http://www.protagon.gr/?i=protagon.el.ellada&id=32115
Τάσος Μελετόπουλος
Τάσος Μελετόπουλος
Ο ιδιόρρυθμος «σκοτεινός»
συλλέκτης έργων τέχνης Γιάννης Περδίου μάζευε κυρίως πίνακες ελληνικής
τέχνης από τον 17ο έως τον 20ό αιώνα. Η συλλογή του ήταν σημαντικής
πολιτιστικής αλλά και χρηματικής αξίας. Ο Γ. Περδίου είχε αφιερώσει την
ζωή του σε αυτή τη μοναδική συλλεκτική μανία. Ζούσε κυριολεκτικά αγκαλιά
με τα έργα. Λέγεται ότι δεν έβγαινε καν από το σπίτι του, για να μην τα
αφήσει μόνα. Τα αντιμετώπιζε ως ζωντανούς οργανισμούς. Σαν να ήταν τα
παιδιά που δεν είχε.
Ο συλλέκτης είχε μεριμνήσει για το μέλλον των «παιδιών» του αφήνοντας διαθήκη – η οποία ακόμη δεν έχει ανοίξει. Η Εθνική Πινακοθήκη και το υπουργείο Πολιτισμού ήξεραν την πολύτιμη συλλογή έργων που έκρυβε στο σπίτι του. Σαν όρνεα περίμεναν να βγάλει την τελευταία του πνοή και, πριν ακόμη κοκαλώσει το νεκρό του σώμα, σφράγισαν το σπίτι με σκοπό να αποτρέψουν κάποιον από τους συγγενείς του - έχει δύο αδέρφια - να αφαιρέσουν τα έργα. Η αιφνιδιαστική κίνηση έγινε επειδή ήξεραν ότι στο άδειο σπίτι κρυβόταν θησαυρός που, κατά 45 τοις εκατό, ανήκε πια στο κράτος, (φόρος κληρονομίας για συγγενείς δευτέρου βαθμού). Ήθελαν να προλάβουν οι δύο φορείς ώστε η πολύτιμη συλλογή να μην είχε την ίδια τύχη με τη συλλογή του Ιόλα που λεηλατήθηκε αμέσως μόλις παρέδωσε το πνεύμα του.
Η πρωτάκουστη αυτή κίνηση άνοιξε την κερκόπορτα μεταξύ του Δημοσίου και τους συλλέκτες έργων τέχνης. Η Εθνική Πινακοθήκη, που γνωρίζει καλά σε ποια σπίτια είναι κρεμασμένα σημαντικά έργα, προφανώς και είναι έτοιμη να επαναλάβει την ίδια κίνηση και σε άλλους. Να σφραγίσει, αιφνιδιαστικά, σπίτια συλλεκτών που κρύβουν πολύτιμους πίνακες με σκοπό να τα «οικειοποιηθεί». Ρώτησα έναν δικηγόρο αν αυτό που έγινε ήταν νόμιμο. Μου απάντησε πως «υπάρχουν προϋποθέσεις. Είναι νόμιμο εφόσον υπάρχει εισαγγελική εντολή». Μου εξήγησε ακόμη ότι «μπορεί να συμβεί και για ένα έργο μεγάλης αξίας. Δεν χρειάζεται να υπάρχει μια ολόκληρη συλλογή για να επέμβουν οι φορείς. Αρκεί μονάχα ένα έργο. Ένας Πικάσο. Ένας Παρθένης. Ένα έργο που γνωρίζουν ότι βρίσκεται εκεί κρεμασμένο και που επιθυμούν να το αποκτήσουν». Και είναι τόσο εύκολο νομίμως να το αποκτήσουν! Δεν έχουν παρά οι εκτιμητές τους να εκτιμήσουν το έργο ακριβότερα απ' ό,τι αξίζει, ώστε ο φόρος που θα προκύψει να είναι απαγορευτικός για τους κληρονόμους. Να εξαναγκαστούν να το παραδώσουν – έναντι οφειλής. Τόσο απλά. Τόσο εκβιαστικά.
Ο συλλέκτης είχε μεριμνήσει για το μέλλον των «παιδιών» του αφήνοντας διαθήκη – η οποία ακόμη δεν έχει ανοίξει. Η Εθνική Πινακοθήκη και το υπουργείο Πολιτισμού ήξεραν την πολύτιμη συλλογή έργων που έκρυβε στο σπίτι του. Σαν όρνεα περίμεναν να βγάλει την τελευταία του πνοή και, πριν ακόμη κοκαλώσει το νεκρό του σώμα, σφράγισαν το σπίτι με σκοπό να αποτρέψουν κάποιον από τους συγγενείς του - έχει δύο αδέρφια - να αφαιρέσουν τα έργα. Η αιφνιδιαστική κίνηση έγινε επειδή ήξεραν ότι στο άδειο σπίτι κρυβόταν θησαυρός που, κατά 45 τοις εκατό, ανήκε πια στο κράτος, (φόρος κληρονομίας για συγγενείς δευτέρου βαθμού). Ήθελαν να προλάβουν οι δύο φορείς ώστε η πολύτιμη συλλογή να μην είχε την ίδια τύχη με τη συλλογή του Ιόλα που λεηλατήθηκε αμέσως μόλις παρέδωσε το πνεύμα του.
Η πρωτάκουστη αυτή κίνηση άνοιξε την κερκόπορτα μεταξύ του Δημοσίου και τους συλλέκτες έργων τέχνης. Η Εθνική Πινακοθήκη, που γνωρίζει καλά σε ποια σπίτια είναι κρεμασμένα σημαντικά έργα, προφανώς και είναι έτοιμη να επαναλάβει την ίδια κίνηση και σε άλλους. Να σφραγίσει, αιφνιδιαστικά, σπίτια συλλεκτών που κρύβουν πολύτιμους πίνακες με σκοπό να τα «οικειοποιηθεί». Ρώτησα έναν δικηγόρο αν αυτό που έγινε ήταν νόμιμο. Μου απάντησε πως «υπάρχουν προϋποθέσεις. Είναι νόμιμο εφόσον υπάρχει εισαγγελική εντολή». Μου εξήγησε ακόμη ότι «μπορεί να συμβεί και για ένα έργο μεγάλης αξίας. Δεν χρειάζεται να υπάρχει μια ολόκληρη συλλογή για να επέμβουν οι φορείς. Αρκεί μονάχα ένα έργο. Ένας Πικάσο. Ένας Παρθένης. Ένα έργο που γνωρίζουν ότι βρίσκεται εκεί κρεμασμένο και που επιθυμούν να το αποκτήσουν». Και είναι τόσο εύκολο νομίμως να το αποκτήσουν! Δεν έχουν παρά οι εκτιμητές τους να εκτιμήσουν το έργο ακριβότερα απ' ό,τι αξίζει, ώστε ο φόρος που θα προκύψει να είναι απαγορευτικός για τους κληρονόμους. Να εξαναγκαστούν να το παραδώσουν – έναντι οφειλής. Τόσο απλά. Τόσο εκβιαστικά.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου