ. Σάκκουλα, Αθήνα –Θεσσαλονίκη 2006.
- Λ. Παρλαμά, Η πόλη κάτω από την πόλη. Ευρήματα από τις ανασκαφές του μητροπολιτικού σιδηροδρόμου των Αθηνών, Αθήνα 2000.
- Το παρόν και το μέλλον των μνημείων μας. Πολιτιστική κληρονομιά και Γ΄ Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης – Η προσφορά της αρχαιολογικής υπηρεσίας στην κοινωνία των πολιτών (εκδ. Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων), Θεσσαλονίκη 2007.
- Ν. 1126/1981 και Ν. 1127/1981: κύρωση της προστασίας της Ευρωπαϊκής και Παγκόσμιας Πολιτισμικής και Φυσικής Κληρονομιάς.
- Σύνταγμα της Ελλάδος (ΦΕΚ 85/Α/18-4-2001).
- Κ.Ν. 5351/1932 «Περί Αρχαιοτήτων».
- Ν. 1469/1950 (ΦΕΚ 169/τ.Α΄/7.8.1950) «Περί προστασίας ειδικής κατηγορίας οικοδομημάτων και έργων τέχνης μεταγενέστερων του 1830».

Παρασκευή 29 Μαρτίου 2013

Εκπληκτικά παλιρροϊκά νησιά του κόσμου

Όταν η στάθμη του νερού ανεβαίνει, τα παρακάτω νησάκια αποκόβονται και η σύνδεσή τους με τη στεριά γίνεται μόνο με τεχνικά μέσα όπως γέφυρες ή πλωτά και άλλα μέσα.

Πέμπτη, 28 Μαρτίου 2013

Με τον όρο παλιρροϊκά νησιά, εννοούμε τα νησιά εκείνα που συνδέονται με μια λεπτή λωρίδα γης με την ηπειρωτική χώρα, αλλά είναι προσβάσιμα μέσω δρόμων, μόνο όταν η παλίρροια είναι χαμηλή. Όταν η στάθμη του νερού ανεβαίνει, τα νησάκια αυτά αποκόβονται και η σύνδεση με τον κορμό της στεριάς γίνεται μόνο με τεχνικά μέσα όπως γέφυρες ή πλωτά και άλλα μέσα. Η ιδιαιτερότητά τους αυτή, σε συνδυασμό με την σχεδόν ανεξερεύνητη ομορφιά τους, τα καθιστούν ονειρικούς ταξιδιωτικούς προορισμούς για τους πιο τολμηρούς και περιπετειώδεις.

Τα 10 ομορφότερα αρχαία μνημεία του κόσμου

Μπορεί να κουβαλούν χιλιάδες χρόνια στην… πλάτη τους, ακόμη, όμως, κρατούν την ομορφιά τους και τα χαρακτηριστικά που κάνουν τους πάντες να μένουν με ανοιχτό στόμα. Απολαύστε τα δέκα ομορφότερα μνημεία ανά τον κόσμο σύμφωνα με το Lonely Planet και εμπλουτίστε ή φρεσκάρετε τις γνώσεις σας.


Όσες φορές και να δείτε τον Παρθενώνα δεν τον χορταίνετε κι αν αγαπάτε τα ταξίδια και την εξερεύνηση, τότε το πιθανότερο είναι να έχετε ήδη δει και θαυμάσει από κοντά το μεγαλείο διάφορων μνημείων του κόσμου, από την αρχαία Ρώμη, μέχρι τις πυραμίδες της Αιγύπτου και το τείχος του Αδριανού στη Μεγάλη Βρετανία.

Το Βυζάντιο πάει... Χόλιγουντ

Σχετική έκθεση ετοιμάζει το Μουσείο Γκέτι του Λος Αντζελες το 2014
Το Βυζάντιο  πάει... Χόλιγουντ



 
  Το  2014  τέτοια  εποχή θα  εγκαινιαστεί στο  Μουσείο Γκέτι  του  Λος Αντζελες η έκθεση «Ουρανός και Γη: βυζαντινή τέχνη από ελληνικές συλλογές», η  οποία διοργανώνεται από τη Γενική Γραμματεία Πολιτισμού σε συνεργασία με το Μουσείο Μπενάκη και τα δύο αμερικανικά μουσεία   όπου θα παρουσιασθεί: Την Εθνική Πινακοθήκη της  Ουάστιγκτον από τον Οκτώβριο του  2013 ως τον Μάρτιο του  2014  και το Μουσείο Πωλ Γκέτι από τον Απρίλιο ως τον  Αύγουστο 2014. Αν η αναφορά  μας αρχίζει από το δεύτερο,  αυτό  έχει να κάνει  με την επίσκεψη της γενικής  γραμματέως  Πολιτισμού  κυρίας  Λίνας  Μενδώνη στο Λος Αντζελες και στο  Μουσείο Γκέτι  στο πλαίσιο  και της ενεργοποίησης του μνημονίου συνεργασίας, που υπεγράφη το 2011 μεταξύ του υπουργείου Πολιτισμού και του αμερικανικού  μουσείου. Τα  νέα  λοιπόν,  έχουν  ως  εξής:

 Ενα  ολόκληρο πλέγμα  εκδηλώσεων πρόκειται  να  αναπτυχθεί στο  Μουσείο Γκέτι  γύρω από την βυζαντινή έκθεση και  συγκεκριμένα  συμπόσιο  με  θέμα το Βυζάντιο,  διαλέξεις  διακεκριμένων  επιστημόνων,   εκδόσεις, ειδικές σειρές αναμνηστικών αντικειμένων κ.ά. όπως δηλαδή πράττει  κάθε  φορά το μουσείο  όταν πρόκειται να προβάλλει  την δραστηριότητά  του. Αγνωστο  βέβαια,  τι  γνωρίζουν στο Λος Αντζελες, διάσημο για το Χόλιγουντ φυσικά, από  βυζαντινή  τέχνη  και ιστορία,  από  την  άλλη  όμως  μην  ξεχνάμε,  ότι  είναι μία  ευκαιρία για  την προβολή  της Ελλάδας   γενικότερα. Πέρα από το  γεγονός, ότι  προβάλλεται και  ένα κομμάτι  της ελληνικής  ιστορίας,  που  προφανώς   είναι άγνωστο  για το ευρύ αμερικανικό κοινό. 

Αυτό  ακριβώς το  σημείο  προβολής της  χώρας μας μέσα από τον πολιτισμό  της συζήτησε  διεξοδικά  η  κυρία  Μενδώνη  αλλά  και τη  συνεργασία  με το Γκέτι,  η  οποία προβλέπει μεταξύ  άλλων και ανταλλαγή  τεχνογνωσίας. Ετσι ορισμένα εκ των  έργων της  έκθεσης  πρόκειται να  συντηρηθούν στα  άριστα  εξοπλισμένα αμερικανικά  εργαστήρια,  κάτι  αντίστοιχο  δηλαδή, που γίνεται  τώρα στο Γκέτι με τον  Ηνίοχο  της  Μοττύης από την  Ιταλία  που  είχαμε  δει στο  παρελθόν και στην Αθήνα.

  Για  την  έκθεση του Βυζαντίου πάντως διατίθεται η μεγάλη αίθουσα του αμερικανικού μουσείου και ήδη  βρίσκεται σε  εξέλιξη  η μουσειογραφική μελέτη, που έχουν αναλάβει οι επιστήμονες του Γκέτι.  Σημαντικό  είναι επίσης, ότι οι Αμερικανοί  έχουν  αναλάβει την ασφάλιση των εκθεμάτων, με κρατική εγγύηση, καθώς  και την  έκδοση δύο  καταλόγων: Ο  ένας  θα  περιλαμβάνει τα αντικείμενα και ο  δεύτερος τις βυζαντινές πόλεις από τις οποίες προέρχονται.  Επισημαίνεται εξάλλου,  ότι όλα  τα εκθέματα  προέρχονται από ελληνικά μουσεία και φορείς πολιτισμού  ενώ μερικά παρουσιάζονται για πρώτη φορά, καθώς έχουν έρθει στο φως σε πρόσφατες ανασκαφές.  Επιπλέον η   Ελλάδα θα  συμμετάσχει και στην μεγάλη  έκθεση  έργων  τέχνης  από  χαλκό, που προετοιμάζει το Μουσείο Γκέτι για το 2015. 

