Πάντειο Πανεπιστήμιο: Εθνικισμοί και Επαναστάσεις στα Βαλκάνια

Επιστημονικό συνέδριο από το Κέντρο Ερευνας Νεότερης Ιστορίας

ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ:  25/10/2013 12:31

Το Κέντρο Έρευνας Νεότερης Ιστορίας διοργανώνει στις 31 Οκτωβρίου (16.00-21.00), 1 Νοεμβρίου και 2 Νοεμβρίου 2013 (9.30-21.00) στο Πάντειο Πανεπιστήμιο (Αμφιθέατρο Σάκη Καράγιωργα 2) διεθνές επιστημονικό συνέδριο με θέμα «Revolutions in the Balkans. Revolts and Uprisings in the Era of Nationalism (1804-1908)» [Επαναστάσεις στα Βαλκάνια. Στάσεις και εξεγέρσεις την εποχή των  εθνικισμών (1804-1908)].

Το χρονολογικό εύρος του συνεδρίου εκτείνεται από την πρώτη σερβική εξέγερση (1804) και φτάνει μέχρι την Επανάσταση των Νεοτούρκων (1908). Σε αυτά τα εκατό χρόνια, ο χάρτης της νοτιο-ανατολικής Ευρώπης ξαναφτιάχτηκε μετά από μια σειρά επαναστατικών κινημάτων, κυρίως εθνικών και φιλελεύθερων.

Το κομμάτι αυτό της Ευρώπης βίωσε τον απόηχο των ευρωπαϊκών επαναστάσεων του 1830 και 1848, καθώς και της γερμανικής και ιταλικής ενοποίησης. Θα μπορούσε κανείς να ισχυριστεί ότι η «Εποχή των Επαναστάσεων» στα Βαλκάνια φτάνει μέχρι τις αρχές του 20^ου αιώνα.

Μέσα σ' αυτό το πλαίσιο, το συνέδριο θα επιχειρήσει μια διεπιστημονική ανάλυση του τι ήταν «επανάσταση» στα Βαλκάνια κατά τη διάρκεια του μακρού δέκατου ένατου αιώνα και του αν τελικά μπορεί να δημιουργηθεί μια τυπολογία βαλκανικών επαναστατικών κινημάτων. 

Μέσα από τη διαδικασία ανοιχτής πρόσκλησης (call for papers) επιλέχθηκαν 56 ανακοινώσεις διακεκριμένων επιστημόνων από τις περισσότερες Βαλκανικές χώρες (Ελλάδα, Τουρκία, Βουλγαρία, Ρουμανία, Σερβία, Σλοβενία, Κύπρος), αλλά και από τη διεθνή ακαδημαϊκή κοινότητα (Ηνωμένες Πολιτείες, Βρετανία, Γαλλία, Αυστρία, Γερμανία, Ιταλία).

Οι ποικίλες θεματικές περιλαμβάνουν ζητήματα ταυτότητας, βίας, ιστοριογραφίας, καθώς και τη σχέση Δύσης και Βαλκανίων, παράδοσης και νεωτερικότητας. Επιπλέον διερευνώντας τις τοπικές, εθνικές και δι-εθνικές διαστάσεις των εξεγέρσεων θα αναδειχθούν θέματα φύλου, μικρο-ιστορίες, αναπαραστάσεις των εξεγέρσεων καθώς και τυπολογίες των ίδιων των επαναστατών.

Καβάφης: Και «ακαδημαϊκός» και «ποπ»

 

Κουζέλη Λαμπρινή 

Τις δράσεις αξιοποίησης του Αρχείου Καβάφη ανακοίνωσε το Ίδρυμα Ωνάση

ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ:  06:00

Ο Κ. Π. Καβάφης σε νεανική ηλικία (Αρχείο Καβάφη - Ίδρυμα Ωνάση).

 

Ένα μεγάλο συνέδριο τον Ιούνιο του 2014, μια έκδοση των ποιημάτων του Καβάφη στη γραφή μπράιγ για τυφλούς, χιπ χοπ διασκευές ποιημάτων του για νέους, μια γραμματοσειρά βασισμένη στον γραφικό χαρακτήρα του και πολλές συζητήσεις, εκπαιδευτικά προγράμματα, εικαστικές, μουσικές και κινηματογραφικές αξιοποιήσεις του καβαφικού έργου περιλαμβάνει το πρόγραμμα δράσεων του Αρχείου Καβάφη που ανακοίνωσε το Ίδρυμα Ωνάση σε συνέντευξη Τύπου την Τρίτη 29 Οκτωβρίου.

Με την εκπνοή του «2013-Έτους Καβάφη» και έναν χρόνο μετά την απόκτηση του Αρχείου Καβάφη από τον Μανόλη Σαββίδη, γιο του καβαφιστή Γ. Π. Σαββίδη, το Ίδρυμα Ωνάση έχει σχεδιάσει μια σειρά δράσεων που απευθύνονται σε όλες τις ηλικίες, εστιάζοντας με ιδιαίτερο ενδιαφέρον στα παιδιά και στους εφήβους. «Στόχοι του Ιδρύματος Ωνάση είναι η προστασία του υλικού που αποτελεί το Αρχείο Καβάφη, η δημιουργία συνθηκών ευχερούς πρόσβασης για μελετητές και κοινό, η διάδοση του καβαφικού έργου και η υποστήριξη του διεθνούς χαρακτήρα της ποίησης και της προσωπικότητας του Κ. Π. Καβάφη» είπε ο πρόεδρος του Κοινωφελούς Ιδρύματος «Αλέξανδρος Σ. Ωνάσης» Αντώνης Παπαδημητρίου. Όπως εξήγησε, οι στόχοι αυτοί θα πραγματωθούν μέσω δράσεων που σχεδιάστηκαν «στο πλαίσιο μιας σύγχρονης προσέγγισης του έργου του ποιητή που θα επιτρέψει την περαιτέρω πρόκληση του ενδιαφέροντος των νεότερων γενεών, την αξιοποίηση των νέων μέσων και την εκπαίδευση των μη μυημένων».

Αγνοείται η τύχη 37 έργων τέχνης

29/10/13 ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ

Χάος και ανευθυνότητα στην Πινακοθήκη του Δήμου Αθηναίων Η απογραφή, που ξεκίνησε τον Ιανουάριο του 2012 και ολοκληρώθηκε μετά από 20 μήνες στο Δημοτικό Βρεφοκομείο, εκεί όπου φυλάσσονται τα 3.000 έργα της Πινακοθήκης, επιφύλασσε μια δυσάρεστη έκπληξη. Κανείς δεν ξέρει αν τα έργα που λείπουν έχουν κλαπεί, έχουν δανειστεί ή κάπου είναι καταχωνιασμένα.

 

Tης Παρής Σπίνου

Απαντήσεις για ένα σοβαρό θέμα, το οποίο μόλις ήρθε στο προσκήνιο, αναζητά ο Οργανισμός Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας του Δήμου Αθηναίων: την απώλεια 37 έργων τέχνης, κυρίως χαρακτικά, λάδια και γλυπτά, από το αρχείο της Πινακοθήκης του Δήμου Αθηναίων. Εξι σχέδια του Γιώργου Γουναρόπουλου καθώς και το γλυπτό του Δημήτρη Φιλιππότη «Βρεφοκόμος» θεωρούνται τα πιο σημαντικά και τα πιο πρόσφατα εξαφανισμένα.

Οι Γερμανοί στον Παρθενώνα

Μια αμερικάνικη ιστορία του 2013 (από την Λαμπρινή Θωμά που βρίσκεται στις ΗΠΑ για τα γυρίσματα του πρώτου της ντοκιμαντέρ)

Ευχαριστίες γιατί μας πιάσανε όλους κορόιδο: υπερεκτιμημένα και πανάκριβα αγαθά και ανύπαρκτες υπηρεσίες, κατά το γερμανικό συνήθειο



Δύο τεράστια επιτεύγματα του ανθρώπινου πολιτισμού σε μη κολακευτικές εκδόσεις πέφτουν στα χέρια (και όχι μόνο…) των γερμανών

«Αττικόν» και «Απόλλων» παραμένουν βουβά

24/10/13 ONLINE ΕΚΔΟΣΗ

Η Βουλή ας βάλει το χεράκι της

Τα δύο ιστορικά σινεμά του κέντρου κάηκαν τον Φεβρουάριο του 2012, στη διάρκεια επεισοδίων. Για δεύτερη συνεχή σεζόν δεν λειτουργούν. Η αποκατάστασή τους, παρ΄ όλο που έχουν βρεθεί τα χρήματα, σκοντάφτει σε μια τροπολογία που από τον Ιούλιο δεν λέει να πάει για ψήφιση.

 

Τα δύο ιστορικά σινεμά του κέντρου κάηκαν τον Φεβρουάριο του 2012, στη διάρκεια επεισοδίων. Για δεύτερη συνεχή σεζόν δεν λειτουργούν. Η αποκατάστασή τους, παρ΄ όλο που έχουν βρεθεί τα χρήματα, σκοντάφτει σε μια τροπολογία που από τον Ιούλιο δεν λέει να πάει για ψήφιση

Της Νόρας Ράλλη

Ο κινηματογράφος στην Αθήνα εκεί απέκτησε φωνή το 1914. Και σχεδόν εκατό χρόνια μετά σιώπησε. Το «Αττικόν», που πρόβαλε για πρώτη φορά ομιλούσες ταινίες, κάηκε το 2012 στη διάρκεια των τραγικών επεισοδίων της 12ης Φεβρουαρίου. Μαζί του και ο διπλανός του «Απόλλων», όπως και τα παρακείμενα κτίρια. Τη μέρα εκείνη στη Βουλή ψηφίστηκε το δεύτερο Μνημόνιο και στους δρόμους της Αθήνας συνδικάτα και κινήσεις πολιτών, αντιδρώντας στα νέα μέτρα, οργάνωναν συλλαλητήρια. Αστυνομικές δυνάμεις πραγματοποίησαν επιχείρηση με σκοπό να αδειάσουν την πλατεία Συντάγματος, τα επεισόδια εξαπλώθηκαν στους γύρω δρόμους, με αποτέλεσμα σφοδρές συγκρούσεις διαδηλωτών και Αστυνομίας, αλλά και πυρπολήσεις κτιρίων.

«Μουσολίνι άλλαξε γνώμη»… Οι ρεμπέτες «παρόντες» στο έπος του ’40 και στην κατοχή.

 

27/10/13 ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ

     

Οι ρεμπέτες «παρόντες» στο έπος του ’40 και στην κατοχή

Του Δημήτρη Γκιώνη

Επέτειος της 28ης Οκτωβρίου εν όψει (επέτειος καταδίκης του φασισμού), και μια κουβέντα με τον ερευνητή του ρεμπέτικου τραγουδιού Πάνο Σαββόπουλο στάθηκε στην, άγνωστη εν πολλοίς, συμβολή των δημιουργών του ρεμπέτικου στο έπος του ’40 και στην κατοχή. Κι επειδή εκτιμώ ότι δεν είμαι ο μόνος που το αγνοούσε, δίνω πάραυτα τον λόγο στον συνομιλητή μου:

Αίας, Αισχύλος, Μενέλαος, Τζέιμς Τζόις

27/10/13 ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ

Η ταινία της Βουβούλας Σκούρα «The Red Bank. James Joyce: Τα τετράδιά του, των Ελληνικών»
Η Βουβούλα Σκούρα πάντα ήθελε να γυρίσει ένα ντοκιμαντέρ με μια αναφορά στα ελληνικά του Τζέιμς Τζόις. Ναι, όλο και κάπου το έχουμε ακούσει ή διαβάσει ότι ο Ιρλανδός που άλλαξε την έννοια του μυθιστορήματος μάθαινε τη γλώσσα μας.

     

Ενα γράμμα στα ελληνικά, που «έστειλε» το 1916 ο συγγραφέας στην Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος ζητώντας δάνειο, αλλά υπογράφοντας με τα ονόματα ηρώων τού Ομήρου. Το κεφάλαιο «Λαιστρυγόνες» από τον «Οδυσσέα» του για το εφήμερο της ευτυχίας μέσα από την κατανάλωση. Και ιδού πώς «αυθαίρετα» και ποιητικά η γνωστή ντοκιμαντερίστρια γύρισε μια σημερινή πολιτική ταινία, που ξεκινάει από τη δική του Τεργέστη για να καταλήξει στις δικές μας απρόσωπες μεγαλουπόλεις του κέρδους. Πρεμιέρα σήμερα στην Ταινιοθήκη

Ο Χ Ι

Έντυπη Έκδοση Ελευθεροτυπία, Σάββατο 26 Οκτωβρίου 2013

Των ΣΤΑΥΡΟΥΛΑΣ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ, ΙΩΑΝΝΑΣ ΚΛΕΦΤΟΓΙΑΝΝΗ, ΕΥΑΝΝΑΣ ΒΕΝΑΡΔΟΥ

Για τι θα άξιζε να πει κάποιος «Οχι» σήμερα; Παραμονές της επετείου της 28ης Οκτωβρίου, καταξιωμένοι καλλιτέχνες και συγγραφείς μάς καλούν ν' αρνηθούμε το φόβο, την ευκολία, το λαϊκισμό, ν' αγωνιστούμε για την εθνική μας επιβίωση και αξιοπρέπεια, να δημιουργήσουμε αναχώματα στο ρατσισμό και το φασισμό, να ορθώσουμε ανάστημα απέναντι στη μνημονιακή πολιτική και την τηλεοπτική προπαγάνδα.

