Η δολοφονία της Κλυταιμνήστρας στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ιωαννίνων

«Ευρήματα της εκατονταετίας: 1913-2013» 

Πρόσθια όψη του αργυρεπίχρυσου σφραγιστικού δακτύλιου, με τη σκηνή του φόνου της Κλυταιμνήστρας από τον Ορέστη. Αρχαιολογικό Μουσείο Ιωαννίνων (αρ. ευρ. ΑΜΙ 4279).

 

  από Archaeology newsroom - Τρίτη, 25 Ιουνίου 2013

Στις 22 Μαρτίου του 1959 στον Κερασώνα του Νομού Πρέβεζας βρέθηκε τυχαία ένας κιβωτιόσχημος τάφος, πλούσια κτερισμένος. Περιείχε είκοσι περίπου ερυθρόμορφα αγγεία του 4ου αι. π.Χ., τρία αττικά λυχνάρια, τριάντα αιχμές δοράτων, ένα σιδερένιο ξίφος, μία αργυρή περόνη με κωνική κεφαλή διακοσμημένη με φύλλα και έναν αργυρεπίχρυσο σφραγιστικό δακτύλιο με έγγλυφη παράσταση.
Η σφραγίδα αυτή, στην πρόσθια όψη της οποίας απεικονίζεται η σκηνή του φόνου της Κλυταιμνήστρας από τον γιο της Ορέστη, ο οποίος εκδικείται για τη δολοφονία του πατέρα του Αγαμέμνονα, σήμερα εκτίθεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ιωαννίνων (αίθουσα 5, ενότητα «Η αρχαιολογία του θανάτου», ΑΜΙ 4279).


«Η σφραγίδα αποτελείται από ωοειδή σφενδόνη, διπλής όψεως και κινητό δακτύλιο, που επιτρέπει την παρουσίαση της κύριας και της οπίσθιας όψεως», γράφει η αρχαιολόγος Θάλεια Κύρκου, παρουσιάζοντας το εύρημα στο πλαίσιο της θεματικής ενότητας «Ευρήματα της εκατονταετίας: 1913-2013» στον ιστότοπο του Αρχαιολογικού Μουσείου Ιωαννίνων, που επιμελείται η ΙΒ’ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων.
Και συνεχίζει: «Αποδίδεται η δραματικότερη σκηνή του φόνου [της Κλυταιμνήστρας], όταν ο Ορέστης έχει ήδη πληγώσει τη μητέρα του στο δεξί στήθος και με ορμή κατευθύνει το ξίφος για το δεύτερο θανατηφόρο πλήγμα. Ο Ορέστης παριστάνεται γυμνός, φορώντας μόνο μία χλαμύδα, η οποία ανεμίζει προς τα πίσω από την ορμητική κίνησή του. Η Κλυταιμνήστρα φοράει λεπτό πτυχωτό χιτώνα διακοσμημένο με ελικοειδείς πλοκάμους και ανθέμια.
»Η αρμονική σύνθεση των δύο μορφών, η άρτια πλαστικότητα των σωμάτων με τις βραχύνσεις των μελών για τη δημιουργία του βάθους και η ακριβής απόδοση των λεπτομερειών δηλώνουν μεγάλο καλλιτέχνη, ο οποίος όμως δεν έχει υπογράψει το έργο του. Τα μόνα γράμματα που σώζονται αποσπα-σματικά είναι τα ονόματα των δύο πρωταγωνιστών: ΚΛΥΤΑΜ / ΗΣΤΡ Ο / ΣΤ.
»Στην οπίσθια όψη, στεφάνι μυρτιάς περιτρέχει την περιφέρεια της σφραγίδας και περιβάλλει δύο ανθοπλόκαμους από εναλλάξ όρθια και ανεστραμμένα ανθέμια. Στο κέντρο απεικονίζεται άνθος κολοκύνθης και έλικας.
»Η κυκλική, μικρογραφική σφραγίδα παρουσιάζει επιρροές από έργα γλυπτικής μεγάλης κλίμακας από τη Νότια Ιταλία και θεματικά παρουσιάζει πολλές ομοιότητες με νεοαττικά ανάγλυφα της ρωμαϊκής περιόδου.
»Ο αργυρεπίχρυσος σφραγιστικός δακτύλιος εντάσσεται στην αττική καλλιτεχνική παράδοση και χρονολογείται από τα συνευρήματά του στον 4ο αι. π.Χ.».