Μαξ Μπέκμαν, «Αναχώρηση», λάδι σε καμβά, 1932-35.
Μόναχο, καλοκαίρι του 1937. Μια μεγάλη
έκθεση Μοντέρνας Τέχνης ανοίγει στη γερμανική μεγαλούπολη και σχεδόν
αμέσως τραβά το ενδιαφέρον του κοινού. Πήγαιναν άραγε να θαυμάσουν τα
έργα του Νόλντε και του Κίρχνερ ή για να περιγελάσουν τους
«παρακμιακούς», τυφλωμένοι από την γκεμπελική προπαγάνδα; Το γεγονός
είναι πάντως πως η έκθεση, αποτέλεσμα της κατάσχεσης-λεηλασίας χιλιάδων
έργων μοντέρνων καλλιτεχνών, έκοψε συντριπτικά περισσότερα εισιτήρια από
την αντίστοιχη έκθεση των «εγκεκριμένων». Σχεδόν 80 χρόνια μετά, οι
πληγές στο σώμα της Τέχνης είναι ανοιχτές, με πάρα πολλά έργα να
αγνοούνται ή να θεωρούνται κατεστραμμένα από εκείνη την εποχή. Η
πρόσφατη ταινία του Τζορτζ Κλούνεϊ «Μνημείων Ανδρες» έφερε ξανά το θέμα
στο προσκήνιο, όπως είχε γίνει και με την υπόθεση Γκούρλιτ προ διετίας.