 Υπενθυμίζουμε  τέλος ότι η  ...μεγάλη  φιλία ανάμεσα στο αμερικανικό  μουσείο και την Ελλάδα  προέκυψε ύστερα από την  πολυετή  και  επιτυχή για  μας δικαστική  διένεξη με το  Γκέτι,  το  οποίο κατείχε αρχαία  ελληνικά  έργα,  που  ήταν προϊόντα λαθρανασκαφής  και αρχαιοκαπηλίας και  είχε αγοράσει στο πρόσφατο  παρελθόν στην παράνομη αγορά. Η επιστροφή ορισμένων έργων στην  Ελλάδα _όσα  κατέστη δυνατόν να τεκμηριωθούν στο  δικαστήριο_  και η δημόσια δήλωση του αμερικανικού  μουσείου ότι θα  βαδίσει πλέον τον δρόμο της νομιμότητας, μας  έφεραν  κοντά. Οχι τόσο  πάντως,  όσο να  συζητηθεί  και η επιστροφή  και  άλλων ελληνικών  έργων  που κατέχονται  επίσης...

Το Βυζαντινό Μουσείο Βέροιας το τύλιξε η μοναξιά


28 Μαρτίου 2013
  increase font size
Ο μεγαλοπρεπής πετρόχτιστος αλευρόμυλος του Μάρκου με τον όγκο του και την ομορφιά του, δέσποζε στην περιοχή της πόλης μας που αναπτύχθηκαν οι περίφημοι λαδόμυλοι. ΗΒέροια είχε πολλούς
υδρόμυλους. Όμως ο μύλος του Μάρκου ξεχώριζε. Μετά από χρόνια σταμάτησε η λειτουργία του. Το κτήριο θεόρατο, για τα μέτρα της εποχής, έμεινε να θυμιζει τις παλαιές του δόξες. Μοναχικό και ωραίο.
Κοντά στο 1996 πάρθηκε η απόφαση να μετατραπεί σε Βυζαντινό Μουσείο. Η θέση και η επιβλητικότητα του κτηρίου ταίριαζε για την υλοποίηση αυτής της ιδέας. ΟΒυζαντινός Πολιτισμός είχε αγγίξει με την ευλογία του την ιστορική μας Βέροια.
Το πρόπλασμα υπήρχε. Την τελκή μορφή, ποιός χαρισματικός Αρχιτέκτονας θα έδινε; Που θα έπρεπε να παντρέψει, τα παλαιά κτηριακά στοιχεία με συγχρονες και χρηστικές επεμβάσεις, χωρίς να προκαλεί την αισθητική άποψη του επισκέπτη.
Δύσκολη δουλειά και ταυτόχρονα μεγάλη καλλιτεχνική πρόκληση. Στην κρίσιμη τούτη στιγμή βρέθηκε ο κατάλληλος άνθρωπος.
ΗΑρχιτέκτων μηχανικός κ. Κλεοπάτρα Θεολογίδου ανέλαβε την Αναστήλωση του πετρόχτιστου Αλευρόμυλου και τη μετατροπή του σε Βυζαντινό Μουσείο. Το λειτουργικό και πανέμορφο αποτέλεσμα είναι ολοφάνερο. Σε εντυπωσιάζει, σε δέχεται φιλικά και μπαίνοντας μέσα νοιώθεις μια ζεστασιά να σε τυλίγει. Η αίσθηση του χρόνου χάνεται, παρακολουθώντας στους τρεις ορόφους τα σπάνια εκθέματα και τις ενότητές τους.
Η κ. Κλεοπάτρα Θεολογίδου αναγνωρίσθηκε για το έργο της με το βραβείο EuropaNostra υποδειγματικής αποκατάστασης.
Το 1999 προτού ολοκληρωθεί το Μουσείο, εξήντα δημότες μας, αποφάσισαν την ίδρυση σωματείου με την επωνυμία “Οι Φίλοι του Βυζαντινού Μουσείου Βέροιας”. Πρωτεργάτης και εμπνευστής της ιδέας ο πολιτικός μηχανικός κ. Θεόδωρος Καλαϊτζής.
Γνωρίζω πως η αναφορά στο όνομά του, θα προσκρούσει στη σεμνότητά του. Όμως η ιστορία σε κάποια σημεία οφείλουμε να είναι επώνυμη. Διάβασα με προσοχή το προσεγμένο και έγχρωμο έντυπο που κυκλοφορησαν οι Φίλοι του Βυζαντινού Μουσείου, γιορτάζοντας τα δέκα χρόνια ύπαρξης και δραστηριότητας.
Στις μέσα σελίδες, μικρές έγχρωμες φωτογραφίες σε κατατοπίζουν για τις διάφορες παραστάσεις και τους διακεκριμένους ομιλητές, που μας πρόσφεραν τις γνωσεις και τον κόπο τους.
ΟΣύλλογος, μέχρι σήμερα, έχει ξεπεράσει τις (100) εκατό εκδηλώσεις. Και όλες υψηλού επιπέδου. Όσοι δεν έχουν επισκεφθεί το Βυζαντινό Μουσείο, αξίζει να πάνε κοντά του. Θα περάσουν ευχάριστα τον ελεύθερο χρόνο τους. Θα μάθουν για τη Βυζαντινή εποχή στην πολη μας και θα νιωσουν περήφανοι.
Οι Φίλοι του Βυζαντινού Μουσείου, τις περισσότερες παρουσιάσεις και εκδηλώσεις τις οργάνωσαν στη ζεστή και φανταστική μικρή αίθουσα του ισογείου, στον Αύλειο χώρο και στο υπογειο του Μουσείου.
Από τις πρώτες μέρες λειτουργίας του, το Βυζαντινό Μουσείο Βέροιας έζησε μερες λαμπρές. Έγινε γνωστό και σημείο αναφοράς της πόλης μας. Τα τελευταία δυο χρόνια οι Φίλοι του Βυζαντινού Μουσείου έχουν χάσει το φυσικό χώρο δράσης τους.
Φαίνεται πως εμεις οι Έλληνες είμαστε παράξενος λαός. Πρωτοτυπούμε και ενεργούμε περίεργα.
Η Διεύθυνση της 11ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων Βέροιας έπαψε να χορηγεί τη μικρή αίθουσα ομιλιών στο ισόγειο του κτηρίου και τον Αύλειο χώρο για πολιτιστικές εκδηλώσεις.
Κατα την ταπεινή μου γνώμη η απόφαση της Διεύθυνσης είναι λανθασμένη και αποτελεί τροχοπέδη στην πολιτιστική ανάπτυξη. Οι σύλλογοι είναι οι καλύτεροι πρεσβευτές του Πολιτισμού. Ιδιαίτερα οι φίλοι του Βυζαντινού Μουσείου με το πετυχημένο έργο τους, επί δώδεκα χρόνια, κατάφεραν να κάνουν γνωστό το Βυζαντινό Μουσείο Βέροιας σε όλο τον κόσμο. Να φέρουν στη μικρή μας πόλη, αλλά μεγάλη σε πολιτιστική κληρονομιά, καταξιωμένους και παγκόσμια αναγνωρισμένους ανθρώπους της τέχνης και του πολιτισμού.
Στον πολιτισμό ανοίγουμε πόρτες και παράθυρα να μπει καινούργιος, καθαρός αέρας, για να δροσίσει τη ψυχή μας. Πολιτισμός είναι να απλώνουμε τα χέρια μας, να αγγίζει ο Ένας τον Άλλον και να κοιταζόμαστε στα μάτια με ειλικρίνεια και να μάθουμε να μοιραζόμαστε.
Κάθε σύγχρονο Μουσείο διαθέτει ανάλογα με το μέγεθος του, κι ένα χώρο για ομιλίες και συναφείς εκδηλώσεις. Δυστυχώς παίρνουμε αποφάσεις πρόχειρες και αβασάνιστες. Δεν δεχόμαστε τη “βάσανο” της συζήτησης, της έρευνας και της άλλης γνώμης.
Το χαμόγελο στα πρόσωπα των μελών και φίλων του Βυζαντινού Μουσείου έχει παγώσει. Και δεν θα αργήσουν οι πρώτες αράχνες να πλέκουν τον ιστό τους. Ελπίζουμε πως η Διεύθυνση του Βυζαντινού Μουσείου θα δώσει την ενδεδειγμένη λύση. Περιμένουμε...
Θεόδωρος Πολυχρονιάδης http://www.imerisia-ver.gr