Πέμπτη 1 Αυγούστου 2013

Θέατρα που... έκαψαν Ιστορία


Δεν είναι μόνο το περίφημο «Τhe Globe» του Σαίξπηρ που παραδόθηκε κάποτε στη φωτιά. Άλλα κάηκαν μέχρι και οχτώ φορές. Σε κάποιες περιπτώσεις έβαλαν το χεράκι τους οι ίδιοι οι τεχνικοί του θεάτρου
Πάνε τετρακόσια χρόνια  και ένας μήνας (1613), από τότε που το  πασίγνωστο θέατρο του Σαίξπηρ «Τhe Globe» τυλίχθηκε στις φλόγες. Ένα κανόνι πάνω στη σκηνή, κατά τη διάρκεια της παράστασης «Ερρίκος Η’», ήταν αρκετό για να πυροδοτήσει την αχυρένια σκεπή του θεάτρου και να το καταστρέψει σε δύο ώρες. Θύματα δεν υπήρξαν ανάμεσα στους  3.000 Λονδρέζους θεατές, οι οποίοι απολάμβαναν τις δημιουργίες του Σαίξπηρ σε εξευτελιστικά ποσά. Μόνο ένας ανέφερε ότι το παντελόνι του πήρε φωτιά, αλλά γλίτωσε επειδή ο διπλανός του τον έσβησε με μία κανάτα μπύρα. Μέσα στον ίδιο χρόνο, το θέατρο ξαναχτίστηκε... με κεραμοσκεπή, η οποία αντικαταστάθηκε αργότερα από μία αυθεντική αχυρένια οροφή.


Το στοιχειώνουν τα φαντάσματα
Υπάρχει, όμως, ένα θέατρο το οποίο έγινε στάχτες όχι μία και δύο φορές, αλλά οχτώ. Στη Γλασκόβη, η ονομασία «Theatre Royal» κόσμησε αρκετά πολιτιστικά κτήρια, τα οποία συνδέθηκαν με τις φλόγες. Πρώτα, εγκαινιάστηκε το 1805 στην Queen Street αλλά κάηκε το 1829, ενώ όταν άνοιξε στην Dunlop Street κάηκε το 1840, το 1849 και το 1863. Όταν το «Bayliss’s Coliseum» και το «Opera House» μετατράπηκαν σε «Theatre Royal», το 1869, μέσα σε εκατό χρόνια είχαν καεί και αυτά τρεις φορές. Από τότε, ένας αστικός μύθος και μια περίεργη κατάρα ακολουθούν το θέατρο: Δύο φαντάσματα, η Νόρα, μία καθαρίστρια, η οποία έπεσε από το μπαλκόνι ύστερα από μία απαράδεκτη ακρόαση, και ένας πυροσβέστης, ο οποίος πέθανε στις φλόγες, στοιχειώνουν τη θεατρική σκηνή.

Ατυχήματα και εμπρησμοί
Υπάρχουν και θέατρα που κάηκαν κατά τη διάρκεια της ανακαίνισής τους. Το «Tonle Bassac Theatre» στην Καμπότζη και το «Licieu Theatre» στη Βαρκελώνη. Το πρώην εθνικό θέατρο της Καμπότζης έμοιαζε με ένα τεράστιο πλοίο στις όχθες του ποταμού Bassac. Ο πόλεμος ώθησε τους καλλιτέχνες να εγκαταλείψουν το θέατρο αλλά και τη χώρα. Το 1980, όμως, το υπουργείο Πολιτισμού τούς έφερε πίσω. Και ενώ το θέατρο ήταν υπό ανακαίνιση, το 1994, μια πυρκαγιά προκλήθηκε από τους σπινθήρες που δημιούργησε ένας τεχνίτης κατά τη συγκόλληση, μεταλλάσσοντας την εικόνα του από πλοίο σε κέλυφος. Μια παρόμοια ιστορία επαναλήφθηκε και στη Βαρκελώνη. Πρόκειται για την όπερα απ’ όπου Καμπαγιέ και Καρέρας ξεκίνησαν την καριέρα τους. Την πρώτη φορά που κάηκε ήταν το 1861. Χάρη στην αγορά του από τη φιλοπολιτισμική αστική τάξη, ξαναχτίστηκε άμεσα. Τη δεύτερη φορά ήταν το 1994, όταν πάνω στις εργασίες πήρε φωτιά και 100 άνθρωποι τράπηκαν σε φυγή. Άνοιξε το 1999 με τη βοήθεια 8.000 Καταλανών με την όπερα «Turandot» του Πουτσίνι, η οποία είχε προγραμματιστεί για την ημέρα που κάηκε.
Υπάρχει και η περίπτωση όπου δύο ανεγκέφαλοι ηλεκτρολόγοι έβαλαν επίτηδες φωτιά σε ένα από τα ιστορικότερα θέατρα του κόσμου. To 1792 το «La Fenice» – που έγινε το αγαπημένο κτήριο του Giuseppe Verdi - δημιουργήθηκε για να αντικαταστήσει το καμένο «San Benedetto Theatre» στη Βενετία.
Ονομάστηκε έτσι από τη λέξη «φοίνικας», για να συμβολίσει το ότι αναγεννάται μέσα από τις στάχτες του. Βέβαια, κάηκε και αυτό το 1836, αλλά και το 1996, όταν δύο ηλεκτρολόγοι έβαλαν φωτιά επίτηδες, για να γλιτώσουν την τιμωρία επειδή καθυστερούσαν στη δουλειά τους. Ένας εμπρηστής κρύβεται πίσω και από την περίπτωση του «Old Theatre Globe» στο Σαν Ντιέγκο. Το 1978 έβαλε φωτιά στη βελούδινη κουρτίνα τής πίσω εισόδου του θεάτρου. Και έτσι, ξεκίνησε ένας μεγάλος έρανος για την ανακατασκευή του. Το ποσό έφτασε τα 6,5 εκατομμύρια δολάρια.

Πυρκαγιές με θύματα
Δεν έχουν όμως όλα τα θέατρα που κάηκαν χάπι εντ. Την πιο τραγική ιστορία κρύβουν το «Theatre Royal» στο Έξετερ της Βρετανίας αλλά και το «Βrooklyn Theatre» στη Νέα Υόρκη. Κατά τη διάρκεια μιας απογευματινής παράστασης στο θέατρο της Αγγλίας, το 1887, ένα μέρος του σκηνικού πήρε φωτιά από τον καυστήρα αερίου. Οι λάθος τοποθετημένες έξοδοι διαφυγής μαζί με τον πανικό που επικράτησε παγίδευσαν περισσότερους από 200 ανθρώπους, οι οποίοι κάηκαν ζωντανοί. Οι περισσότεροι προέρχονταν από τις φτωχότερες γειτονιές της πόλης, καθώς είχαν αγοράσει μειωμένο εισιτήριο μόνο για το δεύτερο μέρος της παράστασης. Κι όμως, η τραγωδία αυτή δεν ήταν πρωτόγνωρη. Μόλις δέκα χρόνια νωρίτερα, στο «Brooklyn Theatre» της Νέας Υόρκης, ανέβαινε το «The Two Orphans». Μια μικρή φωτιά είχε ανάψει στην άκρη της σκηνής, κοντά στα πλαϊνά φώτα. Και εκεί που οι φλόγες μεγάλωναν, οι ηθοποιοί προσπαθούσαν να κρατήσουν το κοινό σε ψυχραιμία φωνάζοντας πως οι φλόγες ήταν μέρος της παράστασης. Πέθαναν περίπου 300 θεατές, και ένας κοινός τάφος δημιουργήθηκε στο κοιμητήριο Green - Wood για τους περισσότερους από 160 που δεν αναγνωρίστηκαν ποτέ.

ΤΡΙΤΗ, 30 Ιουλίου 2013
Δημοσιεύτηκε στο ΠΟΝΤΙΚΙ ART,
τεύχος 323 στις 25 Ιουλίου 2013
Βίκυ Λεβαντή

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου