ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ, 19 Ιουλίου 2013
«Να αγαπήσεις μια χώρα, σημαίνει να την αγαπήσεις όταν υποφέρει! » είχε
πει με έμφαση ο συγχωρεμένος Γάλλος ελληνιστής Ζακ Λακαριέρ (1926 -
2005) στο «Μονόγραμμα»του Γιώργου και της Ηρώς Σγουράκη, μια
εκπομπή-κόσμημα απ’ αυτές που παρήγε η «αμαρτωλή», κατά τους
Σιμο-μουρούτηδες, ΕΡΤ.
Το θυμήθηκα με αφορμή την έκθεση ζωγραφικής που εγκαινιάστηκε χθες στην αίθουσα τέχνης του «Ιανού» (Σταδίου 24 στην Αθήνα) και θα διαρκέσει έως τις 28 Σεπτεμβρίου, σε επιμέλεια της ‘Ιριδας Κρητικού και οργάνωση της «Μικρής Άρκτου». Είκοσι επτά ‘Ελληνες καλλιτέχνες εμπνέονται από το πολυδιαβασμένο «Ελληνικό Καλοκαίρι» του Λακαριέρ, το βιβλίο που έδειξε σε τέσσερις γενιές Γάλλων ότι πέρα απ’ τις κολώνες και τον ήλιο υπάρχει η ολοζώντανη σύγχρονη Ελλάδα, με τους ανθρώπους και τον πολιτισμό τους, καθημερινό και λόγιο.
Η Ειρήνη Ηλιοπούλου, ο Ανδρέας Γεωργιάδης, η Τάνια Δημητρακοπούλου, ο Ανδρέας Κοντέλλης, η Σοφία Δατσέρη, ο Κώστας Παππάς, ο Κώστας Σιαφάκας, η ‘Εφη Σούτογλου, ο Νίκος Στεφάνου, η Βιργινία Φιλιππούση και ο Γιώργος Χαδούλης είναι μερικοί από τους συμμετέχοντες εικαστικούς.
Απλή και καίρια ενέργεια στον καιρό της μνημονιακής βαρβαρότητας. Ζακ Λακαριέρ – για να θυμούνται οι παλαιότεροι και να μαθαίνουν οι νεότεροι – σημαίνει «φιλέλληνας» στα δύσκολα. Προσωρινά, βάζω τη λέξη σε εισαγωγικά. Την ψιλοφοβάμαι, γιατί προϋποθέτει τους «ανθέλληνες», δηλαδή την εθνοκεντρική (ακροδεξιά, χρυσαυγίτικη σήμερα) αυταπάτη ότι δήθεν «οι ξένοι συνωμοτούν για να εξαφανίσουν τον περιούσιο ελληνικό λαό». Αλλά και διότι ιστορικά οι περισσότεροι φιλέλληνες του 1821 (λέμε οι περισσότεροι, όχι όλοι), ιδίως όσοι κατέβηκαν στην επαναστατημένη Ελλάδα, ήταν είτε αφελείς ρομαντικοί που έπεσαν απ’ τα σύννεφα όταν, ας πούμε, τους έκλεψαν τα πράγματα στο πρώτο χάνι, είτε μανιασμένοι μισθοφόροι που θαρρούσαν ότι θα τους έδιναν γαλόνια, αρχηγιλίκια, δόξα και λεφτά – τα περιγράφει θαυμάσια στα βιβλία του ο Κυριάκος Σιμόπουλος, ιδίως στο πεντάτομο «Πώς είδαν οι ξένοι την Ελλάδα του ‘21» (εκδόσεις Στάχυ).
Τώρα ας βγάλουμε τα εισαγωγικά. Αληθινοί φιλέλληνες είναι όσοι ξεπέρασαν την τύφλωση της αρχαιολατρίας και του νεοκλασικισμού κι αγάπησαν τη σύγχρονη Ελλάδα και τους νεοέλληνες με όλες τις αντιφάσεις τους. Ακριβώς όπως ο Λακαριέρ, που μετέφρασε την ποίηση του Σολωμού, του Σεφέρη, του Ελύτη και του Ρίτσου στα γαλλικά, που πρότεινε στο γαλλικό αναγνωστικό κοινό ως Ελλάδα το «Τρίτο Στεφάνι» του Ταχτσή κι όχι το συρτάκι του Ζαμπέτα, που περιέγραψε τα ίχνη μίας διαδρομής «από τον Αναξαγόρα ώς το ζεϊμπέκικο, από τη Σαπφώ ώς τον Σικελιανό, από τα αμυγδαλωτά ώς τα παξιμάδια, από τα ακριτικά τραγούδια ώς τα ρεμπέτικα».
Τέτοιος φιλέλληνας ήταν ο Λακαριέρ, τέτοιος ήταν και ο λαμπρός διευθυντής του Γαλλικού Ινστιτούτου Οκτάβιος Μερλιέ, τέτοιος και ο μάστορας του ταξιδιωτικού λόγου Πάτρικ Λι Φέρμορ. Στα δύσκολα, χωρίς κολακείες για εξ αίματος απόγονους του Περικλέους και πρωτοξάδελφα του Μαρμαρωμένου Βασιλιά.
Το θυμήθηκα με αφορμή την έκθεση ζωγραφικής που εγκαινιάστηκε χθες στην αίθουσα τέχνης του «Ιανού» (Σταδίου 24 στην Αθήνα) και θα διαρκέσει έως τις 28 Σεπτεμβρίου, σε επιμέλεια της ‘Ιριδας Κρητικού και οργάνωση της «Μικρής Άρκτου». Είκοσι επτά ‘Ελληνες καλλιτέχνες εμπνέονται από το πολυδιαβασμένο «Ελληνικό Καλοκαίρι» του Λακαριέρ, το βιβλίο που έδειξε σε τέσσερις γενιές Γάλλων ότι πέρα απ’ τις κολώνες και τον ήλιο υπάρχει η ολοζώντανη σύγχρονη Ελλάδα, με τους ανθρώπους και τον πολιτισμό τους, καθημερινό και λόγιο.
Η Ειρήνη Ηλιοπούλου, ο Ανδρέας Γεωργιάδης, η Τάνια Δημητρακοπούλου, ο Ανδρέας Κοντέλλης, η Σοφία Δατσέρη, ο Κώστας Παππάς, ο Κώστας Σιαφάκας, η ‘Εφη Σούτογλου, ο Νίκος Στεφάνου, η Βιργινία Φιλιππούση και ο Γιώργος Χαδούλης είναι μερικοί από τους συμμετέχοντες εικαστικούς.
Απλή και καίρια ενέργεια στον καιρό της μνημονιακής βαρβαρότητας. Ζακ Λακαριέρ – για να θυμούνται οι παλαιότεροι και να μαθαίνουν οι νεότεροι – σημαίνει «φιλέλληνας» στα δύσκολα. Προσωρινά, βάζω τη λέξη σε εισαγωγικά. Την ψιλοφοβάμαι, γιατί προϋποθέτει τους «ανθέλληνες», δηλαδή την εθνοκεντρική (ακροδεξιά, χρυσαυγίτικη σήμερα) αυταπάτη ότι δήθεν «οι ξένοι συνωμοτούν για να εξαφανίσουν τον περιούσιο ελληνικό λαό». Αλλά και διότι ιστορικά οι περισσότεροι φιλέλληνες του 1821 (λέμε οι περισσότεροι, όχι όλοι), ιδίως όσοι κατέβηκαν στην επαναστατημένη Ελλάδα, ήταν είτε αφελείς ρομαντικοί που έπεσαν απ’ τα σύννεφα όταν, ας πούμε, τους έκλεψαν τα πράγματα στο πρώτο χάνι, είτε μανιασμένοι μισθοφόροι που θαρρούσαν ότι θα τους έδιναν γαλόνια, αρχηγιλίκια, δόξα και λεφτά – τα περιγράφει θαυμάσια στα βιβλία του ο Κυριάκος Σιμόπουλος, ιδίως στο πεντάτομο «Πώς είδαν οι ξένοι την Ελλάδα του ‘21» (εκδόσεις Στάχυ).
Τώρα ας βγάλουμε τα εισαγωγικά. Αληθινοί φιλέλληνες είναι όσοι ξεπέρασαν την τύφλωση της αρχαιολατρίας και του νεοκλασικισμού κι αγάπησαν τη σύγχρονη Ελλάδα και τους νεοέλληνες με όλες τις αντιφάσεις τους. Ακριβώς όπως ο Λακαριέρ, που μετέφρασε την ποίηση του Σολωμού, του Σεφέρη, του Ελύτη και του Ρίτσου στα γαλλικά, που πρότεινε στο γαλλικό αναγνωστικό κοινό ως Ελλάδα το «Τρίτο Στεφάνι» του Ταχτσή κι όχι το συρτάκι του Ζαμπέτα, που περιέγραψε τα ίχνη μίας διαδρομής «από τον Αναξαγόρα ώς το ζεϊμπέκικο, από τη Σαπφώ ώς τον Σικελιανό, από τα αμυγδαλωτά ώς τα παξιμάδια, από τα ακριτικά τραγούδια ώς τα ρεμπέτικα».
Τέτοιος φιλέλληνας ήταν ο Λακαριέρ, τέτοιος ήταν και ο λαμπρός διευθυντής του Γαλλικού Ινστιτούτου Οκτάβιος Μερλιέ, τέτοιος και ο μάστορας του ταξιδιωτικού λόγου Πάτρικ Λι Φέρμορ. Στα δύσκολα, χωρίς κολακείες για εξ αίματος απόγονους του Περικλέους και πρωτοξάδελφα του Μαρμαρωμένου Βασιλιά.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου