«Η «Ιλιάδα» είναι οδηγός επιβίωσης»

 

Έντυπη Έκδοση Ελευθεροτυπία, Παρασκευή 31 Μαΐου 2013

Ο Στάθης Λιβαθινός μιλάει για το ομηρικό έπος που μεταφέρει σε 5ωρη παράσταση στην Πειραιώς 260

Της ΙΩΑΝΝΑΣ ΚΛΕΦΤΟΓΙΑΝΝΗ

Μπορεί να «χωρέσει» η ομηρική «Ιλιάδα» σε μια θεατρική παράσταση; Ολόκληρη; Και οι 24 ραψωδίες της; Και σχεδόν όλοι οι ήρωές της να ενσαρκωθούν από μόνο 15 ηθοποιούς; Ναι, απαντά ο Στάθης Λιβαθινός.

Η γυμνόστηθη Νεφέλη Κουρή εν μέσω των Βασ. Ανδρέου, Δημ. Ημελλου και Γ. Χριστοδούλου. Ολοι τους ενσαρκώνουν περισσότερους από έναν ομηρικούς ήρωες Και το κάνει πράξη στην πιο φιλόδοξη παράσταση του φετινού Φεστιβάλ Αθηνών (από την ερχόμενη Τρίτη ώς και το Σάββατο, στην Πειραιώς 260). Παρ' όλ' αυτά δεν διστάζει να παραδεχτεί το προφανές. Ενέχει θράσος η απόπειρα να αποδώσεις 24 ραψωδίες στα όρια και στους χρόνους -έστω διεσταλμένους- μιας θεατρικής δουλειάς. Και μάλιστα σε χρονική διάρκεια που, μαζί με τα τρία διαλείμματα, δεν θα ξεπερνά τις 5 ώρες. Οι πρόβες πάντως έχουν ξεκινήσει από τον Σεπτέμβριο. «Και με την Ελσα Αδριανού εργαζόμαστε πάνω στη διαμόρφωση του κειμένου ακόμη και δυο ημέρες πριν από την πρεμιέρα», αποκαλύπτει ο σκηνοθέτης.
- Σε ποιες ραψωδίες εστιάζετε και ποιους ήρωες φέρνετε στο προσκήνιο;
«Σε όλες! Κι εκεί, νομίζω, έγκειται και το θράσος, εντός εισαγωγικών, του εγχειρήματος. Το ότι κάνω και τις 24 ραψωδίες. Αλλά ο σκοπός είναι να αφηγηθώ μια ιστορία».
- Παρελαύνουν δηλαδή όλοι οι ήρωες του έπους από τη σκηνή;
«Ολοι. Αν και, για να είναι πραγματικά όλοι, θα πρέπει να γεμίσω ένα στάδιο. Και δεν εννοώ με κομπάρσους. Γιατί ο Ομηρος δεν έχει κομπάρσους. Το απόλυτο στοίχημα είναι ότι με 15 ανθρώπους προσπαθούμε να καλύψουμε όλο το φάσμα των ραψωδιών».
 

  Ο σκηνοθέτης στις πρόβες με το σαολίν Σι Μιάο Τζιε -

 Γιατί αποφασίσατε να παρουσιάσετε σήμερα την «Ιλιάδα», σε μια κατ'εξοχήν αντιηρωική εποχή; Δεν είναι μια αντίφαση;

 
«Και βέβαια. Θεωρώ ότι σε μια απόλυτα εξαθλιωμένη εποχή η "Ιλιάδα" είναι η απόλυτη απάντηση. Γιατί η "Ιλιάδα" έχει το απόλυτο. Είναι κάτι σαν το Τείχος της Τροίας. Είναι μια απόλυτη πράξη από μόνη της. Η "Ιλιάδα" είναι ένας απόλυτος κόσμος. Κι επειδή είναι ένας κόσμος αξιών, έρχεται σε τρομερό διάλογο με το δικό μας. Οσο θρασύ, παρανοϊκό και απόλυτο και αν είναι το εγχείρημα, για το οποίο δουλεύουμε από τον Σεπτέμβρη. Ο Ομηρος προφανώς μ' έναν τρόπο διαισθάνθηκε και πρόβλεψε ότι αυτός ο λαός, θα βασιστεί στην παρόρμηση, στο θυμό και στη μανία, η οποία πολλές φορές θα γίνεται και μανία καταστροφής. Πρόβλεψε ότι είμαστε ένας αυτοκαταστροφικός λαός με τεράστια αποθέματα και μια μεγάλη ικανότητα. Ο Τρωικός Πόλεμος είναι ο σκληρότερος πόλεμος όλων των εποχών. Κατά βάθος όμως η ψυχή του Ομήρου είναι τρυφερή. Προσπάθησε να προτείνει αντοχή, ανοχή και μεγαλείο μέσα στις δύσκολες συνθήκες. Για εμένα αυτό το μήνυμα της αντοχής και του ηρωισμού έχει να πει πάρα πολλά σήμερα. Η "Ιλιάδα" είναι ένας οδηγός επιβίωσης».
- Είναι η πιο σωματική δουλειά που έχετε κάνει έως σήμερα; Οι ηθοποιοί σας ασκήθηκαν ακόμη και με ένα σαολίν.
«Σε όλες τις δουλειές μου προσπαθώ το σώμα των ηθοποιών να είναι ευκίνητο, ενεργό και εκφραστικό. Δεν ακολουθώ μια συγκεκριμένη φόρμα πάνω στα σώματα ώστε να μετατρέψω την "Ιλιάδα" είτε σε μπαλέτο είτε σε φορμαλιστικό έργο. Αν και στην "Ιλιάδα" τα σώματα παίζουν αποφασιστικό ρόλο. Στον Ομηρο αποθεώνεται το σώμα».
- Είναι ό,τι δυσκολότερο έχετε κάνει έως σήμερα η «Ιλιάδα»;
«Αναμφισβήτητα, το δυσκολότερο και το πιο προκλητικό».
- Μετά την «Ιλιάδα» τι;
«Μετά την "Ιλιάδα" τι να πω;» Δύσκολα να επιλέξεις!
i info
Μετάφραση: Δ.Ν. Μαρωνίτης. Δραματουργική επεξεργασία και διασκευή των Στάθη Λιβαθινού και Ελσας Αδριανού. Σκηνική κίνηση: Σι Μιάο Τζιε-Pauline Huguet. Φωτισμοί: Αλέκος Αναστασίου. Σκηνικά: Ελένη Μανωλοπούλου. Μουσική: Λάμπρος Πηγούνης. Βοηθοί: Σοφία Γαλανάκη, Νεφέλη Μυρωδιά. Παίζουν οι Δ. Ημελλος, Β. Ανδρέου, Ν. Καρδώνης, Χρ. Σουγάρης, Γ. Χριστοδούλου, Αρ. Τρουπάκης, Γ. Μιχελής, Δ. Μπουλάς, Γ. Παναγόπουλος, Λ. Αγγελάκης, Γ. Τσιαντούλας, Μαρία Σαββίδου, Νεφέλη Κουρή, Αργυρώ Ανανιάδου και Αμαλία Τσεκούρα.