Το Μουσείο Μπενάκη στην Παγκόσμια Πρωτεύουσα Βιβλίου. Χάρτης των δράσεων

Η «βεντάλια» δράσεων του Μουσείου Μπενάκη για την Αθήνα -Παγκόσμια Πρωτεύουσα Βιβλίου 2018

 Στις 23 Απριλίου 2018 η Αθήνα γίνεται «Παγκόσμια Πρωτεύουσα Βιβλίου» για έναν ολόκληρο χρόνο, μια διάκριση που έλαβε ο δήμος της Αθήνας και η πόλη της Αθήνας από την UNESCO.

Το Μουσείο Μπενάκη από την πρώτη στιγμή εκδήλωσε ενδιαφέρον να συμβάλει σε αυτή τη «μεγάλη γιορτή» εντάσσοντας στο πρόγραμμά του εκθέσεις και εκδηλώσεις εμπνευσμένες από τον κόσμο του βιβλίου. Στο πλαίσιο της διοργάνωσης «Αθήνα 2018 – Παγκόσμια Πρωτεύουσα Βιβλίου» εντάσσονται οι εξής δράσεις:

Γκίκας, Ινδία, εκδ. Ίκαρος, Αθήνα 1959. Εξώφυλλο. Μουσείο Μπενάκη / Πινακοθήκη Γκίκα, Βιβλιοθήκη

Εκθεση με τίτλο «Νίκος Χατζηκυριάκος-Γκίκας: Ζωγραφίζοντας για βιβλία»,

Μουσείο Μπενάκη / Πινακοθήκη Γκίκα

Εγκαίνια: Τετάρτη 18.04.2018, ώρα 20:00

Διάρκεια: 19.04.2018 – 21.07.2018

Ωράριο λειτουργίας έκθεσης: Τετάρτη, Πέμπτη, Παρασκευή Σάββατο: 10:00-18:00

Η έκθεση είναι αφιερωμένη σε μία σημαντική πτυχή του έργου του μεγάλου Έλληνα ζωγράφου, Νίκου Χατζηκυριάκου-Γκίκα, τα εξώφυλλα βιβλίων, τις προμετωπίδες και τις εικονογραφήσεις κυρίως ποιητικών έργων που φιλοτέχνησε από το 1937 μέχρι το 1992.  Μία ευκαιρία για τους επισκέπτες να έρθουν σε επαφή τόσο με τη ζωγραφική όσο και με τη λογοτεχνία.

Στο πλαίσιο της έναρξης της διοργάνωσης «Αθήνα 2018 – Παγκόσμια Πρωτεύουσα Βιβλίου» την Παρασκευή 28.04.2018 και το Σάββατο 29.04.2018 η είσοδος στην έκθεση θα είναι ελεύθερη.

Παράλληλη εκδήλωση 

Συζήτηση αφιερωμένη στη σχέση του Νίκου Χατζηκυριάκου-Γκίκα με τα βιβλία και τη συνεργασία του με εκδοτικούς οίκους. Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί στην Πινακοθήκη Γκίκα σε συνεργασία με την «Αθήνα 2018 - Παγκόσμια Πρωτεύουσα Βιβλίου».

Νίκος Χατζηκυριάκος-Γκίκας. Προσχέδιο για τη Λυσιστράτη του Αριστοφάνη, 1977 Σινική μελάνη σε χαρτί. Μουσείο Μπενάκη / Πινακοθήκη Γκίκα

 ΕΚΘΕΣΗ με τίτλο «Ισλαμική Καλλιγραφία. Η Τέχνη της Ιρανικής Γραφής»

Μουσείο Μπενάκη Ισλαμικής Τέχνης

Εγκαίνια: 25 Απριλίου 2018, ώρα 20:00

Διάρκεια: 26.04.2018 – 1.07.2018

Ωράριο λειτουργίας έκθεσης: Πέμπτη, Παρασκευή, Σάββατο, Κυριακή: 10:00 - 18:00

Οργάνωση σε συνεργασία με το Μορφωτικό Κέντρο της Πρεσβείας της Ισλαμικής Δημοκρατίας του Ιράν

Η έκθεση είναι αφιερωμένη στην εξέλιξη τόσο της τέχνης της γραφής που στον κόσμο της Μέσης Ανατολής είναι η ανώτερη μορφή καλλιτεχνικής δημιουργίας, όσο και της σύγχρονης καλλιγραφικής δημιουργίας, παρουσιάζοντας έργα με ποιητικό και θρησκευτικό περιεχόμενο.

Παράλληλες εκδηλώσεις

 «Επίδειξη καλλιγραφίας από τον Μουσταμπά Σαμπζέ»

Οι επιδείξεις θα πραγματοποιηθούν τις ακόλουθες ημέρες και ώρες:

Πέμπτη 26 και Παρασκευή 27 Απριλίου, 14.00-18.00

Σάββατο 28 Απριλίου, 12.00-16.00

Ο Μουσταμπά Σαμπζέ ολοκλήρωσε τις καλλιγραφικές του σπουδές και έλαβε τον διδακτορικό του τίτλο από τη Σχολή Καλλιγραφίας του Εσφαράγιεν. Στο πλαίσιο της έκθεσης «Ισλαμική Καλλιγραφία. Η Τέχνη της Ιρανικής Γραφής» θα πραγματοποιήσει, σε συνεργασία με τη μικρογράφο Φατεμέ Κεϊκαβουσί, επίδειξη καλλιγραφίας τις παραπάνω ημέρες και ώρες.

Β. Ξεναγήσεις στην έκθεση «Ισλαμική Καλλιγραφία. Η Τέχνη της Ιρανικής Γραφής»

Οι ξεναγήσεις θα πραγματοποιηθούν τις ακόλουθες ημέρες και ώρες:

Πέμπτη, 17/5, 24/5 & 21/6/2018 στις 16:00

Σάββατο, 12/5, 2/6, 16/6 & 30/6/2018 στις 11:00.

Η συμμετοχή στις ξεναγήσεις δεν επιβαρύνει το εισιτήριο εισόδου στο μουσείο €9, €7 (μειωμένο).

Για κράτηση θέσεων: Τ 210 3251314, Δευτέρα - Πέμπτη 10:00-15:00.

Τέλος, το Μουσείο Μπενάκη με αφορμή την διοργάνωση «Αθήνα 2018 - Παγκόσμια Πρωτεύουσα Βιβλίου» παρουσιάζει:

Συζήτηση με θέμα «Συλλογές-Συλλέκτες-Βιβλιοθήκες»

Μουσείο Μπενάκη Ελληνικού Πολιτισμού (Κουμπάρη 1)

Πέμπτη, 3 Μαΐου 2018, ώρα 19:30

Παράλληλη εκδήλωση στο πλαίσιο της έκθεσης «Ταξίδια στην Ελλάδα (15ος-19ος αιώνας). Μουσείο Μπενάκη - Συλλογή Ευστάθιου Φινόπουλου», η διάρκεια της οποίας ΠΑΡΑΤΑΘΗΚΕ έως την Κυριακή 6 Μαΐου 2018.

Η συζήτηση θα επικεντρωθεί σε θέματα που αφορούν τη συλλεκτική δραστηριότητα και ειδικότερα τους συλλέκτες βιβλίων ως ξεχωριστές προσωπικότητες συλλεκτών. Η συγκρότηση και η διάλυση συλλογών, η αγορά και η διακίνηση βιβλίων, η οικειοποίηση τους ως φυσικά αντικείμενα, τα βιβλιόσημα και η ιστορία της προέλευσης των αντιτύπων, τα διαφορετικά συλλεκτικά κριτήρια και οι προτιμήσεις των συλλεκτών βιβλίων, όπως π.χ. η περιηγητική λογοτεχνία και τα εικονογραφημένα βιβλία, είναι κάποια από τα θέματα στα οποία θα επικεντρωθεί η συζήτηση. Επίσης, θα γίνει αναφορά στην καταλογογράφηση και τη σύνταξη καταλόγων συλλογών και βιβλιοθηκών, στις διαφορές μεταξύ ιδιωτικών και δημόσιων συλλογών και στους συλλέκτες/ερευνητές που είτε με δική τους εκδοτική δραστηριότητα είτε με τη διάθεση των συλλογών τους προσφέρουν στην έρευνα και γενικότερα στο κοινωνικό σύνολο.

