Πλάι στα υλικά πολιτισμικά αγαθά του παρελθόντος που μας συντροφεύουν και σήμερα, όπως ο Παρθενώνας, το Ταζ Μαχάλ, οι πυραμίδες της Αιγύπτου ή τα ερείπια των Ίνκας, έρχεται από τα βάθη των αιώνων και ένα άλλο, βαρύ φορτίο, αυτό της άυλης πολιτισμικής κληρονομιάς.
Εννοούμε με τον όρο αυτόν ζωντανές εκφράσεις που έχουν φτάσει ως εμάς, όπως οι προφορικές παραδόσεις, χοροί, τραγούδια, δρώμενα, γιορτές, τελετές, κατασκευές χειροποίητες, παλιές τεχνικές. Κληρονομιές που κυκλοφορούν ανάμεσά μας, άλλοτε ως σημαντικά κομμάτια της σύγχρονης ζωής μας και άλλοτε ως πολιτισμικές εκφάνσεις που διατηρούνται στη ζωή με κόπο και σε μικρή κλίμακα.
Η προστασία και η ανάδειξη αυτού του πλούτου είναι καθήκον μέγιστο δικό μας, ώστε η πολιτισμική πολυμορφία που θα αναδειχθεί να λειτουργήσει ως ασπίδα απέναντι στον παγκόσμιο πολιτισμικό "χυλό" που επιβάλλεται από την περίφημη παγκοσμιοποίηση.
Σε πολλές περιπτώσεις, ένα πολιτισμικό αγαθό το μοιράζονται περισσότεροι του ενός λαοί και κράτη. Κρίσιμο στοιχείο για την άυλη πολιτισμική κληρονομιά είναι η θέση που κατέχει στις επί μέρους κοινότητες το υπό ένταξη αγαθό, και το κατά πόσον η κοινότητα το θεωρεί αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής της. Τα μέλη της άλλωστε είναι αυτά που το δημιουργούν, το διατηρούν και το μεταβιβάζουν στις επόμενες γενιές. Καθιέρωσε λοιπόν η UNESCO έναν «αντιπροσωπευτικό κατάλογο άυλης πολιτισμικής κληρονομιάς», στον οποίο κάθε χώρα μπορεί να υποβάλει αίτηση για εγγραφή πολιτισμικών θησαυρών της που θέλει να προστατεύσει και σε πολλές περιπτώσεις να περισώσει!