Που αρχίζει το παρελθόν μας; Η συγκρότηση της επιστήμης της Παλαιοανθρωπολογίας και της Παλαιολιθικής Αρχαιολογίας στην Ελλάδα

Επιστημονική Ημερίδα
Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας
Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Πού αρχίζει το παρελθόν μας;
Η συγκρότηση της επιστήμης της Παλαιοανθρωπολογίας
και της Παλαιολιθικής Αρχαιολογίας στην Ελλάδα
Σάββατο 1 Φεβρουαρίου 2014
ΟΡΓΑΝΩΣΗ
Γεωργία Κουρτέση-Φιλιππάκη
Βαγγέλης Καραμανωλάκης
Μουσείο Ιστορίας Πανεπιστημίου Αθηνών
Θόλου 5, Πλάκα

 To Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών σας
προσκαλεί στην
επιστημονική ημερίδα που οργανώνει την 1η Φεβρουαρίου 2014 με θέμα:

Που αρχίζει το παρελθόν μας; Η συγκρότηση της επιστήμης της
Παλαιοανθρωπολογίας και της Παλαιολιθικής Αρχαιολογίας στην Ελλάδα (βλ.
το επισυναπτόμενο πρόγραμμα).


Οι θεματικές της ημερίδας είναι :
1) η πρόσληψη και η διαχείριση των εννοιών που αφορούν το απώτερο
παρελθόν στη
σύγχρονη Ελλάδα

2) η ένταξη και ενσωμάτωση της προβληματικής της ανθρωπογένεσης στην
αρχαιολογική σκέψη και στην ιστορική προσέγγιση του παρελθόντος στη χώρα


3) η ανάπτυξη της ερευνητικής δραστηριότητας για το απώτερο παρελθόν στην
Ελλάδα στο τρίπτυχο «έρευνα πεδίου/πανεπιστημιακή διδασκαλία/δημοσιεύσεις»

4) η διάδοση της γνώσης στην κοινωνία (ανάδειξη αρχαιολογικών θέσεων,
μουσειακές εκθέσεις, διδασκαλία στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια
εκπαίδευση, τύπος κλπ).





09.30-09.50: Προσέλευση και εγγραφές
09.50-10.00: Χαιρετισμός από την Πρόεδρο του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας,
καθηγήτρια Αναστασία Παπαδία-Λάλα
Εισαγωγικές ανακοινώσεις
10.00-10.20: Γεωργία Κουρτέση-Φιλιππάκη, «Πού αρχίζει το παρελθόν μας;»: η
προβληματική της ημερίδας
10.20-10.40: Βαγγέλης Καραμανωλάκης, Από τη σκοπιά του ιστορικού: εθνική ιστορία
και προϊστορική αρχαιολογία
Πρώτη Συνεδρία: Παλαιολιθικό παρελθόν και χρόνος
Πρόεδρος: Παναγιώτα Πολυχρονάκου-Σγουρίτσα
10.40-11.00: Θανάσης Τζαβάρας, Πώς ορίζεται το χτες; Και πώς το πριν από χτες;
11.00-11.20: Αντώνης Λιάκος, Η παραγωγή του παρελθόντος και το σχίσμα ιστορίας -
προϊστορίας
11.20-11.40: Νίκος Ευστρατίου, Η αναζήτηση και διαχείριση του παλαιολιθικού
ιστορικού χρόνου στην Ελλάδα σήμερα
11.40-12.00: Συζήτηση
ΔΙΑΛΕΙΜΜΑ
Δεύτερη Συνεδρία: Ιστορία και αφηγήσεις για την έρευνα
Πρόεδρος: Ελένη Μαντζουράνη
11.20-12.40: Μιχάλης Φωτιάδης, Η εποχή του Λίθου στην Ελλάδα γύρω στο 1870
12.40-13.00: Παρασκευή Ελεφάντη, «Παλαιολιθικά εργαλεία προερχόμενα δήθεν εξ’
Ελλάδος»: η ανάπτυξη της Παλαιολιθικής Αρχαιολογίας στην Ελλάδα σε
συνάρτηση με τις επιστημολογικές και κοινωνικές εξελίξεις κατά τον 19ο και
τις αρχές του 20ού αιώνα
13.00-13.20: Φώτιος-Αλέξανδρος Καρακωστής, Αφήγηση μιας Εξέλιξης: Η φυσική
ανθρωπολογία στην Ελλάδα από το 1884 έως τις απαρχές του 21ου αιώνα
13.20-13.40: Συζήτηση
ΜΕΣΗΜΕΡΙΑΝΟ ΔΙΑΛΕΙΜΜΑ
Τρίτη Συνεδρία: Τα αποτελέσματα της έρευνας: διάχυση και πρόσληψη
Πρόεδρος: Λευτέρης Πλάτων
15.30-15.50: Κατερίνα Ψωμά, Οι δημοσιεύσεις για την παλαιολιθική εποχή στην Ελλάδα
15.50-16.10: Βασιλική Σχίζα, Ο παλαιολιθικός άνθρωπος και ο πολιτισμός του στα
σχολικά εγχειρίδια
16.10-16.30: Γιόρια Παναγοπούλου, Η έρευνα της παλαιολιθικής εποχής στον ελληνικό
Τύπο κατά τη δεκαετία του 1960
16.30-16.50: Συζήτηση
ΔΙΑΛΕΙΜΜΑ
Τέταρτη Συνεδρία: Έλληνες αρχαιολόγοι στο απώτερο παρελθόν
Πρόεδρος: Νένα Γαλανίδου
17.10-17.30: Γιώργος Βαβουρανάκης, Ο Χρήστος Τσούντας και οι ιστορικές ρίζες του
ερευνητικού χάσματος ανάμεσα σε Παλαιολιθική και Νεολιθική Αρχαιολογία
στην Ελλάδα
17.30-17.50: Δημήτρης Πλάντζος, Οι «υλιστικές διδασκαλίες» του Σωτηρίου Δάκαρη και
το ίνδαλμα του νεοκλασικισμού
17.50-18.10: Συζήτηση
ΔΙΑΛΕΙΜΜΑ
Πέμπτη Συνεδρία: Η παλαιολιθική εποχή στο μουσείο
Πρόεδρος: Μιχάλης Φωτιάδης
18.30-18.50: Γεωργία Κουρτέση-Φιλιππάκη, Τα λίθινα τέχνεργα της παλαιολιθικής
εποχής ως αρχαιολογικό εύρημα: πρόσληψη και διαχείριση
18.50-19.10: Γιάννος Πέτρου, Η παλαιολιθική εποχή στα ελληνικά μουσεία
19.10-19.30: Μάρλεν Μούλιου, Η παλαιολιθική τέχνη σε μουσειακό περιβάλλον. Σκέψεις
με αφορμή την έκθεση «Τέχνη την Εποχή των Παγετώνων» (Βρετανικό
μουσείο, 7/2-2/6/2013)
19.30- 20.00: Συζήτηση, συμπεράσματα και προοπτικές
Οι περιλήψεις των ανακοινώσεων δημοσιεύονται στην ηλεκτρονική διεύθυνση
http://www.arch.uoa.gr/
ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΥΝ ΜΕ ΑΛΦΑΒΗΤΙΚΗ ΣΕΙΡΑ:
Γιώργος Βαβουρανάκης, λέκτορας Προϊστορικής Αρχαιολογίας, ΕΚΠΑ
Νένα Γαλανίδου, αναπληρώτρια καθηγήτρια Προϊστορικής Αρχαιολογίας, Πανεπιστήμιο
Κρήτης
Παρασκευή Ελεφάντη, Δρ. ερευνήτρια, Εφορεία Παλαιοανθρωπολογίας-Σπηλαιολογίας
Νοτίου Ελλάδος
Νίκος Ευστρατίου, καθηγητής Προϊστορικής Αρχαιολογίας, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο
Θεσσαλονίκης
Φώτιος-Αλέξανδρος Καρακωστής, μεταπτυχιακός φοιτητής Παλαιοανθρωπολογίας,
Πανεπιστήμιο Ταραγόνας
Βαγγέλης Καραμανωλάκης, λέκτορας Θεωρίας της Ιστορίας και Ιστοριογραφίας, ΕΚΠΑ
Γεωργία Κουρτέση-Φιλιππάκη, επίκουρη καθηγήτρια Προϊστορικής Αρχαιολογίας, ΕΚΠΑ
Αντώνης Λιάκος, καθηγητής Νεότερης Ελληνικής Ιστορίας, ΕΚΠΑ
Ελένη Μαντζουράνη, καθηγήτρια Προϊστορικής Αρχαιολογίας, ΕΚΠΑ
Μάρλεν Μούλιου, λέκτορας Μουσειολογίας, ΕΚΠΑ
Γιόρια Παναγοπούλου, μεταπτυχιακή φοιτήτρια Προϊστορικής Αρχαιολογίας, ΕΚΠΑ
Αναστασία Παπαδία-Λάλα, καθηγήτρια Ιστορίας Νέου Ελληνισμού, ΕΚΠΑ
Γιάννος Πέτρου, μεταπτυχιακός φοιτητής Προϊστορικής Αρχαιολογίας, ΕΚΠΑ
Δημήτρης Πλάντζος, επίκουρος καθηγητής Κλασικής Αρχαιολογίας, ΕΚΠΑ
Λευτέρης Πλάτων, αναπληρωτής καθηγητής Προϊστορικής Αρχαιολογίας, ΕΚΠΑ
Παναγιώτα Πολυχρονάκου- Σγουρίτσα, καθηγήτρια Προϊστορικής Αρχαιολογίας, ΕΚΠΑ
Βασιλική Σχίζα, μεταπτυχιακή φοιτήτρια Προϊστορικής Αρχαιολογίας, ΕΚΠΑ
Θανάσης Τζαβάρας, ομότιμος καθηγητής Ψυχιατρικής, ΕΚΠΑ, ψυχαναλυτής
Μιχάλης Φωτιάδης, αναπληρωτής καθηγητής Προϊστορικής Αρχαιολογίας, Πανεπιστήμιο
Ιωαννίνων
Κατερίνα Ψωμά, μεταπτυχιακή φοιτήτρια Προϊστορικής Αρχαιολογίας, ΕΚΠΑ