Από τα χέρια του Χρυσοδάκτυλου σε δημοπρασία

05/03/14 ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ https://www.efsyn.gr/?p=179409

Στο φως «κρυμμένος» επί πενήντα χρόνια Βαν Γκογκ

T

Ενας πίνακας που ο Βίνσεντ Βαν Γκογκ ζωγράφισε το 1887, σε μια κρίσιμη στιγμή για την ανάπτυξη της χρωματικής γκάμας στη ζωγραφική του, και ο οποίος βρισκόταν για περισσότερα από 50 χρόνια «κρυμμένος» σε ιδιωτική συλλογή, βγαίνει για πρώτη φορά σε δημοπρασία, στο Μάαστριχτ της Ολλανδίας. Πρόκειται για το έργο «Le Moulin de la Galette» που απεικονίζει έναν ανεμόμυλο κάτω από τον ηλιόλουστο, γαλανό ουρανό της Μονμάρτρης. Μάλιστα, όπως επισημαίνει η «Guardian», ένας από τους κατόχους του έργου ήταν και ο ισχυρός Αμερικανός βιομήχανος Τσαρλς Ενγκελχαρντ, ο οποίος ενέπνευσε τον Ιαν Φλέμινγκ να δημιουργήσει το 1959 τον εμβληματικό Χρυσοδάκτυλο, ορκισμένο εχθρό του Τζέιμς Μποντ.

Η ιστορία του πίνακα έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Ο κορυφαίος Ολλανδός ζωγράφισε το έργο όταν μετακόμισε στο Παρίσι, στον αδελφό του και έμπορο τέχνης Τεό και επηρεάστηκε από το παρισινό φως αλλά και από τους Γάλλους ιμπρεσιονιστές. Με παρότρυνση του αδελφού του έστησε το καβαλέτο του δίπλα στους ανεμόμυλους, που βρίσκονταν στην καλλιτεχνική συνοικία της Μονμάρτρης. Οταν ο Βαν Γκογκ αυτοκτόνησε το 1890, τα απούλητα έργα του πέρασαν στην κατοχή του αδελφού του, ο οποίος όμως πέθανε έναν χρόνο αργότερα.


Τη διαχείριση της περιουσίας του ανέλαβε η γυναίκα του, Γιοχάνα, η οποία βάλθηκε να αναδείξει το ταλέντο του Βαν Γκογκ οργανώνοντας μια σειρά από εκθέσεις. Ετσι, ο συγκεκριμένος πίνακας παρουσιάστηκε το 1905 στο μουσείο Stedelijk του Αμστερνταμ. Στη συνέχεια τον έδωσε στον εραστή της, επίσης ζωγράφο, Ισαάκ Ισραελς, ενώ μετά τον θάνατό του άλλαξε χέρια. Ο Τσαρλς Ενγκελχαρντ, πρόεδρος μεγάλης εταιρείας ορυκτών και χημικών, τον αγόρασε το 1958.

Εκκεντρικός και μπον βιβέρ, ο Ενγκελχαρντ διατηρούσε στόλο ιδιωτικών τζετ και ανέτρεφε άλογα αγώνων, ενώ -σύμφωνα με την «Γκάρντιαν»- έκανε τεράστια περιουσία εισάγοντας πολύτιμα μέταλλα, ακόμα και χρυσό, από τη Νότια Αφρική. Φίλος της οικογένειας Κένεντι και του Ιαν Φλέμινγκ, ξόδεψε εκατομμύρια δολάρια για να δημιουργήσει μια πρώτης τάξεως συλλογή έργων, που περιλάμβανε πολλούς πίνακες των Μονέ και Μανέ.

Ο Ενγκελχαρντ ήταν πελάτης της τράπεζας Robert Fleming & Co, που είχε ιδρύσει ο παππούς του Φλέμινγκ στο Λονδίνο, και η επιδεικτική πολυδάπανη ζωή του φαίνεται πως ενέπνευσε στον διάσημο συγγραφέα τον χαρακτήρα του Χρυσοδάκτυλου. Ο μεγιστάνας πάντως το εξέλαβε ως φιλοφρόνηση και άρχισε να αποκαλεί μια από τις αεροσυνοδούς στο ιδιωτικό του τζετ Πούσι Γκαλόρ, όπως το κορίτσι του Τζέιμς Μποντ.

Ο πίνακας του Βαν Γκογκ λόγω του σπάνιου θέματός του αναμένεται να «χτυπήσει» οκταψήφιο νούμερο στην ετήσια εμπορική έκθεση TEFAF, στο Μάαστριχτ. Εκεί θα βγει επίσης σε δημοπρασία ο πίνακας του Ουίλιαμ Χόγκαρθ «The Beggar’s Opera ΙΙ» (πρώτη φορά από τον 18ο αιώνα), καθώς φέτος είναι η επέτειος των 250 χρόνων από τον θάνατό του.

Επιμ.: Παρή Σπίνου