Πήγαμε στη 10η Διεθνή Εκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης
Μικρά περίπτερα, λίγες ξένες συμμετοχές, απουσία ατζέντηδων, διστακτικές αγορές. Για ένα τετραήμερο πάντως οι Θεσσαλονικείς συνέρρευσαν μαζικά στην έκθεση, για να ενημερωθούν και να ψυχαγωγηθούν. Ευτυχώς οι συγγραφείς της Βρετανίας, τιμώμενης χώρας, ήταν αρκετοί και αξιόλογοι
Της Παρής Σπίνου Φωτ. Motion Team
Θεός σώζοι τη βασίλισσα και οι Αγγλοι συγγραφείς τη 10η Διεθνή Εκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης, που έκλεισε τις πύλες της την Κυριακή στη HELEXPO. Πρωτοκλασάτα ονόματα, όπως οι Τζόναθαν Κόου, Aντριου Κρούμι, Βικτόρια Χίσλοπ, Σίλια Ρις, Ντέβιντ Νίκολς που έφερε το Βρετανικό Συμβούλιο, έδωσαν αίγλη και λάμψη στην έκθεση δικαιολογώντας εν μέρει τον τίτλο «διεθνής». Το παράδοξο όμως είναι ότι, ενώ η Μεγάλη Βρετανία ήταν φέτος τιμώμενη χώρα, από το περίπτερό της απουσίαζαν οι Αγγλοι εκδότες.
Αυτή τη χρονιά η έκθεση έγινε στη σκιά της λιτότητας. Μικρά περίπτερα, για να εκμεταλλευτούν οι εκδότες τα 9 τ.μ. που παραχωρούσε δωρεάν το υπουργείο ΠΑΙΘΠΑ, λίγες συμμετοχές από το εξωτερικό (ούτε λόγος για μεγάλους εκδοτικούς οίκους), πρόχειρο στήσιμο και ελλιπής σήμανση με αποτέλεσμα να χάνονται ωραία αφιερώματα, όπως η φωτογραφική έκθεση για τον «ποιητή του ρεπορτάζ» Ρίσαρντ Καπισίνσκι. Αλλα περίπτερα, όπως αυτά με τις ξένες εκδόσεις για τη Θεσσαλονίκη ή το επετειακό για τον Κ.Π. Καβάφη, έδιναν την αίσθηση του «άδειου».
Μετρημένες και οι αγορές από τους επισκέπτες που κρατούσαν μικρή… σακούλα. «Πιθανότατα γιατί φέτος έγιναν πολλά παζάρια με βιβλία» εκτιμά η Κατερίνα Καρύδη από τον «Ικαρο». «Ούτως ή άλλως έχει μειωθεί η αγοραστική δύναμη. Αυτοί που αγόραζαν 10 βιβλία, τώρα παίρνουν 2». Είδος προς εξαφάνιση και οι ξένοι ατζέντηδες, αφού «οι συναλλαγές πλέον γίνονται μέσω Ιντερνετ».
Για ένα τετραήμερο πάντως (16-19/5) ο κόσμος της Θεσσαλονίκης συνέρρευσε μαζικά στην έκθεση. Κυρίως για να ενημερωθεί για την νέα βιβλιοπαραγωγή, να ψυχαγωγηθεί με δεκάδες εκδηλώσεις, να συναντήσει Ελληνες και ξένους συγγραφείς. Κράχτης η παιδική γωνία, από όπου πέρασαν πολλά σχολεία αλλά και ολόκληρες οικογένειες. Κι αν δεν ήταν οι πανελλαδικές και οι εξετάσεις σε γυμνάσια και λύκεια, θα υπήρχε ακόμα μεγαλύτερη προσέλευση.
Δέκα χρόνια μετά την πρώτη διοργάνωση η ΔΕΒΘ φαίνεται πως έχει διαμορφώσει έναν ιδιαίτερο χαρακτήρα, έξω όμως από τις αρχικές κατευθύνσεις της. «Ο τριπλός στόχος που είχε τεθεί δεν μπορεί να επιτευχθεί. Δηλαδή να είναι ταυτόχρονα εμπορική και ανοιχτή στο κοινό, διεθνής, οπότε να γίνονται αγοραπωλησίες πνευματικών δικαιωμάτων με ξένους οίκους και παράλληλα συναλλαγές με τους βιβλιοπώλες» εκτιμά ο Νώντας Παπαγεωργίου από το «Μεταίχμιο». «Η εκθεση είναι επιτυχημένη στην επαφή των εκδοτικών οίκων και των συγγραφέων με το αναγνωστικό κοινό».
