Έτοιμο να καταρρεύσει το καμπαναριό της Φιλερήμου

Βέβαιη θεωρείται η κατάρρευση, του καμπαναριού της Φιλερήμου, αν δεν αποκατασταθούν και μάλιστα άμεσα τα σοβαρά στατικά προβλήματα που παρουσιάζει.

Το σοβαρότερο πρόβλημα εντοπίζεται στο σημείο το οποίο στηρίζει την κεντρική καμπάνα από τις έξι που υπάρχουν στο καμπαναριό, καθώς οι ρωγμές του είναι εκτεταμένες και υπάρχει κίνδυνος να πέσει συμπαρασύροντας όλο το κτίσμα που βρίσκεται ακριβώς πάνω από την είσοδο του Μεσαιωνικού ναού.
Για το λόγο αυτό η 4η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, μετά από αυτοψία που έκανε στο σημείο και κατόπιν σύμφωνης γνώμης της ΚΒ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων και της υπηρεσίας νεωτέρων μνημείων αποφάσισε να σφραγίσει την κύρια είσοδο του ναού καθώς υπάρχει κίνδυνος για τη ζωή των επισκεπτών του αρχαιολογικού χώρου.

Στο εξής και μέχρι να γίνει η αποκατάσταση του καμπαναριού, οι επισκέπτες θα εισέρχονται στο ναό, από άλλη είσοδο.
Αξίζει να σημειωθεί ότι σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση της αρμόδιας υπηρεσίας, υπάρχει ήδη μελέτη για την αποκατάσταση του έργου, όμως αναζητούνται πηγές χρηματοδότησης.

Θα πρέπει επίσης να τονιστεί ότι αν η ήδη σοβαρή κατάσταση του καμπαναριού επιδεινωθεί τότε το κτίσμα θα καταρρεύσει και ένα αξιόλογο δείγμα εκκλησιαστικής αρχιτεκτονικής θα είναι πλέον παρελθόν για τη Ρόδο!

ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
Σύμφωνα με έρευνα του κ. Μιχάλη Μαννάκη που δημοσιεύθηκε στη «Ρ» η οικοδόμηση του ναού χρονικά τοποθετείται στο πρώτο μισό του 14ου αιώνα. Ο ναός θεμελιώθηκε πάνω στα ερείπια αρχαίου ναού της θεάς Αθηνάς. Τόσο η πολιορκία των Τούρκων το 1480 όσο και ο σεισμός του 1481 προκάλεσαν μεγάλες ζημιές στο ναό.

Εικάζεται δε ότι για κάποια χρόνια οι Τούρκοι τον χρησιμοποιούσαν ως στάβλο. Σ’ αυτή την κατάσταση τον παρέλαβαν οι Ιταλοί οι οποίοι γύρω στο 1918 με 1920 άρχισαν τις πρώτες ανακατασκευαστικές επεμβάσεις με την καθοδήγηση του Ιταλού μηχανικού Petracio. Έτσι ο ναός πήρε τη σημερινή του μορφή.

Τότε προστέθηκε και το τετραγωνικής κάτοψης καμπαναριό σε μορφή πύργου με κυκλικούς πυργίσκους-εξώστες στις τέσσερις γωνίες και ένα μεγάλο ανάγλυφο σταυρό των Ιωαννιτών Ιπποτών. Το όλο οικοδόμημα καταλήγει σε τρούλο. Το καμπαναριό είναι ενσωματωμένο στο ναό στην Ν.Δ. πλευρά. Η βάση του καμπαναριού χρησιμοποιείται ως αποθηκευτικός χώρος με ξεχωριστή είσοδο από το εσωτερικό του ναού.

Εξωτερική πέτρινη σκάλα οδηγεί στη θέση πάνω από τον πύργο βάσης και από εκεί με εσωτερική σκάλα οδηγεί στη θέση που βρίσκονται οι καμπάνες. Εκεί βρίσκονται: επτά καμπάνες ρωσικής κατασκευής. Οι καμπάνες είναι συνδεδεμένες μεταξύ τους ώστε να χτυπούν όλες μαζί με μηχανικό τρόπο ή μέσω γεννήτριας η οποία σήμερα δεν λειτουργεί και η κωδωνοκρουσία γίνεται χειροκίνητα. Τόσο ο ναός όσο και το καμπαναριό είναι 15 μέτρα.»

ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι τα σοβαρά προβλήματα στο καμπαναριό από τις πολλές ρωγμές, έχουν επισημανθεί εδώ και πολλά χρόνια, τόσο από τους τοπικούς φορείς όσο και από τους ειδικούς όμως δυστυχώς, η πολιτεία έχει οδηγήσει στις… καλένδες το θέμα της αποκατάστασής του.

Ένας τόπος όπως η Ρόδος και ένας αρχαιολογικός χώρος όπως αυτός της Φιλερήμου που δέχεται κάθε χρόνο χιλιάδες επισκέπτες οι οποίοι με τη σειρά τους προσφέρουν χιλιάδες ευρώ στα κρατικά ταμεία, καταδικάζεται στην καταστροφή!

Φαίνεται ότι δεν αποτελεί προτεραιότητα των υπουργείων ούτε η ασφάλεια των επισκεπτών ούτε και η αποκατάσταση του μνημείου, και δυστυχώς επιβεβαιώνεται και στη συγκεκριμένη περίπτωση ότι το κεντρικό κράτος ενδιαφέρεται μόνο να εισπράττει, χωρίς να υπολογίζει ότι θα πρέπει να φροντίσει και για την αποκατάσταση των μνημείων της πολιτιστικής μας κληρονομιάς!

Η ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ

Η ανακοίνωση από την 4η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων αναφέρει τα εξής: «Ανακοινώνεται στους επισκέπτες του αρχαιολογικού χώρου Φιλερήμου Ρόδου και στους ενδιαφερόμενους φορείς ότι σε πρόσφατη αυτοψία στο χώρο διαπιστώθηκε σοβαρή επιδείνωση της στατικής κατάστασης του κωδωνοστασίου του μεσαιωνικού ναού της Παναγίας της Φιλερήμου, κτίσματος περιόδου ιταλοκρατίας που παρουσιάζει σοβαρές ρωγμώσεις περιμετρικά. Στο εσωτερικό του κωδωνοστασίου διατηρείται σπάνια για την Ελλάδα καμπανοστοιχία με 6 καμπάνες, με λείψανα σύνθετου μηχανισμού καμπανοκρουσίας.  

http://www.rodiaki.gr/article.php?id=253733&catid=5&maincatid=1

Στο σφυρί η μεσαιωνική πόλη της Ρόδου!

• 22.05.2013,    http://www.avgi.gr

Αντί να προστατεύσουν την μεσαιωνική πόλη της Ρόδου, πωλούν σε ιδιώτες τα δημόσια ακίνητα που βρίσκονται στο εσωτερικό της και ταυτόχρονα την υποβαθμίζουν επιτρέποντας να επικρατεί εικόνα "αναρχίας" σε όλη τη θερινή περίοδο, τονίζουν σε ερώτησή τους οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ Δημήτρης Γάκης, Τάσος Κουράκης, Μιχάλης Κριτσωτάκης και Πέτρος Τατσόπουλος. Ενδεικτικό είναι ότι δεν λειτουργούν τα μηχανήματα εισιτηρίων (της... Siemens) στους αρχαιολογικούς χώρους.
Επισημαίνοντας τη χρησιμοποίηση "της πολιτιστικής παράδοσης και της αρχαιολογικής κληρονομιάς με βάση τις μνημονιακές απαιτήσεις", οι βουλευτές επισημαίνουν στους υπουργούς Παιδείας και Τουρισμού ότι η κυβέρνηση "είτε εντάσσει τα δημόσια ακίνητα της μεσαιωνικής πόλης στον κατάλογο του ΤΑΙΠΕΔ για ξεπούλημα, είτε την παραμελεί και την υποβαθμίζει, αδιαφορώντας για την ηχορύπανση, την περιβαλλοντική επιβάρυνση της περιοχής και την 'αναρχία' που επικρατεί κατά τη θερινή περίοδο". Πρόσφατο γεγονός είναι η θλιβερή κατάσταση που συναντούν οι επισκέπτες και τουρίστες του νησιού της Ρόδου που επισκέπτονται τους σημαντικούς αρχαιολογικούς χώρους (όπως η μεσαιωνική πόλη, που είναι αναγνωρισμένο μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς από την UNESCO, και η Ακρόπολις της Λίνδου) και το μουσείο του νησιού.
Σύμφωνα με τους 4 βουλευτές, τα σημαντικότερα προβλήματα στους αρχαιολογικούς χώρους είναι: α) η έλλειψη στελέχωσης σε υπηρεσίες φύλαξης και β) η αδιαφορία στην ανάδειξη-προβολή και την περιβαλλοντική προστασία των χώρων. Είναι χαρακτηριστικό ότι τα ακυρωτικά μηχανήματα της Siemens, τα οποία πρόσφατα εγκαταστάθηκαν, επιβαρύνουν απλώς τον αρχαιολογικό χώρο, καθώς δεν λειτουργούν, ενώ το απαραίτητο εποχικό προσωπικό φύλαξης δεν έχει ακόμη προσληφθεί. Επίσης οι αρχαιολογικοί χώροι κλείνουν στις 3 το μεσημέρι.
Οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ ζητούν προστασία και προβολή των αρχαιολογικών και μουσειακών χώρων της Ρόδου, διορισμούς φυλάκων, προσωπικού καθαριότητας και ειδικευμένου προσωπικού, τη λειτουργία των εκδοτικών και ακυρωτικών μηχανημάτων και την εφαρμογή διευρυμένου ωραρίου στους αρχαιολογικούς - μουσειακούς χώρους.