Ομιλητές:

Πέτρος Βέργος, ιδρυτής Οίκου Δημοπρασιών «Βέργος»

Αφροδίτη Κούρια, ιστορικός τέχνης, ανεξάρτητη επιμελήτρια εκθέσεων

Λεονόρα Ναβάρι, ιστορική βιβλιογράφος

Κωνσταντίνος Στάικος, αρχιτέκτονας και ιστορικός του βιβλίου

 «Αγαθόφρων / Ο Άτλας του Συλλέκτη. Μία βιωματική εγκατάσταση»

Μουσείο Μπενάκη / Πειραιώς 138

28 Ιουνίου - 29 Ιουλίου 2018

Πέμπτη & Κυριακή: 10.00-18.00, Παρασκευή & Σάββατο: 10.00-22.00

Οργάνωση σε συνεργασία με το Φεστιβάλ Αθηνών - Επιδαύρου

1840: 3.696 σπάνιοι τίτλοι βιβλίων τοποθετημένοι πολύ προσεκτικά σε 47 ξύλινα κιβώτια, εγκαταλείπουν τη σοφίτα του έκτου ορόφου της οδού Castillon 12 στο Παρίσι με προορισμό την Πελοπόννησο. Πρόκειται για το έργο ζωής του Κωνσταντίνου Αγαθόφρονα Νικολόπουλου, ο οποίος, μετά την ίδρυση του νέου ελληνικού κράτους, αποφασίζει να δωρίσει στην γενέτειρα του πατέρα του, την Ανδρίτσαινα, μια από τις πιο σπάνιες ιδιωτικές συλλογές της εποχής. Ο ίδιος τραυματίζεται κατά την συσκευασία των κιβωτίων και υποκύπτει από τέτανο μόνος στο Παρίσι. Τα βιβλία συνεχίζουν ορφανά το ταξίδι τους με το καράβι. 

1931: Σχεδόν έναν αιώνα μετά, ένας άλλος δεινός συλλέκτης, ο Walter Benjamin, αποσυσκευάζοντας τη βιβλιοθήκη του, εξομολογείται: «Κάθε πάθος συνορεύει με το χάος, όμως το συλλεκτικό πάθος εγγίζει τα όρια του χάους των αναμνήσεων». Παρόμοιες σκέψεις ίσως να είχε κάνει και ο Αγαθόφρων εάν είχε φτάσει στην Ανδρίτσαινα και παραλάμβανε τη Βιβλιοθήκη του. Νικολόπουλος και Benjamin μοιράζονται το ίδιο πάθος.

Με όχημα τις ιστορίες του, η δημιουργική πλατφόρμα WERKRAUM φέρνει κοντά επαγγελματίες από την Αθήνα και την Ζυρίχη που δραστηριοποιούνται στους χώρους της αρχιτεκτονικής, του θεάτρου και του βιβλίου και επιχειρεί μαζί τους μια μοναδική βιωματική εγκατάσταση για τους κρυμμένους θησαυρούς της γνώσης και το αέναο ταξίδι τους στον χρόνο. 

Διαμορφωμένη in situ για το αίθριο του Μουσείου Μπενάκη, η εγκατάσταση φιλοδοξεί να ξεδιπλώσει το πραγματικό και αφηγηματικό μέγεθος μιας Βιβλιοθήκης, ως Άτλαντα της Μνήμης που ταξιδεύει ανάμεσά μας. Τα βιβλία γίνονται μάρτυρες του ταξιδιού αυτού και συνδέουν την αστική καθημερινότητα στην Αθήνα με τον πραγματικό χώρο της συλλογής στην Ανδρίτσαινα, ενός αληθινού θησαυρού κρυμμένου στα βουνά της Πελοποννήσου.

Γιώργος Σεφέρης, The King of Asine and Other Poems, John Lehmann, Λονδίνο, 1948.Προμετωπίδα του Ν. Χ. Γκίκα με πορτραίτο του Γ. ΣεφέρηΜουσείο Μπενάκη / Πινακοθήκη Γκίκα, Βιβλιοθήκη

Συλλογή Κινεζικής Τέχνης: Το αντικείμενο του μήνα

Μάρτιος – Απρίλιος 2018

Μουσείο Μπενάκη Ελληνικού Πολιτισμού (Κουμπάρη 1)

Το Μουσείο Μπενάκη παρουσιάζει εκθέματα κινεζικής τέχνης σε μία ειδικά σχεδιασμένη προθήκη, ένα για κάθε μήνα με αφορμή τον εορτασμό του 2017 ως έτους αφιερωμένου στις πολιτιστικές ανταλλαγές μεταξύ Ελλάδας και Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας – ο εορτασμός παρατάθηκε και στο 2018.

Την περίοδο της έναρξης της διοργάνωσης «Αθήνα 2018 – Παγκόσμια Πρωτεύουσα Βιβλίου», επιλέχθηκε να παρουσιαστούν αντικείμενα σχετιζόμενα με την τέχνη της καλλιγραφίας στην Κίνα.

Δύο επιτραπέζιοι πίνακες από ελεφαντόδοντο και ξύλο διακοσμούνται με μια συνεχόμενη σκηνή κήπου που ανακαλεί έργα κινεζικής ζωγραφικής. Θα έστεκαν στο γραφείο ενός καλλιγράφου ως πηγές έμπνευσης, μικρά παράθυρα στον κόσμο. Η μελάνη αποθηκευόταν σε στερεή μορφή οπότε η παρασκευή της απαιτούσε ενστάλαξη νερού από μικρό πορσελάνινο δοχείο και ανάμειξη πάνω σε τριβείο από λίθο. Στην κοιλότητά του τ

ριβείου συγκεντρωνόταν η έτοιμη μελάνη και εκεί εμβαπτιζόταν το πινέλο. Μετά την χρήση το πινέλο καθαριζόταν σε ειδικό σκεύος και αποθηκευόταν όρθιο σε πινελοδοχείο. Τέλος, το έργο υπογραφόταν με αποτύπωμα σφραγίδας που έφερε κάποιο όνομα του καλλιτέχνη σε γωνιώδη γραφή. Η σφραγίδα χρωματιζόταν με κόκκινη πάστα που φυλασσόταν σε ειδικό κουτί.

Στην κεντρική φωτογραφία:  Λόγγος, Δάφνης και Χλόη, μτφρ. Ρόδη Ρούφου, εκδ. Ίκαρος, Αθήνα 1970. Εξώφυλλο και τέσσερα σχέδια του Ν. Χ. Γκίκα Μουσείο Μπενάκη / Πινακοθήκη Γκίκα, Βιβλιοθήκη

http://www.thetoc.gr/politismos/article/to-mouseio-mpenaki-stin-pagkosmia-prwteuousa-bibliou-xartis-twn-drasewn

Σε βαθιά κρίση η Σουηδική Ακαδημία.Βαίνει προς τέλος το βραβείο Νόμπελ;

Κύμα παραιτήσεων με κατηγορίες για σεξουαλική παρενόχληση στο ... φόντο συγκλονίζει το «ιερό» της λογοτεχνίας της Σουηδίας.  

   

   Η Σουηδική Ακαδημία, που απονέμει το Νόμπελ Λογοτεχνίας βρίσκεται σε κρίση: έκανε χθες την παραίτηση της η δια βίου γραμματέα της, θύμα εσωτερικών διενέξεων, μετά τις κατηγορίες για σεξουαλική παρενόχληση διανοουμένου που είναι παντρεμένος με ακαδημαϊκό, η οποία επίσης παραιτήθηκε.

Τον περασμένο Νοέμβριο, η εφημερίδα Dagens Nyheter είχε δημοσιεύσει τις μαρτυρίες 18 γυναικών, σύμφωνα με τις οποίες είχαν υποστεί σεξουαλική παρενόχληση ή τις βίαιες επιθέσεις ενός άνδρα γαλλικής καταγωγής που είναι παντρεμένος με την ακαδημαϊκό, ποιήτρια και δραματουργό Καταρίνα Φρόστενσον, η οποία ανακοίνωσε χθες ότι αποχωρεί από τη Σουηδική Ακαδημία.

Καταρίνα Φρόστενσον

Η Ακαδημία έχει διακόψει από τον Νοέμβριο κάθε σχέση με τον σύζυγο της Καταρίνα Φρόστενσον, ο οποίος αρνείται τις κατηγορίες, και έχει διακόψει κάθε χρηματοδότηση προς τον χώρο εκθέσεων και παραστάσεων που εκείνος διευθύνει στην Στοκχόλμη, ενώ διεξάγει εσωτερική έρευνα, τα αποτελέσματα της οποίας δεν έχουν γίνει γνωστά.

Η υπόθεση έχει συγκλονίσει το «ιερό» της λογοτεχνίας της Σουηδίας, που φροντίζει να διατηρεί πλήρη μυστικότητα για τις αποφάσεις του.

Μετά την παραίτηση τριών από τα μέλη της, χθες ήρθε η σειρά της δια βίου γραμματέως . «Η βούληση της Ακαδημίας είναι να αποχωρήσω από τη θέση μου», ανακοίνωσε η Σάρα Ντάνιους μετά την ολοκλήρωση συνεδρίασης των σοφών.

Ο γενικός διευθυντής του Ιδρύματος Νόμπελ, ο Λαρς Χάικενστεν , εξέφρασε δημοσίως την ανησυχία του για μία «σοβαρή και δύσκολη κατάσταση», ενώ και η ίδια η Σάρα Ντάνιους παραδέχθηκε ότι η κρίση «έχει επηρεάσει μάλλον σοβαρά το Βραβείο Νόμπελ».

Σύμφωνα με τη Λίζα Ιρένιους, επικεφαλής των πολιτιστικών σελίδων της εφημερίδας Svenska Dagbladet, με τη σημερινή κατάσταση «είναι δύσκολο να διατηρήσει κανείς πολλές ελπίδες για την Ακαδημία».

Ορισμένα μέλη της Ακαδημίας θεωρούν ότι η γραμματέας είναι θύμα αδικίας, άλλοι θεωρούν ότι «υπάρχει πρόβλημα ηγεσίας» και ότι απαιτείται κάτι ριζικό για να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις μίας νέας εκκίνησης.

Καθηγήτρια Λογοτεχνίας στο Πανεπιστήμιο της Στοκχόλμης, η Σάρα Ντάνιους ήταν η πρώτη γυναίκα στην θέση αυτή.

Οι ακαδημαϊκοί είναι μέλη ισόβια μέλη της Σουηδικής Ακαδημίας και , επί της αρχής, δεν μπορούν να παραιτηθούν. Μπορούν να αφήσουν κενές τις θέσεις τους.

Από τα 18 ισόβια μέλη, επτά δεν είναι πλέον ενεργά, αφού άλλα δύο μέλη τέθηκαν «σε διαθεσιμότητα» εδώ και πολλά χρόνια.

Δεν είναι η πρώτη φορά που η Σουηδική Ακαδημία αντιμετωπίζει κύμα παραιτήσεων.

Τρεις ακαδημαϊκοί αποφάσισαν να αφήσουν κενές τις θέσεις τους το 1989, διαμαρτυρόμενοι για την απόφαση του θεσμού να μην καταδικάσει την φάτουα κατά του Σαλμάν Ρούσντι για το βιβλίο του «Σατανικοί Στίχοι», την οποία τελικά καταδίκασε 27 χρόνια μετά.

http://www.thetoc.gr/politismos/article/se-bathia-krisi-i-souidiki-akadimiabainei-pros-telos-to-brabeio-nompel

«Επιδιώκουμε την ανάπτυξη μιας πολιτιστικής οικονομίας»

stratis.jpg

Ο Κωστής Στρατής στο Περιφερειακό Συνέδριο Νοτίου Αιγαίου

17.04.2018, 06:14 | Ετικέτες:  πολιτισμός, οικονομία, ανάπτυξη, υπουργείο Πολιτισμού

Συντάκτης: 

Βασιλική Τζεβελέκου

Σύσσωμο το υπουργείο Πολιτισμού βρίσκεται στο 13ο Περιφερειακό Συνέδριο Νοτίου Αιγαίου που διοργανώνεται από χθες στη Ρόδο και ολοκληρώνεται σήμερα με την ομιλία του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα. Χθες στην ενότητα «Πολιτισμικά Αγαθά και Αθλητικές Υποδομές» μίλησαν η υπουργός Πολιτισμού Λυδία Κονιόρδου, η γ.γ. Μαρία Βλαζάκη και οι υφυπουργοί Γιώργος Βασιλειάδης και Κωστής Στρατής, αρμόδιοι για θέματα Αθλητισμού και Πολιτισμού αντίστοιχα.

«Επιδιώκουμε την ανάπτυξη μιας πολιτιστικής οικονομίας, μιας οικονομίας που περιστρέφεται γύρω από τον πολιτισμό, παράγοντας πλούτο και φτιάχνοντας αξιοπρεπείς θέσεις εργασίας» είπε ο Κωστής Στρατής, υπεύθυνος πλέον για τους οικονομικούς τομείς του ΥΠΠΟ, και διευκρίνισε: «Για την κυβέρνησή μας αυτό δεν σημαίνει εμπορευματοποίηση και ιδιωτικοποιήσεις. Αλλοι τα πιστεύουν αυτά. Ο δημόσιος χαρακτήρας των αρχαιολογικών χώρων, των μουσείων και των μνημείων για εμάς είναι αδιαπραγμάτευτος».

Αρμόδιος πλέον για το Ταμείο Αρχαιολογικών Πόρων και Απαλλοτριώσεων (ΤΑΠΑ), τον εισπρακτικό μηχανισμό που συγκεντρώνει περισσότερα από 100 εκατομμύρια ετησίως και χρειάζεται εκσυγχρονισμό και ανασυγκρότηση, ανέφερε: «Θέλουμε να δημιουργήσουμε έναν δημόσιο φορέα αντάξιο των πόρων που διαχειρίζεται... Ηδη έχουμε κάνει τα πρώτα βήματα με τη νέα τιμολογιακή πολιτική και τον νέο τρόπο διαχείρισης των εισιτηρίων που εφαρμόζουμε. Τα έσοδα του ΤΑΠ από τα εισιτήρια αυξήθηκαν σημαντικά: από 51,6 εκατομμύρια που ήταν το 2015, εκτοξεύτηκαν το 2017 στα 97,7 εκατ. ευρώ».

Εκανε λόγο για την αύξηση της χρηματοδότησης από το ΤΑΠ προς το υπουργείο Πολιτισμού και σημείωσε ότι «το 2014 αποδόθηκαν για τις λειτουργικές του ανάγκες 7,1 εκατ. και για το 2018 το ποσό φτάνει σε 46 εκατ., εξίμισι φορές μεγαλύτερο σε σχέση με το 2014». Μιλώντας με αριθμούς ανέφερε: «Ο συνολικός τακτικός προϋπολογισμός του ΥΠΠΟ για το 2018 είναι μόλις 273,2 εκατ., από τα οποία τα 167 εκατ. αφορούν μισθοδοσία μόνιμου και έκτακτου προσωπικού, 57,5 εκατ. επιχορηγήσεις προς τους εποπτευόμενους φορείς του σύγχρονου πολιτισμού και μόλις 48,8 εκατ. σε λειτουργικά έξοδα του υπουργείου και της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας. Από τις παραπάνω χρηματοδοτικές ανάγκες τα 29 εκατ. έχουν προϋπολογιστεί να καλυφθούν από τη χρηματοδότηση που λαμβάνει το υπουργείο από το ΤΑΠ».

Από το βήμα του συνεδρίου μίλησε για πρώτη φορά για τις βελτιώσεις του ΤΑΠΑ, οι οποίες αφορούν την εγκατάσταση του συστήματος διαχείρισης επιχειρησιακών πόρων ERP και ηλεκτρονικού εισιτηρίου που θα ξεκινήσει τον Ιούνιο σε 11 προβεβλημένους χώρους, ανάμεσά τους η Ακρόπολη και η Κνωσός, και αργότερα θα επεκταθεί σε Δήλο, Ακρωτήρι και Μουσείο Θήρας, Λίνδο, Παλάτι του Μεγάλου Μαγίστρου, Αρχαιολογικό Μουσείο της Ρόδου, Ιαλυσό, Κάμειρο, Ασκληπιείο και Κάστρο της Κω.

