Σάββατο 15 Μαρτίου 2014

Υπό την σκιάν της Ακροπόλεως


Νίκος Ξυδάκης ΝΙΚΟΣ ΞΥΔΑΚΗΣ


http://www.kathimerini.gr/758256/opinion/epikairothta/politikh/ypo-thn-skian-ths-akropolews
Η πρόσφατη ένταξη δεκαεννέα ακινήτων του υπουργείου Πολιτισμού στο χαρτοφυλάκιο του ΤΑΙΠΕΔ εντάσσεται ασφαλώς σε μια πολιτική, που υπαγορεύει την πώληση-εξπρές αξιών του Δημοσίου για αποπληρωμή των δανειστών. Με την ίδια επείγουσα λογική, το τεράστιο ακίνητο του πρώην αεροδρομίου Ελληνικού αποσπάσθηκε από τον οργανισμό διαχείρισής του, εντάχθηκε και αυτό στο χαρτοφυλάκιο του ΤΑΙΠΕΔ και εκποιείται με συνοπτικές διαδικασίες στον μοναδικό αγοραστή.

Εγείρονται συμβατικές εύλογες ενστάσεις για την πραγματική αξία αυτών των ακινήτων του Δημοσίου, και τη στρατηγική απαξίωση που υφίστανται με την εσπευσμένη πώλησή τους και όχι με μια συνδυασμένη στρατηγική ανάπτυξής τους. Στην περίπτωση των ακινήτων της Πλάκας τίθενται και άλλα ζητήματα: απαξίωσης ανεκτίμητου συμβολικού κεφαλαίου, εθνικού και ιστορικού, και ενδεχομένως εξυπηρέτησης ιδιοτελών σκοπών.

Η ζώνη γύρω από την Ακρόπολη, η Πλάκα και τα Αναφιώτικα, έχει χαρακτηριστεί από την UNESCO ως ζώνη επιρροής, ζώνη «μαξιλάρι» (buffer zone) γύρω από το κορυφαίο μνημείο του οικουμενικού πολιτισμού. Η απαλλοτρίωση ακινήτων από το υπουργείο Πολιτισμού έγινε ακριβώς γι’ αυτόν τον λόγο, επειδή όλη η περιοχή έχει υψηλό αρχαιολογικό ενδιαφέρον· και επιπλέον έχει ανεξαγόραστη συμβολική αξία για το νεοελληνικό κράτος. Υπό την σκιά της Ακροπόλεως αναπτύχθηκαν το Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο και οι οικίες πολλών αγωνιστών και επιφανών προσώπων του νεότευκτου κράτους.

Ανασκαφή του μνημειακού περιβόλου του Τύμβου Καστά



Την εξέλιξη της ανασκαφής του μνημειακού περιβόλου του Τύμβου Καστά, στην Αρχαία Αμφίπολη και τη σχέση του με το μνημείο του Λέοντα της Αμφίπολης, παρουσίασε, στην 27η επιστημονική συνάντηση με θέμα «Αρχαιολογικό έργο στη Μακεδονία και τη Θράκη» που διεξάγεται από την Πέμπτη, στην αίθουσα τελετών του παλαιού κτιρίου της Φιλοσοφικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου, η προϊσταμένη της ΚΗ’ Εφορίας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, Κατερίνα Περιστέρη.

Ο Πύργος της οδού Θήρας ζωντανεύει


ΠΟΛΗ


ΣΑΝΤΡΑ ΒΟΥΛΓΑΡΗ
 http://www.kathimerini.gr/758133/article/politismos/polh/o-pyrgos-ths-odoy-8hras-zwntaneyei
Το κτίριο έχει υποστεί σημαντικές ζημιές. Αριστερά το οικόσημο του αλόγου στο πρώτο μπαλκόνι.

Το κτίριο έχει υποστεί σημαντικές ζημιές. Αριστερά το οικόσημο του αλόγου στο πρώτο μπαλκόνι.Σε ένα από τα κεντρικότερα σημεία της Αθήνας, την άλλοτε αρχοντική Πλατεία Αμερικής υπάρχει ένα κτίριο που ξαφνιάζει. Στον αριθμό 54 της οδού Θήρας ανάμεσα σε πολυκατοικίες, απέναντι από ένα σύγχρονο δημόσιο σχολείο το τελευταίο που θα περίμενε να αντικρίσει κανείς είναι ένας νεογοτθικός πύργος μέσα σ’ έναν πυκνό, εγκαταλελειμμένο κήπο. Από τα παιδικά μου χρόνια με μάγευε ο «Πύργος της οδού Θήρας» τον οποίον συχνά επισκεπτόμουν μόνο και μόνο για να σταθώ μπροστά στην είσοδό του με τις πολεμίστρες, το οικόσημο του αλόγου, τους χαρακτηριστικούς κάκτους. Οταν πριν από λίγες μέρες έπειτα από πρόσκληση της Σίλιας Α. Καλλιμάνη, η οποία πρόσφατα κληρονόμησε το σπίτι από την οικογένειά της βρέθηκα να περνάω το κατώφλι του ένιωσα πως ένα παιδικό μου όνειρο γινόταν πραγματικότητα. Αν και οι συνθήκες δεν ήταν ιδανικές (είχε μόλις ξεκινήσει ο καθαρισμός του χώρου από συνεργείο και φιλικούς Ρομά της περιοχής κάτω από καταρρακτώδη βροχή...), η αίσθηση της εισόδου σε αυτό το γοητευτικό κτίριο ήταν μοναδική. Τον ενθουσιασμό της επίσκεψης ενέτεινε η προοπτική πως σύντομα εάν βρεθούν οι φορείς που θα αναλάβουν την αποκατάστασή του (η Σίλια Καλλιμάνη έχει απευθυνθεί σε τράπεζα και μεγάλο όμιλο και προετοιμάζει πρόταση προς το Ιδρυμα Νιάρχου) το κτίριο θα ανοίξει ως ένας πολυχώρος πολιτισμού.

Κτισμένο το 1914, ιδιοκτησία της αρχοντικής κεφαλονίτικης οικογένειας Τυπάλδου της Χρυσής Βίβλου με ρίζες από τη Νάπολη της Ιταλίας, ο Πύργος της οδού Θήρας είναι ακατοίκητος από το 1993, χαρακτηρισμένος ως διατηρητέο κτίριο το 2008. Σύμφωνα με έκθεση της εισηγήτριας του ΥΠΕΧΩΔΕ Ιωάννας Σωτηρίου το συγκεκριμένο ακίνητο είναι ένα από τα σπάνια δείγματα εφαρμογής του νεογοτθισμού που εκπορεύθηκε από την Αγγλία στα μέσα του 19ου αιώνα και μάλιστα σε μια ιδιαίτερα επιτυχημένη εκδοχή αυτού του στυλ. Στην εποχή του αποτελούσε πρότυπο «βίλας εξοχής». Ο νεογοτθισμός εκφράζεται εύγλωττα με την φρουριακού τύπου αρχιτεκτονική του, που χρησιμοποιεί με μέτρο στοιχεία του ανάλογου λεξιλογίου, όπως τα στηθαία τύπου επάλξεων, τα οξυκόρυφα τόξα των ανοιγμάτων, οι ιδιότυποι πεσσοί του κεντρικού πρόπυλου, οι ρόδακες, τα εμβλήματα κ.λπ. Ταυτόχρονα όμως το κτίριο διαρθρώνεται άψογα με βάση επιτηδευμένους κανόνες του νεοκλασικού λεξιλογίου, έχοντας τριμερή διάρθρωση με κεντρική μορφολογική ενότητα, διαβάθμιση της διακόσμησης, μέτρο και ρυθμό με την επανάληψη στοιχείων σε άλλη κλίμακα, κορνίζες ανοιγμάτων, ταινία στέψης. Σήμερα παρόλο που περιβάλλεται από πολυκατοικίες αποτελεί μια όαση αρχιτεκτονικής δεξιοτεχνίας και φυσικού τοπίου σε επίπεδο γειτονιάς, δηλαδή ένα τοπόσημο, εντοπίζει η Ιωάννα Σωτηρίου. Βεβαίως έχει υποστεί σημαντικές ζημιές από σεισμούς, καιρικά φαινόμενα, ανθρώπινες εισβολές.

