Δευτέρα 25 Μαΐου 2020

«Κουρσάλ»: Οταν η Θεσσαλονίκη έβλεπε σινεμά στον πλωτό κινηματογράφο στο Θερμαϊκό




«Μια φαρδιά σανίδα με κάγκελα εκατέρωθεν, οδηγούσε από το μουράγιο στο κατάστρωμα, όπου είχαν τοποθετηθεί τα καθίσματα και η οθόνη, ένα μεγάλο λευκό καραβόπανο, που κυμάτιζε σαν σημαία στο βραδινό αεράκι, με αποτέλεσμα οι εικόνες να μην είναι και τόσο καθαρές. Οι ταινίες που έπαιζε το πλωτό αυτό σινεμά ήταν δευτέρας προβολής, αυτό όμως δεν ενδιέφερε και τόσο τον κόσμο, που πήγαινε εκεί για ν’ απολαύσει τον δροσερό μπάτη πίνοντας την γκαζόζα, το σινάλκο ή τη γρανίτα του.»
Την ιστορία του «Κουρσάλ», όπως ήταν το όνομα του πλωτού κινηματογράφου που ταξίδεψε τους Θεσσαλονικείς την περίοδο του μεσοπολέμου την διασώζει ο Νίκος Θεοδοσίου στο απόσπασμα από το βιβλίο του «Οι Παλιοί Κινηματογράφοι της Θεσσαλονίκης» (Εκδόσεις Νεανικό Πλάνο, 2013) αλλά και στο ομότιτλο ντοκιμαντέρ που γύρισε ο ίδιος το 2006. Δυστυχώς δεν υπάρχουν ούτε φωτογραφίες ούτε φυσικά κάποιο κινηματογραφημένο απόσπασμα που να μαρτυρά το πώς έμοιαζε ο κινηματογράφος.
έλη Ιουνίου 1925 εμφανίζονται στις εφημερίδες της πόλης οι πρώτες διαφημίσεις για τη λειτουργία ενός μοναδικού κινηματογράφου. Το όνομά του είναι «Κουρσάλ», είναι πλωτός, φυσικά υπαίθριος και εκτός από κινηματογραφικές προβολές προσφέρει εκλεκτό φαγητό: φρέσκα ψάρια, κρύα πιάτα και δροσερή μπύρα.
Αν κρίνουμε από μικρά σχόλια που εμφανίστηκαν στις εφημερίδες το μπαρ του κινηματογράφου, που βρισκόταν στο αμπάρι, πρέπει να ήταν η πιο μεγάλη ατραξιόν προσφέροντας στους θαμώνες του «κουνήματα», συμπληρωματικά στα κουνήματα της θάλασσας. Περισσότερες λεπτομέρειες δεν υπάρχουν. Και όλα αυτά παρουσιάζονταν, όπως έλεγε η διαφήμιση, ως «πρωτοφανής αμερικανισμός», αν και ποτέ κάτι ανάλογο δεν εμφανίστηκε στην Αμερική. Μόνο τα drive in που ήταν κάτι πολύ διαφορετικό.
Ένα ρεπορτάζ του ανταποκριτή του περιοδικού «Κινηματογραφικός Αστήρ», που εκδίδονταν στην Αθήνα, μας δίνει μια πληρέστερη εικόνα του πλωτού κινηματογράφου:
«Κουρσάλ. Κάθε βράδυ, συγκεντρώνει αρκετόν πλήθος κόσμου, που ζητεί να βρή λίγη δροσιά στον πρωτότυπον αυτόν πλωτόν κινηματογράφο. Και είνε αλήθεια απόλαυσις να περνά κανείς την ώρα του στο πρωτότυπο αυτό κέντρον, προ παντός ότι λικνίζεται από ελαφρά κύματα»
Ο Κ. Τομανάς, στο βιβλίο του «Οι κινηματογράφοι της Παλιάς Θεσσαλονίκης», στηριγμένος προφανώς σε προφορικές μαρτυρίες που με το πέρασμα του χρόνου αλλοίωσαν το όνομα κινηματογράφου κι από Κουρσάλ το έκαναν Τζερουσαλέμε, για να ηχεί πιο εβραϊκό και το αναβάθμισαν από μαούνα σε ιστιοφόρο, δίνει αυτή την περιγραφή:
«Μια φαρδιά σανίδα με κάγκελα εκατέρωθεν, οδηγούσε από το μουράγιο στο κατάστρωμα, όπου είχαν τοποθετηθεί τα καθίσματα και η οθόνη, ένα μεγάλο λευκό καραβόπανο, που κυμάτιζε σαν σημαία στο βραδινό αεράκι, με αποτέλεσμα οι εικόνες να μην είναι και τόσο καθαρές. Οι ταινίες που έπαιζε το πλωτό αυτό σινεμά ήταν δευτέρας προβολής, αυτό όμως δεν ενδιέφερε και τόσο τον κόσμο, που πήγαινε εκεί για ν’ απολαύσει τον δροσερό μπάτη πίνοντας την γκαζόζα, το σινάλκο ή τη γρανίτα του. Μόνιμη πελατεία του σινέ GERUSALEME ήταν οι εβραϊκές οικογένειες που έμεναν στον Δεύτερο μώλο, τη σημερινή οδό Προξένου Κορομηλά, και στην οδό Μητροπόλεως. Τα καλοκαιρινά βράδια έφευγαν από τα σπίτια τους, σωστά καμίνια, και πήγαιναν στη θάλασσα για να δροσιστούν.»
Και πήγαιναν όλα καλά μέχρις ότου εμφανίστηκε στις 23 Αυγούστου 1925 μια πρωτοσέλιδη επίθεση από την εφημερίδα «Μακεδονία». Σε άρθρο με τίτλο «ΚΟΥΡΣΑΛ: Η ΠΑΡΔΑΛΗ ΜΑΟΥΝΑ» ο υπογράφων Κ.Δ. Καραβίδας δεν αρκείται στον χαρακτηρισμό της ως «εξάμβλωμα» αλλά υποστηρίζει ότι «ο πλέον καθυστερημένος δήμαρχος της εσχάτης των πόλεων της πενιχροτέρας αισθητικής, θα εθεώρει ως πρώτον καθήκον του την πυρπόλησιν της μαούνας, εξορίας δε ψήφισμα θα εζητείτο δια πάντα όστις θα εύρισκε δάκρυα επί της αφανιζομένης ωραιότητος.»
Η πρώτη σκέψη είναι ότι ο κ. Καραβίδας, που ασχολείται και με την ποίηση, δεν κάνει άλλο παρά να συντάσσεται με το σύνολο σχεδόν των μελών της «ιντιλιγγέντσιας» της εποχής οι οποίοι αν και παρακολουθούσαν κινηματογράφο θεωρούσαν την τέχνη του κινηματογράφου «σαν κάτι το κατώτερο», όπως επισημαίνει ο Νικόλας Κάλας το 1931.
Η απάντηση στο άρθρο του Κ. Καραβίδα, που έρχεται την επόμενη κιόλας μέρα από τον Κ. Σνωκ, αλλά κι ανταπάντηση του πρώτου λίγο αργότερα, φανερώνουν ότι κάτι βαθύτερο υποβόσκει. Άλλωστε ο Κ. Σνωκ δεν έχει διαφορετική γνώμη για το «Κουρσάλ». Αλλά ενοχλείται σφόδρα από το γεγονός ότι ο αρθρογράφος υποτιμά το πολιτιστικό επίπεδο των Ελλήνων Μακεδόνων, αφού δεν αντιδρούν στην παρουσία του «Κουρσάλ», και του δηλώνει ότι «αντί να ειρωνεύηται την οπισθοδρώμησιν αυτήν, θα ώφειλε να κλαίη επί των αιτίων της».
Στη απάντησή του ο Κ. Καραβίδας, αφού δίνει τη δική του εκδοχή για ιδανικό τύπο του Έλληνος Μακεδόνος βάσει του οποίου πρέπει να διαμορφώσουν του παλιούς και νέους κατοίκους της περιοχής, αφήνει πολλά υπονοούμενα για την όχι και τόσο έντιμη διαχείριση την περίοδο που ο Κ. Σνώκ κατείχε δημόσια αξιώματα είτε ως διευθυντής του επικοιστικού γραφείου Εδέσσης ή ως υποδιοικητής Χαλκιδικής αλλά και μια αόριστη αναφορά σε ζητήματα που συζητούν ιδιωτικά και δεν έπρεπε να δημοσιοποιούνται.
Και οι δυο έχουν διατελέσει μέλη του κρατικού μηχανισμού που αγωνίζεται να «ελληνοποιήσει» τα νέα εδάφη με την έντονη πολυεθνική σύνθεση. Ο Κ. Σνωκ εξελίχθηκε σε υμνητή του γερμανικού φασισμού.
Αλλά έρχεται το τέλος του καλοκαιριού και μαζί το τέλος του «Κουρσάλ». Ο ανταποκριτής του «Κινηματογραφικού Αστέρα» τηλεγραφεί: «Το Κουρσάλ, ο περίφημος πλωτός Κινηματογράφος έλαβε πάλιν την μορφήν παληομαούνας και κατέλαβε την προτέραν του θέσιν μεταξύ των ρημαγμένων καραβιών».
_Σύμφωνα με ένα μεταγενέστερο δημοσίευμα της «Μακεδονίας» (27/8) ο πλωτός κινηματογράφος ως απλή μαούνα πλέον, θα μεταφερθεί στην Παλαιστίνη για να χρησιμεύσει σαν πλωτή σχολή Δοκίμων! Και μπορεί το «Κουρσάλ» να χάθηκε οριστικά αλλά φαίνεται ότι έμεινε στη μνήμη των ανθρώπων γι' αρκετό ακόμα. Έτσι, όταν έφτασε από τη Βιέννη, ένα χρόνο αργότερα, η πληροφορία ότι ένα ποταμόπλοιο μετασκευάστηκε σε καφενείο-εστιατόριο, η «Μακεδονία» σχολίασε: «Δηλαδή θα είναι κάτι ανάλογον προς την περίφημον μαούναν «Κουρσάλ» την οποίαν ετορπίλισεν ο καλός μας φίλος κ. Κώστας Καραβίδας.»

Κυριακή 24 Ιουνίου 2018

Το ανάκτορο του Φίλιππου Β' στις Αιγές και το μυστήριο του χρυσού λόγου


APE-MPE
Όταν ο Γιάννης Αντωνίου, καθηγητής μαθηματικών στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και επί σειρά ετών συνεργάτης του Νομπελίστα φυσικοχημικού Ιλία Πριγκοζίν, είδε την απεικόνιση του ανακτόρου του Φιλίππου του Β΄, το οποίο αναστηλώνεται στις Αιγές, ήταν σίγουρος από την πρώτη στιγμή ότι πρόκειται για ένα αρχιτεκτονικό δημιούργημα φτιαγμένο με τη χρυσή τομή.
«Βλέποντάς το, ως άνθρωπος, με κατέλαβε ένα αίσθημα γαλήνης, αρμονίας και μέθεξης. Ως μαθηματικός, αντιλήφθηκα καθαρά με το μάτι, χωρίς να το μετρήσω με χάρακα, ότι επρόκειτο για ένα ορθογώνιο με λόγο πλευρών 1,62. Αυτό σημαίνει ότι η μικρότερη πλευρά του ορθογωνίου είναι περίπου το 62% του μήκους της μεγάλης. Αυτός είναι ο χρυσός λόγος στον οποίο έχουν αποδοθεί από την αρχαιότητα θεϊκά χαρακτηριστικά» εξηγεί με νόημα στο ΑΠΕ- ΜΠΕ.

Σάββατο 23 Ιουνίου 2018

Ένας αρχαίος κινεζικός βασιλικός τάφος έκρυβε περισσότερες ανακαλύψεις από αυτές που ανέμεναν οι αρχαιολόγοι


Ενταφιασμένα οστά από ένα άγνωστο μέχρι τώρα είδος γίβωνα ανακάλυψαν οι αρχαιολόγοι σε βασιλικό τάφο στην αρχαία κινεζική πρωτεύουσα Chang’an, στην επαρχία Xi’an της σημερινής εποχής. Είναι η πρώτη φορά που απομεινάρια γίβωνα βρίσκονται σε αρχαίο τάφο στην Κίνα, υποδεικνύοντας πως αποτελούσε κατοικίδιο των βασιλικών οικογενειών.

Τρίτη 12 Ιουνίου 2018

Το Μουσείο της Ακρόπολης γιορτάζει τα ένατα γενέθλιά του με την εισαγωγή ψηφιακών τεχνολογιών


CHARALAMBOS ANDRONOS VIA GETTY IMAGES
Τα ένατα γενέθλιά του ετοιμάζεται να γιορτάσει το Μουσείο της Ακρόπολης, το οποίο εξακολουθεί να διατηρεί σε υψηλό -και μάλιστα διαρκώς αυξανόμενο- επίπεδο το ενδιαφέρον των επισκεπτών του, ενώ δρομολογεί πολλά νέα σχέδια για την επόμενο διάστημα, που στόχο έχουν να εμπλουτίσουν την εμπειρία της επίσκεψης σε αυτό

Τα χιώτικα πρόβατα φέρνουν γάλα...

 Î‘ποτέλεσμα εικόνας για png images προβατα

Πριν μερικά χρόνια πολλοί κτηνοτρόφοι αγόραζαν κοπάδια από το εξωτερικό, πιστεύοντας ότι έτσι θα έχουν μεγάλες αποδόσεις γάλακτος. Ορισμένοι τα κατάφεραν, αφού κάποιες φυλές προσαρμόστηκαν στη χώρα μας.
Την ίδια ώρα ήταν και πολλά τα κοπάδια, που οι κτηνοτρόφοι έμειναν κυριολεκτικά στον άσσο, αφού τα ζώα αρρώστησαν μακριά από την πατρίδα τους, που είχε άλλο γεωγραφικό ανάγλυφο.

Τσιρογιάννης: Χιλιάδες αρχαιότητες δεν θα επιστρέψουν ποτέ

Αποτέλεσμα εικόνας για png images αρχαιοτητες



«Η υπουργός Πολιτισμού και η γ.γ. του υπουργείου Πολιτισμού και πρόεδρος του ΚΑΣ θα έπρεπε να παραιτηθούν» δηλώνει στο News 24/7 ο Χρήστος Τσιρογιάννης, Δρ. Αρχαιολογίας και ειδικός ερευνητής παράνομων αρχαιοτήτων και διεθνών αρχαιοκαπηλικών κυκλωμάτων, με βάση σήμερα το Cambridge, γνωστός για τις επιτυχίες σε αρχαιοκαπηλικές υποθέσεις που σχετίζονται με το Μουσείο Γκετί και τη Σέλμπι Γουάιτ.

Σάββατο 9 Ιουνίου 2018

Προέλληνες: Ποιοι ζούσαν στον Ελλαδικό χώρο πριν τους αρχαίους Έλληνες

DEA / G. DAGLI ORTI VIA GETTY IMAGES
Ο ελλαδικός χώρος κατοικείται από τη βαθιά προϊστορία ακόμα- και η ιστορία των κατοίκων του χάνεται συχνά στις ομίχλες του θρύλου και των αρχαίων παραδόσεων. Αυτά που πίστευαν για τους αποκαλούμενους Προέλληνες/ προελληνικούς λαούς οι αρχαίοι Έλληνες από τον Όμηρο και μετά μεταφέρονται στο σήμερα από αρχαία ελληνικά, λατινικά και βυζαντινά κείμενα, και οι σύγχρονοι επιστήμονες συχνά διαφωνούν ως προς το κατά πόσο πρέπει να λαμβάνονται υπόψιν ως πραγματικά επιστημονικά/ ιστορικά δεδομένα οι πληροφορίες που περιέχονται σε αυτά.

Έρευνα: Γιατί οι άνδρες σχεδόν εξαφανίστηκαν πριν 7.000 χρόνια


DEA / G. DAGLI ORTI VIA GETTY IMAGES
Κάτι περίεργο φαίνεται να συνέβη πριν από 5.000 με 7.000 χρόνια, σύμφωνα με έρευνες πάνω στα γονίδια των σύγχρονων ανδρών: Το μεγαλύτερο μέρος του αρσενικού πληθυσμού σε Ασία, Ευρώπη και Αφρική φαίνεται ότι εξαφανίστηκε, αφήνοντας πίσω έναν άνδρα για κάθε 17 γυναίκες.

Υπερδνειστερία: Ταξίδι στη χώρα που δεν υπάρχει


ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΑΥΛΟΠΟΥΛΟΣ
Το άγαλμα του Λένιν στο Κοινοβούλιο
Δεν ήξερα τι ακριβώς θα συναντήσω την ημέρα που θα διέσχιζα τον ποταμό Δνείστερο. Η Υπερδνειστερία είναι μια στενή λωρίδα γης, στριμωγμένη ανάμεσα στη Μολδαβία και την Ουκρανία. Έχει αυτοανακυρηχθεί αυτόνομη το 1992 μετά από έναν σύντομο πόλεμο και δεν αναγνωρίζεται από κανένα επίσημο κράτος στον κόσμο. Οι κάτοικοι πληρώνουν σε ρούβλια, που δεν έχουν καμία αξία σε άλλη χώρα και δεν μπορούν να ανταλλαχθούν έξω απ’ την Υπερδνειστερία. Για τους περισσότερους, είναι μια χώρα που δεν υπάρχει.

Δευτέρα 28 Μαΐου 2018

Στη Ρωσία ανακαλύφθηκε η πρώτη αρχαία Κορινθιακή περικεφαλαία


COURTESY
Είναι η πρώτη και μοναδική περικεφαλαία που έχει ανακαλυφθεί βορειότερα της Μαύρης Θάλασσας. Είναι εμφανώς διαβρωμένη καθώς έχει μείνει θαμμένη για πάνω από 2.500 χρόνια, ωστόσο η ανακάλυψή της είναι άκρως εντυπωσιακή.