Κυριακή 21 Απριλίου 2013

Το λαϊκό τραγούδι είναι πολιτικό


Ο συνθέτης Ανδρέας Κατσιγιάννης 
Ο συνθέτης Ανδρέας Κατσιγιάννης Συμμετέχουν οι: Νένα Βενετσάνου, Γλυκερία, Αρετή Κετιμέ, Γιώργος Νταλάρας, Βασίλης Σαλέας, Ασπασία Στρατηγού και Μπάμπης Τσέρτος. Το CD θα κυκλοφορήσει την επόμενη Κυριακή με την «Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία».

* Πόσα χρόνια ετοίμαζες αυτήν τη δουλειά και από ποια στάδια πέρασε;

- Φέροντας βαθιά μέσα μου την πρώτη γνωριμία μου με τον Παπαδιαμάντη στα σχολικά μου χρόνια, βρέθηκα στα τέλη της δεκαετίας του '90 να συμμετέχω σε μια παράσταση βασισμένη στις Χριστουγεννιάτικες Ιστορίες του, σε σκηνοθεσία Λυδίας Κονιόρδου, με το ΔΗΠΕΘΕ Βόλου. Εκεί έγινε η μύηση! Σε εκείνη την παράσταση, ενταγμένος στο δρώμενο, έπαιζα αυτοσχεδιασμούς και δικά μου θέματα στο σαντούρι μου. Τα επόμενα χρόνια έγραψα μουσική για τις ανάγκες παραστάσεων σε διασκευασμένα διηγήματα του Παπαδιαμάντη, με σκηνοθέτη τον Σπύρο Μαβίδη, κυρίως για το ΔΗΠΕΘΕ Βόλου. Ετσι λοιπόν προέκυψε ένα υλικό που αυτά τα χρόνια το παρουσίαζα σε ζωντανές εμφανίσεις με την Εστουδιαντίνα, αλλά και σε διάφορα συνέδρια που οργανώνονταν ανά την Ελλάδα, για το έργο του Παπαδιαμάντη. Επειτα από δεκαπέντε χρόνια, λοιπόν, αποφάσισα να μοιραστώ κάποιες από αυτές τις στιγμές με φίλους μου, συνεργάτες μουσικούς και τραγουδιστές και μετέφερα όλη αυτή την εμπειρία και την ατμόσφαιρα στο στούντιο, απλά καταγράφοντας αυτά που ένιωσα ζωντανά, στο μαγευτικό κόσμο του «Αχειροποίητου» εικονοπλάστη, Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη.

* Τι είναι εκείνο που σε γοήτεψε στο λόγο του Παπαδιαμάντη;

- Κατ' αρχάς ο τρόπος που χειρίζεται τη γλώσσα. Είναι άμεσος στα νοήματά του, χωρίς επιτηδεύσεις. Εχει ποικιλία στο λεξιλόγιό του και μια τρισδιάστατη γραφή, όταν περιγράφει εικόνες και δράσεις. Ενα στοιχείο που με προκάλεσε να γράψω μουσική . Είναι δε πολυδιάστατος. Ενώ γράφει αριστουργηματικά διηγήματα, ταυτόχρονα αρθρογραφεί σε εφημερίδες της εποχής, με βαθύ αλλά συνάμα άμεσο και κατανοητό λόγο, κάνοντας κριτική στα πολιτικά και κοινωνικά πεπραγμένα και πάντα αποδεικνύεται διορατικός και προφητικός.

* Θεωρείς το λόγο του σύγχρονο; Βρίσκουμε εύκολα τις αντιστοιχίες του στο σήμερα;

- Θυμάμαι ένα βράδυ σε ένα ταβερνάκι στην Καισαριανή, παρέα με τον αείμνηστο Ηλία Κατσούλη, να του περιγράφω μια σκηνή από το «Ονειρο στο κύμα» του Παπαδιαμάντη κι εκείνος να μου απαντά με κάποιους στίχους. Μόλις τελείωσε τον ρώτησα αυθόρμητα: Ωραίο. Καινούργιο; Μου απαντά: «Εικόνα αχειροποίητη», Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης. Πιστεύω πως είναι τόσο απόλυτα διαχρονικός , με μια μοναδικότητα. Συνδέει αρμονικά την παράδοση με το σύγχρονο.

* Ο λαϊκός ήχος έχει υποχωρήσει αρκετά στη δισκογραφία τα τελευταία χρόνια. Πού οφείλεται αυτό; Το λαϊκό τραγούδι έχει ανάγκη ανανέωσης εκφραστικών μέσων και θεματολογίας;

- Ισως ο λαϊκός ήχος έχει υποστεί φθορά από την κακή υπερχρήση. Εχει γίνει όμως μια παρερμηνεία του όρου. Πολλοί ακροατές αλλά και δημιουργοί θεωρούν λαϊκό ήχο αυτό που αρμόζει στους τεράστιους χώρους εκτόνωσης (πίστες). Λαϊκός ήχος και λαϊκό τραγούδι είναι αυτό που κυλάει από γενιά σε γενιά, αναλλοίωτο και ατόφιο. Αυτό το τραγούδι μπορεί να προέρχεται από δημιουργούς που μπορεί να είναι κορυφαίοι ποιητές, λογοτέχνες, αλλά και απλοί, καθημερινοί άνθρωποι. Το λαϊκό τραγούδι δεν είναι ταξικό, είναι όμως κοινωνικό, πολιτικό και προϋποθέτει παιδεία. Ετσι λειτουργεί άμεσα στον ακροατή. Πιστεύω λοιπόν ότι πάντοτε θα υπάρχει θεματολογία και ανανέωση, προσαρμοσμένη όμως στα πλαίσια της κάθε εποχής.

 
* Σε τι περιβάλλον καλείται να αντέξει η Εστουδιαντίνα, ώστε να παραμείνει ένας τόσο δημιουργικός πυρήνας; Τι δυσκολίες συναντάτε;

- Η Εστουδιαντίνα ανέτρεψε εν μέρει τα δεδομένα. Σπάνια στην Ελλάδα ένα μουσικό σχήμα αντέχει σχεδόν δύο δεκαετίες! Η μεγάλη ανατροπή έγινε στις εμπορικές προσδοκίες. Ολοι μας οι δίσκοι είχαν εμπορική επιτυχία. Για πρώτη φορά ίσως σπάει η παραδοσιακή συνταγή, που θέλει το δίσκο να στηρίζεται σε ένα πρόσωπο. Εδώ η επιτυχία και η αναγνώριση οφείλεται σε έναν πυρήνα μουσικών. Αυτό συμβαίνει γιατί παράγουμε και εμφανιζόμαστε δημόσια όταν αισθανθούμε την ανάγκη της δημιουργίας.

* Η κρίση έχει χτυπήσει και τα μουσικά σχολεία και τις μουσικές σχολές. Από επίσημα χείλη ακούστηκε πως είναι πολυτέλεια σε μία τέτοια εποχή να δίνουμε χρήματα γι' αυτά.

- Ξέρεις, πολλές φορές το φασισμό τον υπηρετούν καλύτερα αυτοί που δεν έχουν την επίσημη σφραγίδα του φασίστα! Οντως, μεγάλη ντροπή να ακούς από τα επίσημα χείλη του υπουργείου Παιδείας ότι είναι πολυτέλεια το αυτονόητο και το απαραίτητο: η μόρφωση και η εκπαίδευση! Δηλαδή μέσα από τους θεσμικούς προϊσταμένους, το υπουργείο Παιδείας μάς προειδοποιεί και άμεσα μας απειλεί ότι θα κλείσει τα σχολεία. Στερεί από τα παιδιά μας τη μόρφωση και την καλλιέργειά τους! Είμαι καθηγητής σε ένα από αυτά τα σχολεία, στο Μουσικό Σχολείο Βόλου, και αισθάνομαι την απόλυτη ευτυχία που μπορώ και προσφέρω σε έναν τόσο σημαντικό θεσμό, από τους λίγους που τα τελευταία χρόνια στη χώρα μας παράγει και δημιουργεί. Σε όλους αυτούς που τόσο εύκολα «κόβουν και ράβουν» αφιερώνω την παρακάτω φράση από άρθρο του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, στην εφημερίδα «Ακρόπολις» της 1ης Ιανουαρίου του 1896, με τίτλο «Οιωνός»: «Τα ερείπια τα έπλασαν οι ανίκανοι κυβερνήται της Ελλάδας». 7

ΜΑΖΙ ΜΕ ΤΗΝ «Κ.Ε.»

* Την επόμενη Κυριακή, μαζί με την «Κ.Ε.» το CD του Ανδρέα Κατσιγιάννη, σε ποίηση Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, «Εικόνα Αχειροποίητη». Με την ορχήστρα Εστουδιαντίνα και τη συμμετοχή των Νένας Βενετσάνου, Γλυκερίας, Αρετής Κετιμέ, Γιώργου Νταλάρα, Βασίλη Σαλέα, Ασπασίας Στρατηγού, Μπάμπη Τσέρτου.
      enet.gr     21/04/2013

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου