ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΝΕΟΥ ΜΟΥΣΕΙΟΥ ΑΚΡΟΠΟΛΗΣ

Στόχος η εμπορευματοποίηση της πολιτιστικής κληρονομιάς

 

Η περαιτέρω ενδυνάμωση του νέου Μουσείου Ακρόπολης μέσω του οργανισμού του που δημοσιεύθηκε σε ΦΕΚ στα τέλη του περασμένου Μάη, δεν πέρασε απαρατήρητη από τους αρχαιολόγους, οι οποίοι βλέπουν, την ίδια στιγμή, την αποδυνάμωση της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας και μέσω του οργανισμού της ΓΓ Πολιτισμού, όπως... κατέληξε να είναι το πρώην υπουργείο Πολιτισμού μετά την ενσωμάτωσή του στο υπουργείο Παιδείας.Πρόκειται για μια αναμενόμενη εξέλιξη στο πλαίσιο της πολιτικής εμπορευματοποίησης του πολιτισμού, όπου τα μουσεία έχουν κυρίαρχο ρόλο λόγω των πολλαπλών δυνατοτήτων τους όπως τις αντιλαμβάνεται η αγορά. Γι' αυτό η επιστημονική κοινότητα τάχθηκε εξαρχής κατά της θεσμικής σύστασης του Νέου Μουσείου Ακρόπολης (ΝΜΑ) το 2008 ως Νομικού Προσώπου Δημοσίου Δικαίου, αφού έτσι διαχωρίστηκε από την Αρχαιολογική Υπηρεσία, στο όνομα της γνωστής, αγοραίας «καραμέλας» περί «ευελιξίας» και «αυτοτέλειας» από τη «γραφειοκρατία» του κράτους.


Το επαναλαμβάνει και σήμερα ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων όταν εκτιμά ότι ο στόχος του οργανισμού του ΝΜΑ «είναι σαφής: Συρρίκνωση της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας, τόσο στον ελεγκτικό όσο και στο δημιουργικό ρόλο της, ώστε να ανοίξει ο δρόμος για να παραδοθεί σε ιδιώτες επιχειρηματίες κάθε λειτουργία των μνημείων, που μπορεί να αποβεί κερδοφόρα και να ψαλιδιστεί η δυνατότητα της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας να παρεμβαίνει και να προστατεύει την πολιτιστική κληρονομιά από την τσιμεντοποίηση και την ισοπέδωση».
Τώρα, που, όπως καταγγέλλουν οι αρχαιολόγοι, οι Εφορείες Αρχαιοτήτων δεν μπορούν να πληρώσουν ούτε τους λογαριασμούς του ρεύματος και του νερού, η συγκυβέρνηση, μέσω του Οργανισμού, εξασφαλίζει στο ΝΜΑ 5,3 εκατ. ευρώ για το 2013, αλλά και τα επόμενα χρόνια μέσω του κρατικού προϋπολογισμού! Προσθέτουν, μάλιστα, ότι «αρκεί μια ματιά στην κατανομή κονδυλίων του προϋπολογισμού της ΓΓ Πολιτισμού, για να διαπιστώσει κανείς ότι υπήρχε και υπάρχει χρηματοδότηση του Μουσείου από τον κρατικό προϋπολογισμό. Και μάλιστα, αυτή η χρηματοδότηση δίδεται την ίδια στιγμή που το Μουσείο Ακρόπολης δεν αποδίδει τίποτε από τα έσοδά του στο ΤΑΠΑ (σ.σ. Ταμείο Αρχαιολογικών Χώρων και Απαλλοτριώσεων) σε πλήρη αντίθεση με τα προβλεπόμενα από τον ιδρυτικό του Ν.3711/2008».
Την ώρα που «υποβαθμίζουν το ΥΠΠΟ σε απλή Γενική Γραμματεία, με μία (1) Γενική Διεύθυνση Προστασίας των Αρχαιοτήτων και της Πολιτιστικής Κληρονομιάς όλης της χώρας και 6 Κεντρικές Διευθύνσεις», συστήνουν στο ΝΜΑ «1 Γενική Διεύθυνση, με 5 Διευθύνσεις (και ισάριθμους διευθυντές), 19 Τμήματα (με ισάριθμους τμηματάρχες) και 3 αυτοτελή Γραφεία (με ισάριθμους προϊστάμενους γραφείων), πλέον του (ήδη υπάρχοντος) 9μελούς ΔΣ του Μουσείου»! Σε αντιπαραβολή, «το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, το μεγαλύτερο μουσείο της χώρας, σήμερα λειτουργεί με έναν Προϊστάμενο αρχαιολόγο, 9 Τμήματα και 1 αυτοτελές Γραφείο Φύλαξης, ενώ όλα τα υπόλοιπα μουσεία της χώρας, ανάλογα με το μέγεθος των συλλογών τους, λειτουργούν με 6-8 Τμήματα. Και αυτά τα Τμήματα έχουν μπει στο στόχαστρο του Υπουργείου Διοικητικής Μεταρρύθμισης, που προσπαθεί να τα μειώσει κατά 50% στο νέο Οργανισμό που ετοιμάζει για τη ΓΓ Πολιτισμού».

Σύγκρουση δύο πολιτικών

Η σύγκριση που κάνουν οι αρχαιολόγοι μεταξύ του νέου Οργανογράμματος του Μουσείου Ακρόπολης και του προτεινόμενου Οργανισμού της ΓΓ Πολιτισμού είναι αποκαλυπτική:
«Στο Μουσείο Ακρόπολης υπάρχουν χωριστές Οργανικές Μονάδες για τις Εκθέσεις (Διεύθυνση), τα Εκπαιδευτικά Προγράμματα (Τμήμα) και την Προβολή (Αυτοτελές Γραφείο), ενώ όλες αυτές οι λειτουργίες "εξαλείφονται" από τα δημόσια Μουσεία της ΓΓ Πολιτισμού!
Στο Μουσείο Ακρόπολης, με πολύ μικρότερο εύρος συλλογών, δημιουργούνται 3 χωριστά Τμήματα Συλλογών χωρισμένα με βάση τη χρονική περιοδολόγηση, ενώ τα αντίστοιχα Τμήματα των δημόσιων Μουσείων συγχωνεύονται και εξαφανίζονται.
Συστήνεται ακόμη και Τμήμα Γραμματείας Προϊσταμένου Διεύθυνσης καθώς και Αυτοτελές Γραφείο Προέδρου του ΔΣ, την ίδια στιγμή που, με το προτεινόμενο Οργανόγραμμα της ΓΓ Πολιτισμού προγραμματίζεται να καταργηθούν οργανικές μονάδες όπως η Α, Β, Γ, ΚΣΤ ΕΠΚΑ και 1η ΕΒΑ (που συγχωνεύονται σε 2 Εφορείες!), να ιδρυθεί μόνο μία Εφορεία στο Νομό Θεσσαλονίκης και να καταργηθεί η Εφορεία Σπηλαιολογίας Βορείου Ελλάδος. Στο προτεινόμενο Οργανόγραμμα της ΓΓ Πολιτισμού καταργούνται τα Αρχαιολογικά Ινστιτούτα, ενώ στο νέο Μουσείο Ακρόπολης δημιουργείται ξεχωριστό Τμήμα Βιβλιοθήκης!

Το Οργανόγραμμα του Μουσείου Ακρόπολης προβλέπει και δύο θέσεις νομικών συμβούλων, όταν ακόμη και η ίδια η ΓΔΑΠΚ (σ.σ. Γενική Διεύθυνση Αρχαιοτήτων) δεν έχει νομικό σύμβουλο, με αποτέλεσμα οι Εφορείες Αρχαιοτήτων και τα Μουσεία να προσπαθούν εκ των ενόντων και με ίδια μέσα να καλύψουν τα καθημερινά προβλήματα που αντιμετωπίζουν κατά την τήρηση της νομοθεσίας, από τις απειλές ιδιωτών ή τις διώξεις των αρχαιολόγων που απλά κάνουν το καθήκον τους».
Και διαπιστώνουν: «Είναι προφανές πλέον ότι το προτεινόμενο Οργανόγραμμα της ΓΓ Πολιτισμού δεν υπαγορεύεται από κάποιο σκοπό εξοικονόμησης ή εξορθολογισμού, αλλά από την προσπάθεια να συρρικνωθεί η Αρχαιολογική Υπηρεσία και το έργο που προσφέρει, για να δοθεί προβάδισμα σε λογής λογής Ιδρύματα ή "ημέτερους" να διαχειριστούν την πολιτιστική κληρονομιά της χώρας».
Την ώρα που η εργασιακή ομηρία κάνει «πάρτι» στο ΥΠΠΟ επί δεκαετίες, με τους εργαζόμενους να γίνονται «λάστιχο», καταθέτοντας την ψυχή τους για την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς, απλήρωτοι και με τον «πέλεκυ» της απόλυσης να κρέμεται συνεχώς από πάνω τους, ενώ οι κενές οργανικές θέσεις είναι χιλιάδες και οι πραγματικές ανάγκες ακόμα μεγαλύτερες, στο ΝΜΑ συστήνονται 233 οργανικές θέσεις (εκ των οποίων 197 θέσεις μόνιμου προσωπικού)!