Τέλος, μεταξύ άλλων ο κ. Στρατής αναφέρθηκε στις 200 νέες μόνιμες προσλήψεις -όπως έγραφε η «Εφ.Συν.» στις 13/4- που θα στελεχώσουν τα μουσεία και τους αρχαιολογικούς χώρους.

http://www.efsyn.gr/arthro/epidiokoyme-tin-anaptyxi-mias-politistikis-oikonomias

ΔΝΤ: Σε ιστορικό ρεκόρ 164 τρισεκατ. δολαρίων το παγκόσμιο χρέος δημόσιο και ιδιωτικό

Οπως αναφέρει στην έκθεσή του για τις δημοσιονομικές προοπτικές της παγκόσμιας οικονομίας (fiscal monitor)

ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ:  πριν 28'

Κοινή χρήση

emailεκτύπωση  

H ισχυρή και ευρείας βάσης ανάπτυξη δίνει την ευκαιρία να αρχίσουν τώρα να δημιουργούνται δημοσιονομικά «μαξιλάρια» (fiscal buffers), να βελτιωθούν τα δημόσια οικονομικά και να σταθεροποιηθεί το δημόσιο χρέος, αναφέρει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) στην έκθεσή του για τις δημοσιονομικές προοπτικές της παγκόσμιας οικονομίας (fiscal monitor).

«Η ενίσχυση των δημοσιονομικών μαξιλαριών στην ανάκαμψη θα δημιουργήσει τα περιθώρια δημοσιονομικής στήριξης σε μία μελλοντική καθοδική φάση της οικονομίας και δεν θα αφήσει τις δημοσιονομικές αδυναμίες να γίνουν πηγή προβλημάτων, εάν επιδεινωθούν οι χρηματοπιστωτικές συνθήκες» σημειώνει η έκθεση.

Σε ιστορικό ρεκόρ 164 τρισεκατομμυρίων δολαρίων το παγκόσμιο χρέος

Το Ταμείο τονίζει ότι το παγκόσμιο χρέος (δημόσιο και ιδιωτικό) κινείται σε ιστορικά υψηλά επίπεδα, φθάνοντας στο επίπεδο – ρεκόρ των 164 τρισ. δολαρίων το 2016, το οποίο αντιστοιχεί στο 225% του παγκόσμιου ΑΕΠ. Το παγκόσμιο χρέος είναι σήμερα 12% του ΑΕΠ μεγαλύτερο από το προηγούμενο υψηλό επίπεδο του 2009, με την Κίνα να είναι η δύναμη που το καθοδηγεί.

Το δημόσιο χρέος παίζει έναν σημαντικό ρόλο στην εκτίναξη του παγκόσμιου χρέους, αντανακλώντας την οικονομική κατάρρευση κατά τη διάρκεια της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης και την αντίδραση της πολιτικής καθώς και τις συνέπειες από την πτώση το 2014 των τιμών των πρώτων υλών και την ταχεία αύξηση των δαπανών των αναδυόμενων αγορών και των αναπτυσσόμενων χωρών χαμηλού εισοδήματος.

Το δημόσιο χρέος (χρέος της γενικής κυβέρνησης) παγκοσμίως ανήλθε στο 82,4% του ΑΕΠ το 2017, ενώ στις αναπτυγμένες οικονομίες διαμορφώθηκε κατά μέσο όρο στο 105,4% του ΑΕΠ, ένα πρωτοφανές επίπεδο μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Το υψηλό αυτό ποσοστό προκύπτει κυρίως από το χρέος της Ιαπωνίας (236,4% του ΑΕΠ) και των ΗΠΑ (107,8% του ΑΕΠ) και λιγότερο από το χρέος της Ευρωζώνης (86,6% του ΑΕΠ).

Το ΔΝΤ προβλέπει ότι το δημόσιο χρέος της Ευρωζώνης θα βαίνει μειούμενο και το 2023 θα υποχωρήσει στο 71,7%, ενώ μικρότερη μείωση (στο 229,6%) προβλέπει και για το χρέος της Ιαπωνίας. Αντίθετα, για τις ΗΠΑ προβλέπει ότι το χρέος θα συνεχίσει να αυξάνεται για να φθάσει στο 116,9% του ΑΕΠ το 2023.

Στις αναδυόμενες αγορές και τις χώρες μεσαίου εισοδήματος, το δημόσιο χρέος κινείται κατά μέσον όρο κοντά στο 50% του ΑΕΠ, που είναι το υψηλότερο από την κρίση χρέους της δεκαετίας του 1980.

Για τις χώρες χαμηλού εισοδήματος, το μέσο χρέος αυξάνεται γρήγορα ως ποσοστό του ΑΕΠ, υπερβαίνοντας το 40% το 2017. Η δυναμική του χρέους προκύπτει από τα μεγάλα πρωτογενή ελλείμματα, που έφθασαν σε επίπεδα – ρεκόρ στις αναδυόμενες αγορές και τις αναπτυσσόμενες οικονομίες.

Τα υψηλά επίπεδα δημόσιου χρέους και τα υψηλά δημοσιονομικά ελλείμματα αποτελούν πηγή ανησυχίας, σημειώνει η έκθεση. Οι χώρες με αυξημένο δημόσιο χρέος είναι ευάλωτες σε μία ξαφνική σύσφιξη των παγκόσμιων χρηματοπιστωτικών συνθηκών, η οποία θα μπορούσε να διακόψει την πρόσβασή τους στις αγορές και να θέσει σε κίνδυνο την οικονομική τους δραστηριότητα.

Επιπλέον, αναφέρει το ΔΝΤ, «είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι τα υψηλά χρέη και ελλείμματα εμποδίζουν τη δυνατότητα των κυβερνήσεων να αντιδράσουν με μία ισχυρή δημοσιονομική στήριξη της οικονομίας στην περίπτωση καθοδικής φάσης της. Η ιστορική εμπειρία δείχνει ότι μία αδύναμη δημοσιονομική θέση αυξάνει το βάθος και τη διάρκεια της ύφεσης – όπως μετά από μία χρηματοπιστωτική κρίση – επειδή οι κυβερνήσεις δεν είναι σε θέση να χρησιμοποιήσουν επαρκώς τη δημοσιονομική πολιτική για να στηρίξουν την ανάπτυξη».

Η δημιουργία δημοσιονομικού περιθωρίου για δυνατότητα μελλοντικών χειρισμών είναι ιδιαίτερα σχετική τώρα που το χρέος του ιδιωτικού τομέα βρίσκεται σε ύψη ρεκόρ και αυξάνεται, αναφέρει η έκθεση. Το πολύ υψηλό ιδιωτικό χρέος ορισμένων χωρών τις εκθέτει σε κίνδυνο μίας απότομης και υψηλού κόστους διαδικασίας απομόχλευσης, προσθέτει.

Το μέγεθος και ο ρυθμός της δημοσιονομικής προσαρμογής πρέπει να προσαρμοσθεί στις συνθήκες του οικονομικού κύκλου που βρίσκεται η κάθε χώρα και στο διαθέσιμο δημοσιονομικό χώρο της, ώστε να αποφευχθεί ένα αδικαιολόγητο βάρος στην ανάπτυξη. Δημοσιονομική προσαρμογή πρέπει να υπάρξει σε οικονομίες που λειτουργούν στο επίπεδο του δυνητικού ΑΕΠ τους ή κοντά σε αυτό και οι οποίες έχουν υψηλό λόγο χρέους προς το ΑΕΠ.

Ειδικότερα για τις ΗΠΑ – όπου το συνολικό έλλειμμα θα υπερβαίνει το 1 τρισ. δολάρια ή το 5% του ΑΕΠ τα επόμενα τρία χρόνια – η δημοσιονομική πολιτική πρέπει να διαμορφωθεί εκ νέου για να διασφαλισθεί ότι ο λόγος του δημόσιου χρέους προς το ΑΕΠ θα μειωθεί μεσοπρόθεσμα. Όπου ο δημοσιονομικός χώρος είναι περιορισμένος, δεν υπάρχει ουσιαστικά άλλη επιλογή από το να γίνουν προσπάθειες προσαρμογής για να μειωθούν οι δημοσιονομικοί κίνδυνοι.

Λίγες αναπτυγμένες οικονομίες, που έχουν μεγάλο σημαντικό δημοσιονομικό χώρο και λειτουργούν στο επίπεδο της παραγωγικής δυναμικότητάς τους ή κοντά σε αυτό, έχουν περιθώριο να χρησιμοποιήσουν τη δημοσιονομική πολιτική για να διευκολύνουν την εφαρμογή αναπτυξιακών διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων.

http://www.tovima.gr/finance/article/?aid=967494