«Μήπως καλύτερα να φορέσετε το κράνος;» με ρωτάει η Σίλια Καλλιμάνη καθώς τολμώ να εισχωρήσω στο πρώτο δωμάτιο. Ξαφνικά ένα κομμάτι από το ταβάνι πέφτει... Ούτε συζήτηση να κατέβουμε στο υπόγειο από όπου ανεβαίνουν εργάτες με μάσκες κουβαλώντας τα απομεινάρια της βιβλιοθήκης που έχουν πολτοποιηθεί από την υγρασία. Ανηφορίζω εκστασιασμένη τα στριφογυριστά σκαλάκια στον πρώτο όροφο και βγαίνω στο μπαλκόνι με τις πολεμίστρες. Απαγορευμένη ακόμα η άνοδος στον δεύτερο όροφο με προειδοποιεί η Σίλια Καλλιμάνη, η οποία με ξενάγησε στον κήπο όπου ελπίζει σύντομα να πραγματοποιήσει την πρώτη εκδήλωση. Παρήγορη η σκέψη πως υπάρχουν σήμερα ιδιώτες και φορείς ευαίσθητοι στην πολιτιστική αναβάθμιση της συγκεκριμένης γειτονιάς της Αθήνας. Ενα ακόμη ελπιδοφόρο νέο λοιπόν για την πολύπαθη Πατησίων. Φανταστείτε το καλοκαίρι να ακούμε παραμύθια και κλασική μουσική στον κήπο του Πύργου της οδού Θήρας...

Ο αρχαίος Πειραιάς δεν έλεγε το νερό... νεράκι


ΣΑΒΒΑΤΟ, 15 Μαρτίου 2014
Δημοσιεύτηκε στο ΠΟΝΤΙΚΙ ART,
τεύχος 356 στις 13 Μαρτίου 2014
Σοφία Στυλιανού


Εξακόσιες δεξαμενές από την πόλη που χτίστηκε με βάση το «ιπποδάμειο σύστημα» έχουν αποκαλύψει οι αρχαιολογικές ανασκαφές. Τρεις από αυτές θα αποτελέσουν τον πυρήνα μιας έκθεσης στον μοναδικό σταθμό του μετρό που θα φιλοξενεί αρχαία σε θεματικό σύνολο, στην πλατεία Δημοτικού Θεάτρου.

Η πόλη κάτω από την πόλη είχε πολλαπλούς υδάτινους «δρόμους» μέσω των οποίων υδρευόταν και καθαριζόταν. Ο αρχαίος Πειραιάς διόλου δεν έμοιασε στην Αθήνα και στο χαρακτηριστικό της «αττικώς οικοδομείν» (όπου «αττικώς», βλέπε άτακτα και άναρχα). Πρώτα χαράχτηκε, με βάση το περίφημο και υποδειγματικό σύστημα του πρώτου πολεοδόμου, του Ιππόδαμου, μετά κατασκευάστηκαν τα δίκτυα ύδρευσης και αποχέτευσης και στο τέλος ήρθε η οικοδομική δραστηριότητα. Όλα αυτά βέβαια, όταν ο Θεμιστοκλής αποφάσισε ότι ήταν σημαντικός για την Αθήνα και τον μετέτρεψε σε επίνειό της και σπουδαίο λιμάνι, ενώ μέχρι τότε ήταν μια άσημη, μικρή οικιστική εγκατάσταση.
Μπορεί το «ιπποδάμειο σύστημα», η ακριβής και με ευθείες χάραξη σε τετράγωνα (σαν να χαράζεις σήμερα ένα ταψί μπακλαβά, όπως λένε χαρακτηριστικά οι αρχαιολόγοι) να έχει μείνει στην Ιστορία. Δεν έμεινε όμως στην πραγματικότητα. Ο σύγχρονος Πειραιάς οικοδομήθηκε «αττικώς» ξηλώνοντας ό,τι βρισκόταν στο υπέδαφος από το παρελθόν του. Σε ελάχιστα σημεία διατηρούνται τα αρχαία κατάλοιπα, συνήθως εγκλωβισμένα σε περιφραγμένα οικόπεδα.

Τα ελληνικά βασίλεια της Βακτρίας και της Ινδίας

Η αίθουσα των «Εσπερίδων» του Ιλίου Μελάθρου.
Από την Alpha Bank και το Νομισματικό Μουσείο
  από Archaeology Newsroom - Παρασκευή, 7 Μαρτίου 2014
«Τα ελληνικά βασίλεια της Βακτρίας και της Ινδίας» είναι ο τίτλος της έκθεσης που συνδιοργανώνεται από το Νομισματικό Μουσείο και τη Νομισματική Συλλογή της Alpha Bank την Τρίτη 11 Μαρτίου στο Νομισματικό Μουσείο, στην αίθουσα των Εσπερίδων του Ιλίου Μελάθρου.
Στην έκθεση παρουσιάζονται οι σημαντικότερες νομισματικές εκδόσεις των ηγεμόνων των βασιλείων της Βακτρίας και της Ινδίας κατά την ελληνιστική εποχή, έναν περίπου αιώνα μετά τον θάνατο του Μεγάλου Αλεξάνδρου.

Νέα θεωρία για τη χρονολόγηση της έκρηξης του ηφαιστείου της Σαντορίνης

Άποψη του αρχαιολογικού χώρου στο Ακρωτήρι.
Ειδήσεις: Γεωλογία
Το μπερδεμένο ρολόι της ελιάς

  από Archaeology Newsroom - Δευτέρα, 10 Μαρτίου 2014
Το ηφαίστειο της Θήρας εξερράγη τον 16ο αιώνα π.Χ. και όχι νωρίτερα, σύμφωνα με μια νέα διεθνή επιστημονική έρευνα, που αξιολόγησε ως αναξιόπιστη τη δενδροχρονολόγηση στην οποία είχαν βασιστεί προηγούμενες εκτιμήσεις ότι η έκρηξη είχε συμβεί πριν από έναν αιώνα περίπου.
Η ακριβής χρονολόγηση της διάσημης έκρηξης στο προϊστορικό Αιγαίο έχει διχάσει τους επιστήμονες εδώ και χρόνια. Η μεγάλη φυσική καταστροφή –με τις σημαντικές ιστορικές επιπτώσεις της– εκτιμάται ότι συνέβη πριν από 3.500 έως 3.600 χρόνια.

Κυριακάτικες εκπαιδευτικές δραστηριότητες στο Μουσείο Ακρόπολης

Στιγμιότυπο από παιδικό εργαστήρι στο Μουσείο Ακρόπολης. Φωτ. Γιώργος Βιτσαρόπουλος.
 
 
Για παιδιά και γονείς
  από Archaeology Newsroom - Τρίτη, 11 Μαρτίου 2014
Κυριακάτικες ομαδικές δραστηριότητες για παιδιά και γονείς έχει προγραμματίσει το Μουσείο Ακρόπολης για το προσεχές διάστημα.
Αναλυτικά οι δραστηριότητες είναι οι εξής:

Μύθοι σε εικόνες

Αν σας αρέσουν οι μύθοι, το Μουσείο Ακρόπολης είναι το σωστό μέρος για σας! Γιατί τους μύθους δεν τους διαβάζουμε μόνο, αλλά τους βλέπουμε να απεικονίζονται και επάνω σε πανέμορφα έργα της αρχαίας τέχνης! Ελάτε να παρατηρήσουμε από πολύ κοντά πώς ο καλλιτέχνης έδωσε ζωή και συναισθήματα στους πρωταγωνιστές των μύθων του! Ελάτε να μάθουμε πώς ο αρχαίος συγγραφέας ζωντάνεψε με πολύ διαφορετικό τρόπο τις ίδιες ιστορίες! Μπορείτε κι εσείς να αφηγηθείτε τους ίδιους μύθους με το δικό σας προσωπικό τρόπο!

Η Γαλλία επιστρέφει στους ιδιοκτήτες τα κλεμένα έργα των Ναζι

ί Πηγή: www.lifo.gr
Τελευταία ενημέρωση: 13/03/2014 11:19

H Γαλλία, την Τρίτη, επέστρεψε τρεις πίνακες, οι οποίοι είχαν κατασχεθεί από τους Ναζί, στους νόμιμους ιδιοκτήτες τους. Αυτή είναι απλά η κορυφή του παγόβουνου σε μια χώρα όπου σχεδόν 2.000 έργα παραμένουν αζήτητα. Όλα τα έργα τέχνης που έχουν ταυτοποιηθεί ως κλεμμένα από τους Ναζί και εκτίθενται στα γαλλικά μουσεία, θα εκτεθούν και διαδικτυακά με την ελπίδα οι νόμιμοι κάτοχοι ή οι κληρονόμοι τους να τα εντοπίσουν και να τα διεκδικήσουν.     Σε δημόσια τελετή η Γαλλίδα Υπουργός Πολιτισμού Aurelie Filippetti επέστρεψε τους τρεις πίνακες – “Mountain Landscape” του Φλαμανδού Joos de Momper (1564-1635), το “Portrait of a Woman” ελαιογραφία του 18ου αιώνα και το έργο “Madonna and Child”. 

Το Ντολτσό και το Απόζαρι της Καστοριάς συγκίνησαν τους Ευρωπαίους του Europa Nostra


Κινητοποίηση του Δήμου
  από Archaeology Newsroom - Παρασκευή, 14 Μαρτίου 2014
Σε κάποιο σημείο της Ελλάδας, «μάχη» με τον χρόνο και τις καιρικές συνθήκες δίνουν καθημερινά για να επιβιώσουν 66 βυζαντινές και μεταβυζαντινές εκκλησίες, μοναδικές ως προς την αρχιτεκτονική και την εικονογράφησή τους. Παραδίπλα στέκονται ακόμη 370 ιστορικά κτίρια, αρχοντικά και λαϊκά της λεγόμενης βαλκανικής αρχιτεκτονικής του 17ου έως και 19ου αιώνα, αλλά και νεοκλασικά του πρώιμου 20ού αιώνα. Ανάμεσά τους σχηματίζεται ένα δαιδαλώδες δίκτυο από στενούς δρόμους και μικρές πλατείες γύρω από τις εκκλησίες, πέτρινους μαντρότοιχους και κατάφυτες αυλές δίπλα σε πλακόστρωτα σοκάκια που οδηγούν σε μια υπέροχη λίμνη.

Πριγκίπισσα από τη Σκυθία, στην πυρά με τον Φίλιππο Β'

Έντυπη Έκδοση

Οστά γυναικείας ταφής προθαλάμου

Μελέτη του ανθρωπολογικού υλικού των βασιλικών τάφων της Βεργίνας δείχνει την ταυτότητα της γυναίκας που συνόδευσε στον τάφο το Μακεδόνα βασιλιά
Μια δυναμική γυναίκα, πολεμίστρια, ηλικίας 30-34 ετών, είναι αυτή που συνόδευσε το βασιλιά της Μακεδονίας, Φίλιππο Β', στο ταξίδι του προς τον Αδη. Τριάντα χρόνια μετά την ανακάλυψη του Βασιλικού Τάφου ΙΙ στη Βεργίνα από τον Μανόλη Ανδρόνικο, η τότε φοιτήτριά του, καθηγήτρια Αρχαιολογίας, και ευρωβουλευτής σήμερα, Χρυσούλα Παλιαδέλη με τους συνεργάτες της έρχονται πιο κοντά στην ταυτότητα της γυναίκας που τάφηκε μαζί με τον Φίλιππο Β', χωρίς όμως να μπορούν ακόμη να προσδιορίσουν με σιγουριά ποια πραγματικά ήταν.