Πέμπτη 2 Μαΐου 2013

Μνημόσυνο - φόρος τιμής στον Κ.Π. Καβάφη

Τελέστηκε από τον πατριάρχη Αλεξανδρείας παρουσία της ελληνικής παροικίας
Μνημόσυνο - φόρος τιμής στον Κ.Π. Καβάφη
 
Επιμνημόσυνη δέηση στον τάφο του ποιητή Κ.Π. Καβάφη τέλεσε ο Πατριάρχης Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής κ.κ. Θεόδωρος Β' στα Κοιμητήρια της Ελληνικής Κοινότητας Αλεξανδρείας (Ε.Κ.Α.) την 29η Απριλίου 2013, με αφορμή την επέτειο  συμπλήρωσης 150 χρόνων από τη γέννηση και 70 ετών από τον θάνατο του μεγάλου Αλεξανδρινού.

Κατά τη σύντομη ομιλία του αναφέρθηκε στον «θυμόσοφο αλεξανδρινό παροδίτη» που εξέφρασε όσο κανείς άλλος την ψυχή αυτής της πόλης και μετέτρεψε την ποιητική του σε μηχανή του χρόνου ταξιδεύοντάς μας «στην Αλεξάνδρεια της διαχρονίας και της συγχρονίας».

Αρχοντιλίκια με δανεικά




Ήρθαν Αμερικανοί δημοσιογράφοι να ξεναγηθούν στο Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο, με οικοδεσπότη τον υπουργό αναπληρωτή Πολιτισμού Κ. Τζαβάρα. Αφορμή της επίσκεψης, η έκθεση «Heaven and Earth . Art of Byzantium form Greek Collections». Όσοι δεν θυμάστε περί τίνος πρόκειται, υπενθυμίζουμε ότι είναι η μεγάλη έκθεση που ετοιμάζεται πυρετωδώς από τη Γενική Γραμματεία Πολιτισμού σε συνεργασία με το Μουσείο Μπενάκη και δυο εξόχως προβεβλη μένα αμερικανικά μουσεία, τη National Gallery of Art στην Ουάσιγκτον (εγκαίνια έκθεσης τον Οκτώβριο του 2013) και το γνωστό σε όλους μας Μουσείο Γκετί (όπου η έκθεση θα μεταφερθεί τον Απρίλιο του 2014) .

Υπενθυμίζουμε, επίσης, τον σάλο που είχε προκαλέσει η απόφαση του τότε υπουργού Πολιτισμού Π. Γερουλάνου να ενισχύσει το Μουσείο Μπενάκη με το ποσό των 3,2 εκατ. ευρώ για την έκθεση, με αιχμή της κριτικής ότι η μητέρα του είναι πρόεδρος του Μουσείου Μπενάκη.

Τώρα που πέρασε ο καιρός και «έκατσε η σκόνη» της κριτικής, αλλά και επειδή βρισκόμαστε πλέον κοντά στην τελική φάση της προετοιμασίας αυτής της μεγάλης βυζαντινής έκθεσης, η οποία θα προβάλει τη χώρα μας με τον καλύτερο τρόπο διεθνώς, ας δούμε μερικά πράγματα πιο ψύχραιμα.

Ο Χριστός στο Κοράνι




Στον ισλαμικό κόσμο η σταύρωση σήμαινε πάντα εξευτελι­σμό και ο σταυρικός θάνατος του αθώου Ιησού, του απεσταλμένου του Θεού, αυτού που ο Μωάμεθ θεωρούσε τον προφήτη που βρίσκεται πιο κοντά του από όλους τους άλλους ήταν «ένα σκάνδαλο που δεν μπορούσε να ανεχθεί καμιά αραβική ψυχή», όπως χαρακτηριστικά γράφει στο εξαιρετικά ενδιαφέρον βιβλίο του για το ισλάμ ο αρχιεπίσκοπος Αλβανίας Αναστάσιος Γιαννουλάτος.

ΑΡΧΑΙΟ ΘΕΑΤΡΟ ΔΩΔΩΝΗΣ

Στην τελική ευθεία τα έργα

Τις επόμενες μέρες ολοκληρώνεται η αποκατάσταση της τρίτης ανατολικής κερκίδας του αρχαίου θεάτρου Δωδώνης, ενώ με ταχείς ρυθμούς προχωρούν οι εργασίες στη δυτική στοά, που οδηγεί στο ιερό και στα λοιπά αναθηματικά βάθρα στην πρόσοψη.