 
ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΚΑΜΠΑΡΔΩΝΗΣ, συγγραφέας
Η νέα κατακλυσμική απολυταρχία είναι το υπερεθνικό κεφάλαιο, ο καταναλωτισμός, τα διεθνή και ντόπια ελεγχόμενα ΜΜΕ-ψιττακοί και τα σοφιστικέ, πανίσχυρα οπλικά συστήματα των ξένων δυνάμεων. Πόσο μπορείς στην πράξη (κι όχι μόνο λεκτικά) να πεις «Οχι» σε όλα αυτά; Ηταν κάπως πιο εύκολο να το αρθρώσεις, παλιότερα, ακόμα και στον πιο ισχυρό εισβολέα - είχες ελπίδες.

Μάθημα το παραμύθι

Έντυπη Έκδοση Επτά, Κυριακή 27 Οκτωβρίου 2013

«Είναι εθνικόν ό,τι είναι αληθές» Διονύσιος Σολωμός

Του ΔΗΜΗΤΡΗ ΑΒΟΥΡΗ

Η ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ στην Παιδεία είναι κάτι περισσότερο από δραματική. Φωτισμένοι δάσκαλοι, με προσωπικό κόστος, κάνουν ό,τι μπορούν. Πολλοί προσπαθούν, αλλά δεν γνωρίζουν. Δεν έχουν από πού να μάθουν. Βρίσκονται συνεχώς μπροστά σε αδιέξοδα, που τις περισσότερες φορές τους καταβάλλουν.

Η Παιδεία που παρέχεται από την πολιτεία είναι σε ακριβώς αντίθετο δρόμο απ' αυτόν που θα έπρεπε. Τα πρώτα μορφώματα έχουν κάνει εδώ και καιρό την εμφάνισή τους, καλλιεργημένα από το πολιτικό σύστημα και τα οποία μέσα στη φαιδρότητά του τα δημιουργεί και τα καταδικάζει.
Εκπαιδευτικοί σε απόγνωση, απειλούμενοι από γονείς και εκπαιδευτικό σύστημα.
Η κατάρρευση της χώρας έχει τη ρίζα της στην Παιδεία. Δημιούργησαν ένα λαό δίχως Παιδεία, σε κατάσταση νευρικής κρίσης.
Υστερα ακολούθησε η άλλη κρίση. Ποιοι; Ενα πολιτικό σύστημα δίχως Παιδεία. Πολιτικοί ανήθικοι, ψεύτες, υποκριτές. Μπορεί έτσι να υπάρξει Παιδεία;

Η γερμανική στολή στη ναφθαλίνη

Έντυπη Έκδοση Ελευθεροτυπία, Σάββατο 26 Οκτωβρίου 2013

Συνέντευξη με τον ιστορικό Στράτο Δορδανά

Η δράση των δωσιλόγων και η πορεία τους στη μεταπολεμική Ελλάδα

Του ΓΙΑΝΝΗ Ε. ΣΤΑΜΟΥ

Δίπλα από το Επος του '40 και την ηρωική αντίσταση των Ελλήνων υπάρχουν και κάποιες σελίδες που παραμένουν επιμελώς σφαλιστές στο χρονοντούλαπο της Ιστορίας. Περιπτώσεις ανθρώπων που ακολούθησαν διαδρομές υπόγειες και σκοτεινές. Ταγματασφαλίτες και λοιποί δωσίλογοι που φόρεσαν τη γερμανική στολή και στη συνέχεια την έβαλαν στη ναφθαλίνη.

Δεκάδες χιλιάδες συνεργάτες των Γερμανών, που παρέμειναν στην πλειονότητά τους ατιμώρητοι, συνέχισαν τη ζωή τους ανενόχλητοι και στοίχειωσαν την πολιτικοκοινωνική ζωή της χώρας. Ο Εμφύλιος έγινε στην Ελλάδα η κολυμβήθρα του Σιλωάμ και οι προδότες βαπτίστηκαν αντικομμουνιστές και εθνικόφρονες, ενταγμένοι σε παρακρατικούς μηχανισμούς αλλά και στο επίσημο κράτος.
Το θέμα της δράσης και της ατιμωρησίας των δωσιλόγων στην Ελλάδα άρχισε να μελετάται τα τελευταία χρόνια, ενώ ακόμη και σήμερα συνιστά ένα μεγάλο ταμπού για την επίσημη ιστοριογραφία. Μία από τις αρτιότερες μελέτες για την τύχη των δωσιλόγων στην Ελλάδα είναι του Στράτου Δορδανά «Η γερμανική στολή στη ναφθαλίνη» (Εκδόσεις της Εστίας).