Γι' αυτό και το ΚΚΕ διαπίστωνε από τότε ακόμη, ότι με το ΝΜΑ εγκαινιάζεται η «επιχειρηματική λειτουργία ακόμη και των αρχαιολογικών μουσείων, με στόχο την ολοσχερή εμπορευματοποίηση της πολιτιστικής μας κληρονομιάς». Οτι «αποτελεί τον πολιορκητικό κριό για την επιβολή των νόμων του κέρδους στη λειτουργία των κρατικών μουσείων και την παράδοσή τους σταδιακά στην "ιδιωτική εκμετάλλευση". Πρόκειται για την ίδια πολιτική, που, σύμφωνα με τη στρατηγική της ΕΕ, παραδίδει κομμάτι κομμάτι τους βασικούς τομείς του πολιτισμού βορά στο κεφάλαιο, όπως έγινε με το Μέγαρο Μουσικής του ιδρύματος Λαμπράκη, τη Λυρική Σκηνή και την Εθνική Βιβλιοθήκη που πρόσφατα εκχωρήθηκαν στο ίδρυμα Νιάρχου κ.ά.». Καθιστούσε σαφές ότι το ΝΜΑ, με τον ιδρυτικό του νόμο 3711/08, «συνέχεια των θεσμικών ρυθμίσεων του ΠΑΣΟΚ», «αποτελεί το πρώτο κρατικό μουσείο που, στο όνομα της "ευελιξίας" και της "αποκέντρωσης", αποκόπτεται από την επιστημονική φροντίδα και έλεγχο της κεντρικής Αρχαιολογικής Υπηρεσίας, για να παραδοθεί στους "μάνατζερς" και τους "χορηγούς".

Στόχος είναι οι θησαυροί του μουσείου από ανεκτίμητο ιστορικό και μορφωτικό εργαλείο για το λαό και προπαντός τους νέους ανθρώπους, να χρησιμοποιηθούν σαν "κράχτης" για την προσέλκυση τουριστών - πελατών στις διάφορες προσοδοφόρες εμπορικές δραστηριότητες (εστιατόρια, καφετερίες, καταστήματα, ποικίλες "πολιτιστικές" και ψυχαγωγικές εκδηλώσεις κ.λπ.) που θα συμβιώνουν με τις αρχαιότητες και θα αποτελούν τελικά την κύρια αποστολή του μουσείου».
Και κατέληγε: «Στην υπόθεση του μουσείου της Ακρόπολης συγκρούονται και πάλι δύο πολιτικές: Η μία θεωρεί τον πολιτισμό χρυσοφόρο κέρας για το τουριστικό κεφάλαιο και τη βιομηχανία του θεάματος, κλεισμένο σε αστραφτερά κέντρα με πανάκριβες υπηρεσίες για λίγους. Η άλλη επιδιώκει ο πολιτισμός να γίνει κτήμα των πολλών, που τον διαφύλαξαν, τον ανέπτυξαν και εξακολουθούν με το μόχθο τους να τον δημιουργούν. Ο λαός έχει έναν ακόμη λόγο να συνταχθεί δραστήρια με τη δεύτερη πολιτική, στον αγώνα για την ελεύθερη πρόσβαση όλων στα μουσεία, που πρέπει να μετατραπούν σε κοινωνική ιδιοκτησία στο έδαφος της φιλολαϊκής ανάπτυξης του πολιτισμού, στις συνθήκες της λαϊκής εξουσίας και οικονομίας».

Γρηγόρης ΤΡΑΓΓΑΝΙΔΑΣ

http://www2.rizospastis.gr