Mε την ολοκλήρωση των έργων στο αρχαίο θέατρο Δωδώνης, το 2015, θα έχουν αποκατασταθεί τμήμα του κοίλου, οκτώ κερκίδες του κάτω διαζώματος με τις αντίστοιχες κλίμακες, αλλά και τμήμα του αναλημματικού
Mε την ολοκλήρωση των έργων στο αρχαίο θέατρο Δωδώνης, το 2015, θα έχουν αποκατασταθεί τμήμα του κοίλου, οκτώ κερκίδες του κάτω διαζώματος με τις αντίστοιχες κλίμακες, αλλά και τμήμα του αναλημματικού τοίχου
Τα έργα, προϋπολογισμού 3 εκατ. ευρώ, είναι ενταγμένα στο ΕΣΠΑ και περιλαμβάνουν τη στερέωση και αποκατάσταση του αρχαίου θεάτρου, καθώς και εργασίες στη δυτική στοά και σε λοιπά μνημεία του ιερού. Παρουσιάζοντας την πορεία των εργασιών, ο πρόεδρος της Επιστημονικής Επιτροπής, καθηγητής στο πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, Γιώργος Σμύρης, ανέφερε ότι με την ολοκλήρωση των έργων, το 2015, θα έχουν αποκατασταθεί τμήμα του κοίλου του θεάτρου, οκτώ κερκίδες του κάτω διαζώματος με τις αντίστοιχες κλίμακες, αλλά και τμήμα του αναλημματικού τοίχου του θεάτρου.
«Η εικόνα που παρουσίαζε μέχρι πρότινος το θέατρο της Δωδώνης είναι αποτέλεσμα αφενός της χρόνιας εγκατάλειψης, αποτυπωμένης ακόμη στο ψηλότερο τμήμα του κοίλου, και αφετέρου του έργου αποκατάστασης που πραγματοποιήθηκε τη δεκαετία του ΄60. Αναμφίβολα το έργο αυτό έβγαλε το μνημείο από την εγκατάλειψη και το μετέτρεψε από λιθοσωρό σε θέατρο», είπε ο κ. Σμύρης, στη διάρκεια εκδήλωσης που έγινε στα Γιάννενα.

Κρητική Σχολή Ζωγραφικής


Έως το 1669, χρονολογία κατά την οποία η Ενετοκρατούμενη από το 1210 Κρήτη υποτάχτηκε στους Οθωμανούς, και για τέσσερις περίπου αιώνες, στο νησί πραγματοποιήθηκε μια σημαντική αναπτυξιακή δραστηριότητα που κορυφώθηκε περί τα μέσα του 16ου αιώνα. Στο διάστημα αυτό, η ακμή των οικονομικών δραστηριοτήτων και του εμπορίου, η αναβάθμιση των τρόπων παραγωγής και η βελτίωση του βιοτικού επιπέδου, είχαν ως ένα βαθμό αντίκτυπο και στην πνευματική και καλλιτεχνική δημιουργία.
Η πολιτιστική ανάπτυξη της Κρήτης ήρθε ως απόρροια αφενός της ακμής των Ιταλικών πόλεων και, κυρίως, της Βενετίας και αφετέρου της ιστορικής συγκυρίας που χαρακτηρίστηκε από τη μετανάστευση και εγκατάσταση στο νησί του πιο ζωογόνου, θα λέγαμε, ελληνικού πληθυσμού∙ μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης (1453), η βυζαντινή καλλιτεχνική παράδοση συνεχίστηκε σε νέα κέντρα που δημιουργήθηκαν εκτός της οθωμανικής επικράτειας και, κυρίως, στην Κρήτη, στην οποία μετανάστευσαν Κωνσταντινοπολίτες ζωγράφοι μεταλαμπαδεύοντας την τέχνη της αγιογραφίας.

Τετάρτη 1 Μαΐου 2013

Μια πόλη γεμάτη tags



1.5.2013 LIfo Δημήτρης Κυριαζής
Magnify Image  Οι επίδοξοι taggers της Αθήνας έχουν επικαλύψει τα κτίρια της πόλης με τα έργα τους. Μας αρέσουν ή όχι;  Δεν έχει περάσει ούτε ένας μήνας από το debate που προκάλεσε η απόφαση της Ακαδημίας Αθηνών να εγκαταστήσει περίφραξη ώστε να προφυλαχθεί το ιστορικό κτίριο από διαφόρων ειδών χρήσεις κατά τη διάρκεια των νυχτερινών ωρών, και κυρίως αυτή που το θέλει ένα είδος μεγάλου καμβά για επίδοξους γκραφιτάδες. Να κάνουμε μια σημαντική διάκριση: δεν μιλάμε για έργα graffiti που οι περισσότεροι από εμάς χαιρόμαστε να βλέπουμε στους τοίχους της γκρίζας Αθήνας, αλλά για απλές υπογραφές, τα λεγόμενα «tags» στη γλώσσα των μυημένων.

Ο ποιητής της Εργατικής Πρωτομαγιάς


Μοσχοβολιά άνοιξης με δύο ανέκδοτα ποιήματα του Γιάννη Ρίτσου από τη συλλογή του «Υπερώον» (1985), που θα κυκλοφορήσει το φθινόπωρο
Η φωνή του ποιητή Γιάννη Ρίτσου ηχεί σαν βάλσαμο στην ψυχή μας 23 χρόνια από το θάνατό του. Φωνές σαν τη δική του μπορούσαν να ξεσηκώσουν, να γοητεύσουν, να ταξιδεύσουν, να φωτίσουν, να εμπνεύσουν... Χωρίς αυτές όμως νιώθουμε να πορευόμαστε γυμνοί και ανέστιοι, εφ' ενός ζυγού την οδό της σιωπής.
Το τοπίο μπροστά μας είναι σκοτεινό και άδειο. Οι μεγάλοι ποιητές μάς εγκατέλειψαν. Τα δύο παραπάνω ανέκδοτα ποιήματα του Ρίτσου, που είχε την καλοσύνη να μας προσφέρει για τους αναγνώστες της «Ε» η κόρη του, Ερη Ρίτσου, θα μπορούσε να είχαν γραφεί σήμερα. Είναι προφητικά, δείχνουν «το κενό από τη στέρηση της ελευθερίας» που βιώνουμε εσχάτως όλοι μας. Και όμως, γράφηκαν πριν από 28 ολόκληρα χρόνια και περιλαμβάνονται στην ανέκδοτη συλλογή του «Υπερώον» (Αθήνα 1985) που θα κυκλοφορήσει το προσεχές φθινόπωρο και συγκεριμένα στις 11 Νοεμβρίου, την ημέρα που άφησε την τελευταία του πνοή, το 1990.

Μαγιάτικο στεφάνι από την Αρχαιότητα


Η ανθοφορία της φύσης ταυτίζεται με ένα έθιμο που «κατάγεται» από τα Ανθεστήρια και παραμένει σχεδόν αναλλοίωτο ως σήμερα
Μαγιάτικο στεφάνι από την Αρχαιότητα
Χρονολογικά τελευταίος μήνας της άνοιξης ο Μάιος, είναι όμως εκείνος ο μήνας που έχει ταυτιστεί με την καρποφορία και την ανθοφορία της φύσης. Ο καιρός γίνεται όλο και πιο καλοκαιρινός - όπως μάλιστα το αντιλαμβανόμαστε και σήμερα - με τη θερμοκρασία να ανεβαίνει και τις ανοιξιάτικες μυρωδιές από τα άνθη των δένδρων και των λουλουδιών να μεθούν την ατμόσφαιρα.

Γι' αυτό και το πλέον παραδοσιακό αλλά και τυπικό έθιμο της πρώτης ημέρας του μήνα είναι το μαγιάτικο στεφάνι. Την Πρωτομαγιά το βρίσκουμε σε κάθε ελληνικό σπίτι, κρεμασμένο στο μπαλκόνι ή στην εξώπορτα, σε όλη τη χώρα. Οι ρίζες του προέρχονται από την Αρχαιότητα, καθώς στην ιερή πομπή των Ανθεστηρίων οι Αθηναίοι βάδιζαν προς τον ναό του Παρθενώνα κρατώντας κάνιστρα με άνθη. Εκτός όμως από τη λατρευτική πομπή, κατά τη διάρκεια των Θαργηλίων - εορτή για τον Θαργηλιώνα, μήνα αντίστοιχο με τον Μάιο - σχημάτιζαν λατρευτική πομπή προς τιμήν του Ηλιου και των Ωρών, δηλαδή των εποχών που συντελούσαν στην ωρίμανση των καρπών. Παράλληλα γιόρταζαν και την επιστροφή της Περσεφόνης από τον Αδη, σημάδι ότι ανθίζει ξανά η φύση, μιας και η μητέρα της, η Δήμητρα - θεά της γονιμότητας και της γης - χαιρόταν, με αποτέλεσμα την καλοκαιρία και την αναγέννηση της φύσης.

Μνήμες της Ματωμένης Πρωτομαγιάς στην Καισαριανή


Συμπληρώνονται 69 χρόνια από την εκτέλση των 200 αγωνιστών της εθνικής αντίστασης
Μνήμες της Ματωμένης Πρωτομαγιάς στην Καισαριανή
Ο Ν.Μαριακάκης πριν την εκτέλεση: «Καλύτερα να πεθάνει κανείς στον αγώνα για τη λευτεριά παρά να ζει σκλάβος»


Πρωτομαγιά 1944 - Πρωτομαγιά 2013: Εξήντα εννέα χρόνια συμπληρώνονται φέτος από την ηρωική θυσία των 200 πατριωτών στην Καισαριανή μπροστά στο εκτελεστικό απόσπασμα των ναζί.Οι «200», πρώην κρατούμενοι-εξόριστοι επί δικτατορίας Μεταξά στην Ακροναυπλία, την Ανάφη, τον Αϊ-Στράτη κ.ά., εκτελέστηκαν ως αντίποινα για το θάνατο ενός Γερμανού στρατηγού και τριών συνοδών του αξιωματικών στους Μολάους της Λακωνίας, στις 27 Απριλίου του 1944.

Δέκα φορτηγά χρειάστηκαν για να μεταφέρουν τους «200» από το Χαϊδάρι, όπου κρατούνταν, στην Καισαριανή. Και ο δρόμος γέμισε σημειώματα, στη μάνα, στον πατέρα, στα αδέλφια, στους αγαπημένους, στους συναγωνιστές, παρακαταθήκη για αυτούς που έμεναν πίσω να συνεχίσουν την πάλη για την ελευθερία.

Η Μεθώνη των ναυαγίων και των... νετρίνων


Η Σαπιέντζα, οι δοξασίες των ναυτικών του Μεσαίωνα και το πείραμα «Νέστωρ»
Η Μεθώνη των ναυαγίων και των... νετρίνων
«Navigare con Sapienza». Αυτή ήταν η συμβουλή («πλεύσε με σοφία») στους ναυτικούς του ύστερου Μεσαίωνα αποτυπωμένη σε χάρτες από τους κοσμογυρισμένους τότε Ενετούς. Λέγεται ότι η φράση αυτή ολοκληρωνόταν κοντά στη Μεθώνη και η λέξη «Sapienza» έπεφτε πάνω σε ένα νησάκι μπροστά στο λιμάνι της. Γι' αυτό βαφτίστηκε έτσι η Σαπιέντζα.

Αποτελεί πάντως ταιριαστό όνομα για όσους πλέουν στα νερά της διάσπαρτης από ναυάγια περιοχής. Προφανώς δεν είχαν υπόψη τους τη συμβουλή αυτή οι καπετάνιοι των δύο φορτηγών που συγκρούστηκαν λίγα μίλια μακρύτερα από τη Σαπιέντζα στις 5.43 το πρωί της Μεγάλης Δευτέρας.

Πολλά τα βυθισμένα σκαριά πλοίων όλων των εποχών και σπουδαία τα φορτία τους, που έρχονται στο φως συνήθως από τους ψαράδες που βουτούν στα νερά αυτά - πρωτοεντόπισαν τα «μάρμαρα» γύρω στο 1920. Εκεί ναυάγησε ένα πλοίο με κλεμμένο φορτίο, τις γρανιτένιες κολόνες που πιθανολογείται ότι προέρχονταν από το Μεγάλο Περιστύλιο του Ηρώδη στην Καισάρεια της Παλαιστίνης (1ος αι. μ.Χ.). Εκεί το επονομαζόμενο «ναυάγιο των σαρκοφάγων», καθώς το φορτίο ήταν ρωμαϊκές σαρκοφάγοι από τιτανιούχο λίθο. Κατά τον θρύλο, ήταν το σημείο όπου αποβιβάστηκε ο Απόστολος Παύλος όταν πηγαίνοντας στη Ρώμη το πλοίο του έπεσε σε καταιγίδα.