Πλέον η ΔΕΒΘ έχει καθιερωθεί στη συνείδηση των Θεσσαλονικιών, που τα πρώτα χρόνια ήταν επιφυλακτικοί. Ο κόσμος του βιβλίου εύχεται να συνεχίσει την πορεία της, με τη στήριξη της πολιτείας και των τοπικών αρχών, και επιπλέον να οργανωθεί, επιτέλους, ένας αντίστοιχος θεσμός στην Αθήνα.
…………………………………………………………………………………..
Εκπλήξεις από σελέμπριτι, αγένειες από υπουργό
Εγκαίνια με… Γιάλομ μέσω Skype
Κώστας Τζαβάρας, Γιάννης Μπουτάρης αλλά και Ανθιμος, εν γένει η πολιτική, δημοτική και θρησκευτική ηγεσία δεν θα μπορούσε να λείψει από τα εγκαίνια της 10ης Διεθνούς Εκθεσης Θεσσαλονίκης. Ο αναπληρωτής. υπουργός ΠΑΙΘΠΑ ευχαρίστησε τους πάντες και το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου, ωστόσο τσιμουδιά για το μέλλον το δικό του και των εργαζομένων του, που δούλεψαν σε 24ωρη βάση, απλήρωτοι, για να φέρουν εις πέρας αυτή τη μεγάλη διοργάνωση.
Εμβόλιμος ο Ιρβιν Γιάλομ στα εγκαίνια, ξάφνιασε, σε ζωντανή σύνδεση από την Αμερική μέσω Skype. Μίλησε για την απήχηση των βιβλίων του σε όλο τον κόσμο αλλά και για την ψυχανάλυση. Αποκάλυψε δε ότι, αφού ψυχαναλύθηκε 7.000 ώρες, κατανόησε ότι αυτή η μέθοδος δεν εστιάζει στη θνητότητα, που τον απασχολεί τελευταίως. Ετσι κατέφυγε στη φιλοσοφία. Αφού ασχολήθηκε με τον Σπινόζα, γράφει τώρα διηγήματα για έναν άλλο φιλόσοφο, όπως τον αποκάλεσε, τον Μάρκο Αυρήλιο.
Ο Μπουτάρης για Βαλκάνια και ερωτισμό Θεσσαλονίκης
Σαρωτικός ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης, προλόγισε το 2ο Διαβαλκανικό Φεστιβάλ Ποίησης που οργάνωσε η Εταιρεία Συγγραφέων, σχολιάζοντας και τη συμπρωτεύουσα και την πρωτεύουσα. «Το συνέδριο αποδεικνύει ότι η Θεσσαλονίκη μπορεί να γίνει πρωτεύουσα των Βαλκανίων, γιατί δεν έχει γίνει ακόμα, όπως και η Αθήνα δεν έχει αποκτήσει χαρακτηριστικά πρωτεύουσας» είπε. Kαι ευχήθηκε να εμπνέει η Θεσσαλονίκη, «που τη λένε ερωτική πόλη. Βεβαίως με την κλάψα που κυριαρχεί κοντεύουμε να χάσουμε τον ερωτισμό μας…»
Στο συνέδριο πάντως, που ήταν αφιερωμένο στη μνήμη του Μίμη Σουλιώτη, οι ποιητές από τα Βαλκάνια συμφώνησαν ότι ομοιότητες έχουμε μόνο στις… διαφορές μας. Η ποικιλομορφία στον πολιτισμό, τη γλώσσα και το πάθος στηρίζουν τη σύγχρονη δημιουργία στα Βαλκάνια.
Οι Κινέζοι ήταν Λονδρέζοι, ο Τζαβάρας όχι
Ο Αντώνης Σαμαράς πανηγυρίζει μετά το ταξίδι του στην Κίνα. Ωστόσο η συνάντηση του Κώστα Τζαβάρα στη Θεσσαλονίκη με πολυπληθή αντιπροσωπεία Κινέζων εκδοτών και παραγόντων του βιβλίου –επικεφαλής ήταν ο υφυπουργός Τύπου, εκδόσεων, κινηματογράφου και τηλεόρασης Σον Μινγκ Τσαν- κατέληξε σε φιάσκο.
Αιτία; Η καθυστέρηση του κ. Τζαβάρα κατά 40 ολόκληρα λεπτά στο ραντεβού τους. Ετσι, μέχρι να ειπωθούν τα τυπικά περί μακρόχρονης ελληνοκινεζικής φιλίας, πέρασε η προκαθορισμένη ώρα και οι Κινέζοι –που αποδείχτηκαν Λονδρέζοι- έπρεπε να φύγουν.
Κρίμα, γιατί είναι έντονο το ενδιαφέρον των εκδοτών μας, που ήταν επίσης παρόντες, να διεισδύσουν σε μια τεράστια αγορά. Ενδεικτικά, μέσα στο 2011 στην Κίνα κυκλοφόρησαν 370.000 τίτλοι και υπογράφτηκαν εκδοτικές συμφωνίες με 200 χώρες. Φανταστείτε να μην υπήρχε και λογοκρισία… Πάντως οι Κινέζοι δείχνουν ιδιαίτερη προτίμηση στην παιδική λογοτεχνία και τα κινούμενα σχέδια. Μάλιστα εκδίδουν, ήδη από το 2009, τα βιβλία του Ευγένιου Τριβιζά.
……………………………………………………………………..
Τι είπαν οι συγγραφείς
Τζόναθαν Κόου: «Οταν γράφω είμαι ο Στάλιν»
Πολυάριθμο το ακροατήριο για τον Τζόναθαν Κόου που στα μυθιστορήματά του συνδυάζει την πολιτική και κοινωνική αιχμή με τη σάτιρα και το χιούμορ («Τι ωραίο πλιάτσικο», «Ο κλειστός κύκλος», «Ο ιδιωτικός βίος του Μάξουελ Σιμ», εκδ. Πόλις).
Ο δημοφιλής Βρετανός συγγραφέας αποκάλυψε ότι όταν ήταν νέος παραλίγο να ψηφίσει Θάτσερ, καθώς προερχόταν από μια συντηρητική οικογένεια και δεν ενδιαφερόταν για την πολιτική. «Δεν με συγκίνησε ο θάνατος της Θάτσερ, γιατί είναι κάτι που θα συμβεί σε όλους» είπε. «Ωστόσο έδωσε αφορμή για να εξεταστεί η κληρονομιά της. Αυτό που μας άφησε ήταν η κατάρρευση εργοστασίων, η μετατόπιση στην οικονομία των υπηρεσιών, η συσσώρευση δανείων. Σε αυτά βασίστηκε το σημερινό σύστημα που καταρρέει».
Υπογράμμισε ότι η οικονομική κρίση στη Βρετανία, και περισσότερο στην Ελλάδα, έχει φέρει στέρηση στον λαό και μια κατάσταση που δίνει έδαφος να αναπτυχθούν ακραία κόμματα. Είπε δε, ότι «η Ελλάδα βρίσκεται υπό τον έλεγχο των ισχυρών που έχουν χρήμα και εξουσία», ενώ «η λύση βρίσκεται στη συλλογική δράση».
Για τον ίδιο το μυθιστόρημα είναι μια «μορφή καλοήθους δικτατορίας», καθώς όταν γράφει έχει τον έλεγχο στους χαρακτήρες του, γεγονός που δεν συμβαίνει στην οικογενειακή του ζωή. Εκεί, το πάνω χέρι έχουν τα δυο παιδιά και η γυναίκα του. «Οταν γράφω ένα βιβλίο είμαι ο Στάλιν, είναι η μόνη στιγμή που μπορώ να ασκήσω εξουσία» κατέληξε γελώντας.
…………………………………………………………………
Μπερνάντο Ατσάγα: η «Αντιγόνη» και οι Βάσκοι
Σύξυλος έμεινε ο φημισμένος Βάσκος συγγραφέας Μπερνάντο Ατσάγα όταν κατάλαβε ότι δεν είχε κανονιστεί διερμηνεία από τα ισπανικά για την παρουσίαση του βιβλίου του «Ο γιος του ακορντεονίστα» (Εκκρεμές). Ευτυχώς αντιμετώπισε με ψυχραιμία και χιούμορ την κατάσταση, καταφεύγοντας στα… γαλλικά του.
Ο Ατσάγα εξήγησε γιατί προκάλεσε διαμάχη στην Ισπανία το μυθιστόρημά του, που αναφέρεται στη δράση των Βάσκων μέσα από την ιστορία δύο παιδικών φίλων.
«Βρέθηκα στο στόχαστρο γιατί περιγράφω σκηνές βασανιστηρίων από τις Αρχές» τόνισε. «Κανείς δεν μιλάει στη χώρα μου για τα βασανιστήρια που έχουν γίνει, ενώ μιλάνε για το Αμπου Ντάμπι…»
Για το βιβλίο του βασίστηκε στις εμπειρίες του, αλλά και στην «Αντιγόνη» του Σοφοκλή: «Οπως και στην αρχαία τραγωδία υπάρχει η αντίφαση της υποταγής στους νόμους του κράτους και της υπακοής στον νόμο της οικογένειας και της αγάπης».
…………………………………………………………………..
Ντέιβιντ Νίκολς: γιατί αρνήθηκε το σενάριο των «50 αποχρώσεων του γκρι»
Συγγραφέας του μπεστ σέλερ «Μια μέρα» (Μίνωας) και σεναριογράφος γνωστών ταινιών, ο Ντέιβιντ Νίκολς συναντήθηκε με τον σκηνοθέτη Περικλή Χούρσογλου και τους φοιτητές του στο Τμήμα Κινηματογράφου του ΑΠΘ καθώς και με σπουδαστές Αγγλικής Φιλολογίας.
Προέτρεψε τους περίπου 200 νεοφώτιστους, που άκουσαν τις συμβουλές του για την τεχνική της λογοτεχνικής διασκευής, να μαθαίνουν από τους κλασικούς. «Το σεξπιρικό “Πολύ κακό για το τίποτα” παραμένει πρότυπο ρομαντικής κωμωδίας» είπε.
Οι σπουδαστές παρατήρησαν πάντως ότι στα σενάριά του, όπως στην κινηματογραφική μεταφορά τού «Μια μέρα» με την Αν Χάθαγουεϊ και τον Τζιμ Σάρτζες, απουσιάζει το σεξ: «Επειδή είναι κομμάτι του εαυτού μου δεν θέλω να εκτεθώ» διευκρίνισε ο «σεμνότυφος» Βρετανός. Γι΄αυτό αρνήθηκε, όπως είπε, πρόταση από το Χόλιγουντ για την κινηματογραφική μεταφορά των «50 αποχρώσεων του γκρι» της Ε. Λ. Τζέιμς: «Θα ήταν πολύ μονότονο. Τι να γράψεις… Τη χάιδευε, τη φιλούσε, άντε το πολύ να βάλεις κι ένα σιδερένιο γάντι!»
………………………………………………………
Παραλειπόμενα
*Απουσίες: από τους μεγάλους ελληνικούς εκδοτικούς οίκους δεν συμμετείχαν φέτος ο Ψυχογιός, ο Λιβάνης, ο Μίνωας. Δυστυχώς, ένα μικρό ατύχημα έκανε τον δημοφιλή Ισραηλινό συγγραφέα Αμος Οζ να ακυρώσει το ταξίδι του στη Θεσσαλονίκη.
* Υπό τον φόβο της βροχής τα εγκαίνια έγιναν, Πέμπτη βράδυ, εντός της HELEXPO. H Kρατική Ορχήστρα Θεσσαλονίκης, για να μη στριμωχτεί, αναγκάστηκε να ανεβεί στο «μπαλκόνι» του κτιρίου. Αυτό όμως δεν την εμπόδισε να παίξει εξαιρετικά έργα Βρετανών συνθετών.
* Τι δουλειά είχαν ο Ρωμαίος και η Ιουλιέτα στις κυλιόμενες σκάλες που ένωναν τα δύο περίπτερα της έκθεσης; Ωραία η ιδέα του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος να παρουσιάσει με μορφή χάπενινγκ αποσπάσματα από θεατρικά του Σέξπιρ, με θέμα τον έρωτα.
* Μεγάλο και εμφανές το περίπτερο της Τουρκίας, που λειτουργούσε διαφημιστικά. Περιλάμβανε μόνο εκδόσεις για την Κωνσταντινούπολη και έντυπα για τη βιομηχανική παραγωγή της γείτονος.
* Κατατοπιστικό το φυλλάδιο με το σχεδιάγραμμα της έκθεσης που μοιραζόταν στην είσοδο. Ετσι γινόταν και καταμέτρηση των επισκεπτών.
*Με πανό και αφίσες της έκθεσης είχε γεμίσει τη Θεσσαλονίκη ο δήμος. Ομως και τα ξενοδοχεία, τα καφενεία και τα εστιατόρια πέριξ της HELEXPO είχαν μπει στο κλίμα, κάνοντας ειδικές προσφορές για τους επισκέπτες από την Αθήνα και από πόλεις της Μακεδονίας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου