Περίπου 2.000 ιστορικά χειρόγραφα του πολιτιστικού ινστιτούτου Αχμετ Μπαμπά καταστράφηκαν. Ορισμένα εξ αυτών του 12ου αιώνα, πολύτιμες πηγές του ισλαμικού πολιτισμού.
«Μετά από πολλές απειλές που δέχθηκα, ζήτησα από το διευθυντή μου να βρει μια λύση για να σώσουμε τα χειρόγραφα. Τελικά, μου έστειλε χρήματα κι αγόρασα άδειες σακούλες για ρύζι, για να τα βάλω μέσα», διηγείται ένας υπάλληλος του ινστιτούτου.
Σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία της UNESCO, η αξία των κατεστραμμένων πολιτιστικών αγαθών του Τιμπουκτού ξεπερνά τα 400 εκατομμύρια δολάρια.
Το Τιμπουκτού, μέχρι πρότινος προπύργιο των Ισλαμιστών που όμως κατελήφθη την Κυριακή μετά από κοινή επιχείρηση των γαλλικών δυνάμεων και των κυβερνητικών στρατιωτικών δυνάμεων του Μάλι, είναι μία από τις μεγαλύτερες και πιο ιστορικές πόλεις της Κεντρικής Αφρικής.
Πρόκειται για μεγάλο εμπορικό σταθμό, καθώς και σημαντικό πνευματικό ισλαμικό κέντρο. Εχει χαρακτηριστεί Πολιτιστικό Μνημείο από την UNESCO. Επίσης, στο Τιμπουκτού εδρεύει ένα από τα αρχαιότερα πανεπιστήμια στον κόσμο, το οποίο μάλιστα διαθέτει και πολλά κείμενα στα Αρχαία Ελληνικά.
Το τζαμί Σανκορέ θεωρείται ένα από τα δύο πιο ιστορικά στην πόλη. Κατασκευάστηκε στις αρχές του 15ου αιώνα και αποτέλεσε το κέντρο της μεγάλης ισλαμικής επιστημονικής κοινότητας του Τιμπουκτού. Ήταν ένα από τα πρώτα μέρη που έσπευσαν να κατέλαβουν οι αντάρτες, όταν πριν από περίπου ένα χρόνο η πόλη πέρασε στον έλεγχο των ακραίων ισλαμιστών.
Σύμφωνα με τακαγγελίες, μέσα στους πρώτους μήνες της ισλαμικής κατοχής, τα επτά από τα δεκαέξι μαυσωλεία που είχαν ανεγερθεί στην περιοχή είχαν ήδη καταστραφεί, παρά τη διεθνή κατακραυγή που προκάλεσαν την αντίδραση και του Εισαγγελέα του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου της Χάγης που έκανε λόγο για εγκλήματα πολέμου και κατά της ανθρωπότητας.
“Είμαστε πολύ ανήσυχοι για ό,τι συμβαίνει στο Μάλι, είμαστε εξαιρετικά ανήσυχοι για την καταστροφή, από τη μία πλευρά είναι Παγκόσμια Πολιτιστική Κληρονομιά. Υπάρχουν μαυσωλεία, υπάρχουν τζαμιά, υπάρχουν χειρόγραφα τα οποία αντιπροσωπεύουν μια τεράστια αξία για την ανθρωπότητα”, έλεγε από τον περασμένο Ιούλιο η Ίννα Μπόκοβα, διευθύντρια της UNESCO.
Ο πραγματικός θησαυρός του Τιμπουκτού αποτελείται από ένα σύνολο σχεδόν 100.000 χειρογράφων που κατέχονταν από τις μεγάλες οικογένειες της πόλης. Μερικά από αυτά χρονολογούνται από τον 12ο αιώνα, από την προϊσλαμική εποχή και διατηρούνταν για αιώνες ως ένα οικογενειακό μυστικό. Με την βοήθεια της Ουνέσκο, πολλά από αυτά τα έγγραφα αρχειοθετήθηκαν και ψηφιοποιήθηκαν.
Το Τιμπουκτού ιδρύθηκε από νομάδες κατά τον 10ο αιώνα. Κατά τον 11ο αιώνα, έμποροι από την πόλη Τζενέ δημιούργησαν μια αγορά και διέδωσαν το Ισλάμ στην περιοχή. Γρήγορα αποτέλεσε μεγάλο εμπορικό κέντρο, κυρίως χάρη στην γεωγραφική του θέση, στα ανατολικά της Σαχάρας και ακριβώς επάνω στον ποταμό Νίγηρα που διευκόλυνε ιδιαίτερα την δυνατότητα μετακινήσεων με τα διάφορα καραβάνια.
“Πάρτε για παράδειγμα τους νομάδες, που αναγκάζονται να μετακινηθούν.Έχουν πλούσιες βιβλιοθήκες. Όταν ο πληθυσμός φεύγει, βάζουν όλα τα χειρόγραφα σε μια δερμάτινη τσάντα, σκάβουν τρύπες στο έδαφος και τις τοποθετούν εκεί. Μετά από δύο ή τρεις μήνες, αυτοί οι άνθρωποι έρχονται πίσω, και επειδή ξέρουν καλά το έδαφος, “ξεθάβουν” αυτές τις βιβλιοθήκες τους. Σε ορισμένες περιπτώσεις αυτές έχουν μείνει ανέπαφες, αλλά οι συνθήκες δεν είναι και οι καλύτερες”, εξηγεί ο Αλλ Ουλντ Σιντί, υπεύθυνος για την Πολιτιστική Αποστολή στο Τιμπουκτού.
Μετά τις τελευταίες εξελίξεις, αγνοείται η τύχη 20.000 σπάνιων χειρογράφων που βρίσκονταν στο Ινστιτούτο Αχμεντ Μπάμπα, μία από τις βιβλιοθήκες που πυρπολήθηκε από τους ισλαμιστές μαχητές που εγκατέλειψαν το Τιμπουκτού καθώς πλησίαζαν τα γαλλικά και κυβερνητικά στρατεύματα, σύμφωνα τουλάχιστον με όσα ανακοίνωσε ο δήμαρχος της πόλης…
από
ΒΟΥΖΑ ΕΛΕΝΑ
Α.Μ.:220174
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου