Πάθη στο Αγιον Ορος

Είναι πράος, έχει χιούμορ και απέραντη, αδιατάρακτη πίστη ο πατέρας Επιφάνειος. Μονάζει στο Ορος από το 1973, με ένα διάλειμμα μόνον 6 μηνών στο Σινά. Αρχικά στη Μονή του Αγίου Παύλου, όπου διδάχτηκε το βυζαντινό μέλος και ταυτόχρονα επιδόθηκε στο διακόνημα του μαγείρου. Σήμερα πια είναι περιζήτητος αρχιμάγειρας, αλλά και συγγραφέας της περίφημης «Μαγειρικής του Αγίου Ορους» (εκδόσεις «Σύγχρονοι Ορίζοντες»).

 


  Στον Μυλοπόταμο, στο μετόχι της Μεγίστης Λαύρας, με συνοδεία του τον πατέρα Ιωακείμ, ανέλαβε ως εργόχειρο την προσπάθεια αναστήλωσης του ιστορικού κελιού και ταυτόχρονα φύτεψε αμπελώνα και έχτισε οινοποιείο. Ο θαυμαστός τόμος που έγραψε και που συνοδεύεται από τις φωτογραφίες του Γιώργου Πούπη, φωτογραφίες που αφορούν τόσο το τυπικό του Ορους όσο και τις προτεινόμενες συνταγές, μοιάζει με πρόσκληση σε μια περιήγηση που ενώ αφορά τις αισθήσεις με τον τρόπο της γίνεται και πνευματική, γιατί εμπεριέχει τη χαρά της δημιουργίας και της προσφοράς.
«Από την προμήθεια των υλικών, το καθάρισμα, το πλύσιμο, το κόψιμο, το αλάτισμα, το μαγείρεμα και ώς το σερβίρισμα πρέπει να έχεις πάντα στο νου σου αυτούς για τους οποίους κάνεις όλα αυτά. Αυτούς που αγαπάς. Τα πάντα στη μαγειρική είναι εκδήλωση της αγάπης μας προς αυτούς, γιατί θέλουμε να τους ευχαριστήσουμε», γράφει ο μοναχός.
«Δεν υπάρχει μεγαλύτερη ευχαρίστηση για ένα μάγειρα από το να στέκεται μακριά από την τράπεζα και να παρακολουθεί τα πρόσωπα των αγαπημένων του αδελφών που τρώνε το φαγητό του. Ο ένας ευχαριστημένος σηκώνει το φρύδι, ο άλλος θέλει να πει κάτι, μα δεν μπορεί γιατί έχει γεμάτο το στόμα και μένει στον ψίθυρο, ο τρίτος έχει ζωγραφισμένη την ευχαρίστηση του ουρανίσκου στο πρόσωπό του και ο τέταρτος ικανοποιημένος, σκύβει και λέει κάποιο σχόλιο στο διπλανό του», συμπληρώνει. Ο Επιφάνιος ωστόσο στον τόμο του δεν ξεχνά και το «εργόχειρο» που επέλεξε ως έργο ζωής του στο Ορος, δηλαδή το κρασί, που και χαρά ζωής του δίνει αλλά και τη δυνατότητα των αναστηλώσεων και της συντήρησης των εικόνων και των βιβλίων, διότι, όπως επισημαίνει, «έχουμε κι αυτή τη λόξα, να μαζεύουμε πολλά βιβλία και να τα συντηρούμε».
Και γι' αυτή του την έφεση θα πει: «Κατάγομαι από ένα χωριό του Νομού Καβάλας όπου οι παλιοί νοικοκυραίοι είχαν ο καθένας το δικό του αμπέλι για να παράγουν το κρασί και τη ρακή τους. Από πάντα μου άρεσε να ασχολούμαι με τ' αμπέλια, μου αρέσει η παρέα, να το πίνω κιόλας το κρασί, γιατί αν δεν σου αρέσει να το πίνεις, όσο και να αγαπάς τ' αμπέλια, κάποια στιγμή θα τα παρατήσεις. Από μικρός μου άρεσε αυτή η ασχολία, η αίσθηση αυτή της δημιουργίας, γιατί το να φτιάξεις ένα καλό κρασί δίνει πολύ δύναμη και ζωντάνια και ενέργεια. Να φυτέψεις αμπέλι, να το φέρεις σε ηλικία παραγωγής και από εκεί και πέρα κάθε χρόνο να το οργώνεις, να το κλαδεύεις και να βλέπεις τις ξερές κληματσίδες να βγάζουν φύλλα, να ανθοφορούν, να καρποφορούν, να ωριμάζουν τα σταφύλια, να τα μαζεύεις και να κάνεις αγώνα να βγάλεις το κρασί που ενώνει τους ανθρώπους».
 
  Μεθαύριο ο Επιφάνιος θα μαγειρέψει γιορτάζοντας το Πάσχα στη Μονή Ιβήρων. Μέχρι τότε ωστόσο οι ικανότητές του θα μένουν ανεκμετάλλευτες, αφού η Μεγάλη Εβδομάδα είναι η πιο σκληρή στο Ορος σε ό,τι αφορά τη νηστεία. Οι μοναχοί την κορυφώνουν τη Μεγάλη Παρασκευή με πλήρη αφαγία, ενώ το Μεγάλο Σάββατο η αναστάσιμη λειτουργία αρχίζει στις εννιά το βράδυ και καταλήγει στις τέσσερις το ξημέρωμα. Η εξάντληση φέρνει ύπνο και δεν είναι λίγες οι γενειάδες που έχουν αρπάξει... φωτιά από τη φλόγα της λαμπάδας.
«Από το 1973 δεν έχω περάσει Πάσχα έξω από το Ορος. Ως επί το πλείστον βρίσκομαι στη Μονή Ιβήρων, αλλά και στο Πρωτάτο και στη Μονή Μεγίστης Λαύρας. Οι επισκέπτες αυτό τον καιρό δεν είναι πολλοί, με αποτέλεσμα οι ακολουθίες να είναι πολύ πιο κατανυκτικές και να σου δίνουν τη δυνατότητα να συμμετέχεις ακόμα πιο ενεργά στα κείμενα, στις ψαλμωδίες και στ' αναγνώσματα. Να βιώνεις αυτά που ακούς», λέει ο πατέρας.
Το θυμίαμα, η ευωδιά από τα μελισσοκέρια, η μοσχοβολιά των λουλουδιών, το ιώδιο της θάλασσας, όλα μα όλα σε προσκαλούν στην άνοιξη και στο θαύμα που πρόκειται να συντελεστεί. Είναι μετά η γαλήνη, η ησυχία που σε αναγκάζει να χαμηλώνεις τον τόνο της φωνής, μην την προσβάλεις. Είναι το Πάσχα στο Περιβόλι της Παναγιάς υποβλητικό, με τις ψαλμωδίες για τον Αμνό που θα θυσιαστεί και θ' αναστηθεί στη συνέχεια, χαρίζοντας την ελπίδα. Πουθενά και ποτέ η φύση δεν είναι τόσο προκλητικά δοξαστική, ενώ οι μέρες καλούν ακόμα σε αυτοπειθαρχία. Ως μεθαύριο. Μέχρι τότε, υπομονή...
Βλίτα με κολοκυθάκια γιαχνί
Υλικά (για 6 μερίδες):
*Μισό κιλό βλίτα
*Μισό κιλό κολοκυθάκια
*4 ξερά κρεμμύδια
*1 ματσάκι άνηθος
*1 ματσάκι μαϊντανός
*200 γραμμάρια λάδι
*Αλάτι, πιπέρι
*2 λεμόνια
Καθαρίζουμε τα βλίτα και τα πλένουμε. Τα κολοκυθάκια πρέπει να είναι μικρά (περίπου εφτά με δέκα εκατοστά στο μήκος τους και με δύο πόντους διάμετρο). Εάν δεν βρίσκουμε μικρά, τότε βάζουμε μεγαλύτερα, τα οποία τα κόβουμε σε ροδέλες.
Καθαρίζουμε, πλένουμε και ψιλοκόβουμε τα κρεμμύδια μας και τα σοτάρουμε σε έναν ταβά. Αφού ροδίσουν λίγο, ρίχνουμε τα κολοκυθάκια και τα βλίτα και τα ανακατεύουμε όλα μαζί.
Στη συνέχεια προσθέτουμε μισό λίτρο νερό και το αλάτι. Κατόπιν σκεπάζουμε τον ταβά, αφού δυναμώσουμε τη φωτιά. Υστερα από μισή ώρα περίπου ρίχνουμε τα μυρωδικά και το μαυροπίπερο. Χαμηλώνουμε τη φωτιά στο ελάχιστο επί είκοσι λεπτά και, αμέσως πριν κατεβάσουμε το φαγητό, ρίχνουμε το χυμό από τα δύο λεμόνια μας.
ΠΑΡΟΙΜΙΕΣ
*Κολοκύθα την ελέγαν και ας τήνε μαγειρεύαν.
*Κολοκύθια με τη ρίγανη.
*Κολοκύθια στο πατερό.
*Από κακή κολοκυθιά κακός κι ο σπόρος.
*Καιρός πουλεί τα λάχανα, καιρός τα κολοκύθια.
Του ΧΡΗΣΤΟΥ ΣΙΑΦΚΟΥ   http://www.enet.gr