Μία ξεχωριστή προσωπικότητα της λογοτεχνίας, ο Λευκάδιος Χερν,
ζωντανεύει μέσα από ένα πολυδιάστατο καλλιτεχνικό σχέδιο, που
ξετυλίγεται σαν ένας διαδραστικός περίπατος στον Εθνικό Κήπο.
Το Αθηναϊκό Καλλιτεχνικό Δίκτυο, σε συνεργασία με τον Οργανισμό Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας του Δήμου Αθηναίων, τον Εμπορικό σύλλογο, την Τεχνόπολη και την Διεύθυνση Πρασίνου του Δήμου Αθηναίων, διοργανώνει ειδική εκδήλωση στο πλαίσιο του ετήσιου προγράμματος οι «Κήποι της Αθήνας», στην οποία υιοθετεί και εντάσσει το «Λάμδα – Lamda Project», προσκαλώντας – με ελεύθερη είσοδο - το κοινό στον Εθνικό Κήπο της Αθήνας, στις 19 Μαΐου, στις 7 το απόγευμα, για έναν διαδραστικό περίπατο, αφιερωμένο στον Λευκάδιο Χερν και την πολιτιστική του κληρονομιά.
Σχέδιο πολλών επιπέδων
Το
«Λάμδα – Lamda Project» είναι ένα πολυεπίπεδο καλλιτεχνικό σχέδιο, που
ξεκίνησε στην Ιαπωνία τον Ιανουάριο, και σκοπεύει να επεκταθεί σε όλες
τις χώρες, που ταξίδεψε και ανέδειξε με τη γραφή του ο Λευκάδιος Χερν,
μια χαρισματική και πολύπλευρη προσωπικότητα και ξεχωριστή περίπτωση
λογοτέχνη, που με την οδυσσεϊκής φύσης ματιά του εξακολουθεί να εμπνέει
τους μεταγενέστερους σε όλα τα σημεία της γης.
Το πρώτο μέρος αυτού του σχεδίου αφορά στη σχέση του Λευκάδιου Χερν με
την Ιαπωνία και είναι ένας περίπατος – ξενάγηση σε κήπο, διανθισμένος με
διάφορες δράσεις, οι οποίες στο μέλλον φιλοδοξούν να επαναληφθούν και
σε άλλες πόλεις, οι οποίες - ενωμένες σαν ένας χάρτης - θα αποτελέσουν
μέρος μιας εικαστικής εγκατάστασης.
Σε αυτό το πρώτο μέρος, η αφήγηση μέρους της περιπετειώδους ζωής του Λευκάδιου Χερν κάνει έναν ελεύθερο διάλογο με τη νουβέλα του Chet Williamson, «Noichi the blind» (Nοΐτσι ο τυφλός), έργο σύγχρονο, εμπνευσμένο από την προσωπικότητα και το έργο του ιδιαίτερου λογοτέχνη και τον τρόπο που κατέγραψε τους ιαπωνικούς θρύλους για τα ξωτικά και φαντάσματα του δάσους, δημιουργώντας ένα παράξενο παραμύθι για την αιώνια τυφλότητα της ανθρωπότητας.
Μία περιπετειώδης ζωή
Ο Λευκάδιος Χερν ή Κοϊζούμι Γιακούμο ήταν συγγραφέας και δημοσιογράφος και θεωρείται ο εθνικός ποιητής της Ιαπωνίας. Γεννήθηκε στη Λευκάδα, το 1850, από ελληνίδα μητέρα και πατέρα Ιρλανδό, ο οποίος ήταν στρατιωτικός χειρουργός στο Βρετανικό Σώμα των Επτανήσων. Η μετάθεση του πατέρα του στις Δυτικές Ινδίες σηματοδότησε τη φυγή από την Ελλάδα, ενώ όταν ήταν 5 ετών, ο χωρισμός των γονιών του έφερε και τον αποχωρισμό από τη μητέρα του, την οποία δεν ξαναείδε ποτέ. Ένιωθε φόβο για τα φαντάσματα και τα στοιχειά και η θεία του τον κλείδωνε στο υπόγειο, για να τον κάνει να ξεπεράσει τις φοβίες του.
Όταν
έφτασε σε σχολική ηλικία άρχισε να διαβάζει. Όταν κάποια στιγμή
ανακάλυψε ένα βιβλίο για τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό, ένιωσε
ενθουσιασμένος. Όπως είπε αργότερα ο ίδιος: «Εισήλθα στη δική μου
αναγέννηση». Κατά τη διάρκεια ενός παιχνιδιού, στο κολέγιο όπου
σπούδαζε, έχασε το μάτι του. Από τότε, κλείστηκε στον εαυτό του.
Στα 19 του, αναγκάστηκε να μεταναστεύσει στις ΗΠΑ, όπου για ένα χρονικό
διάστημα έζησε κάτω από συνθήκες μεγάλης φτώχειας. Εργάστηκε ως
δημοσιογράφος και περιπλανήθηκε στη Νέα Ορλεάνη, τη Νέα Υόρκη και τις
Γαλλικές Αντίλλες.
Το 1889, βρέθηκε σαν ανταποκριτής στην Ιαπωνία, όπου παντρεύτηκε και έκανε 4 παιδιά. Το Αυτοκρατορικό Πανεπιστήμιο του Τόκυο του προσέφερε την έδρα του Καθηγητή της Αγγλικής Γλώσσας και Φιλολογίας. Έζησε εκεί τα 14 τελευταία χρόνια της ζωής του, μέχρι τον θάνατο του το 1903. Το σπίτι, όπου έζησε μικρός στα Κύθηρα, υπάρχει ακόμα.
Συντελεστές
Το
«Λάμδα – Lamda Project» δημιουργήθηκε από τους: Βαρβάρα Δούκα
(σκηνοθέτις), Μάκη Φάρο (visual artist, μουσικός) και Τζωρτζίνα
Κακουδάκη (δραματουργός). Συμμετέχουν οι ηθοποιοί: Ζαχαρίας Ρόχας,
Μπέττυ Μανταδάκη, Γιώργος Παράσχος, φιλική συμμετοχή: Σταύρος Ζώτος.
http://www.naftemporiki.gr, Παρασκευή, 17 Μαΐου 2013
Ο Αμερικανός συγγραφέας, Chet Williamson εμπνευσμένος από τις ιστορίες του Χερν και την περιπετειώδη του ζωή, έγραψε τη νουβέλα, «Noichi ο Τυφλός», τη ιστορία ενός ξυλοκόπου του οποίου η αντιπαράθεση με έναν βουνίσιο δαίμονα, βυθίζει τη ζωή του σε εφιάλτη, παρουσιάζοντας το αιώνιο ταξίδι της αγάπης και της πλάνης ως ένα παράξενο οικολογικό και οντολογικό παραμύθι, για την τύφλωση της ανθρωπότητας.
Το καλλιτεχνικό αυτό έργο έχει ως αφηγηματικό ιστό αυτή την ιστορία, λαμβάνοντας ταυτόχρονα υπόψη την αφήγηση της ίδιας της ιστορίας της ζωής του Λευκάδιου Χερν, η οποία αποτέλεσε μία Οδύσσεια, από την Ελλάδα, την Ιρλανδία, τις Ηνωμένες Πολιτείες, τις Δυτικές Ινδίες, ως τη μακρινή Ιαπωνία.
Αυτός ο μυστηριώδης συγγραφέας, που επηρεασμένος από την Ελλάδα, μία πατρίδα που στην ουσία δε γνώρισε ποτέ, την σύστησε σε όλον τον κόσμο μέσα από το μνημειώδες έργο του για την Ελληνική Μυθολογία. Το ίδιο έκανε και για τους παραδοσιακούς θρύλους και παραμύθια της μακρινής Ιαπωνίας, βρίσκοντας σε αυτήν πολλά κοινά, με τη χαμένη πατρίδα της μητέρας του, και την έλλειψη στοργής από την απουσία της, την οποία εν πολλοίς, την αναζήτησε ουτοπικά στην «παλιά» Ιαπωνία, που χανόταν κάτω από την επέλαση του εκσυγχρονισμού.
Επιλέξαμε τον Εθνικό Κήπο της Αθήνας, για το πρώτο κομμάτι του σχεδίου μας, που αφορά μία δραματοποιημένη αφήγηση, με μορφή τελετουργικού περιπάτου, σε επιλεγμένα σημεία του Κήπου και με τη συμμετοχή κοινού. Για διαδρομή επιλέξαμε κομμάτι του Κήπου προς το Προεδρικό Μέγαρο ξεκινώντας από το Καφενείο, και ολοκληρώνοντας στο Ισπανικό Περίπτερο, περνώντας από επιλεγμένα σημεία της 'δυτικής' πλευράς, διαμορφωμένης με περισσότερο 'ρομαντικό' σχεδιασμό, που ταιριάζει στην εποχή του συγγραφέα, και τη 'σκοτεινή' ιδιοσυγκρασία της νουβέλλας του Chet Williamson.
Λευκάδιος Χερν Memorial Museum στο Ματσούε: Το κτίριο στο παραδοσιακό ιαπωνικό στυλ κτίστηκε το 1984 και αντικατέστησε ένα μικρότερο, δυτικού τύπου μουσείο που είχε ανεγερθεί το 1935. Ακριβώς πάνω στο δρόμο από την παλιά κατοικία του Λευκάδιου Χερν στη Ματσούε, βρίσκεται το 'Λευκάδιος Χερν Memorial Museum'.
Το κτίριο εκθέτει μια ποικιλία από πρωτότυπα χειρόγραφα του Χερν, όπως μια επιστολή που έγραψε την ημέρα που πέθανε στο Τόκιο - σε έναν Ιάπωνα φίλο στο μέτωπο κατά τη διάρκεια του ρωσο-ιαπωνικού πολέμου. Επίσης εκτίθενται, το ειδικά σχεδιασμένο γραφείο του, οι πένες και το μελανοδοχείο του, καθώς και μια σειρά από πολύτιμες ιαπωνικές γυάλινες πίπες καπνίσματος. Οι αναρτήσεις, σε διαφανείς επιφάνειες, και στις δύο γλώσσες -ιαπωνικά και αγγλικά - και το συνολικό στήσιμο του μουσείου προσφέρουν μια εξαιρετική εικόνα για τη ζωή του συγγραφέα, ιδιαίτερα αν συνδυαστεί με μια ματιά στο πρώην σπίτι του Χερν, μερικές πόρτες μακριά.
Συνέντευξη με τον Bon Koizumi – Απευθείας απόγονο-δισεγγονό του Λευκάδιου Χερν.
Ο Bon Koizumi είναι καθηγητής λαογραφίας στο CommunityCollegeτης πόλης Ματσούε, όπου αυτός και η γυναίκα του ShokoKoizumi, συντηρούν το μικρό μουσείο, στη μνήμη του Λευκάδιου Χερν.
Η συνέντευξη δόθηκε στην Βαρβάρα Δούκα και ολοκληρώθηκε στις 17 Μαρτίου του 2013.
Bon Koizumi Kε Κοϊζούμι, είστε υπεύθυνος για τη διατήρηση του σπιτιού-μουσείου αφιερωμένο στο διάσημο πρόγονο σας, συγγραφέα Λευκάδιο Χερν, γνωστού στην Ιαπωνία ως Γιάκουμο Κοϊζούμι.
Διαπιστώνετε ακόμα και σήμερα ότι συνεχίζει το ενδιαφέρον των επισκεπτών και της διεθνούς κοινότητας γι αυτό το μικρό μουσείο;
Το Λευκάδιος Χερν Memorial Museum χτίστηκε το 1933 από δωρεά ανθρώπων που θαύμαζαν το έργο του, μαθητών του και φίλων. Ξαναχτίστηκε το 1984 από τις τοπικές αρχές της πόλης Ματσούε, την ογδοηκοστή επέτειο του θανάτου του Χερν. Η Υπηρεσία Τουρισμού της Ματσούε διαχειρίζεται το μουσείο σήμερα. Το μουσείο έχει φτάσει ακόμα και 330 χιλιάδες επισκέπτες, όπως το έτος 1993, Τώρα έχουμε περίπου 100 χιλιάδες επισκέπτες κάθε έτος. Περίπου το 7% είναι επισκέπτες εκτός Ιαπωνίας. Η γυναίκα μου, Shoko έγινε συντονιστής της μόνιμης έκθεσης του μουσείου από το περασμένο έτος, και σχεδιάζει ειδικές εκθέσεις δύο φορές το χρόνο για να ωφεληθεί το Μουσείο με περισσότερους επισκέπτες.
Υπάρχουν και άλλες διεθνείς οργανώσεις και ενώσεις που προωθούν το έργο του Λευκάδιου Χερν;
Δεν υπάρχουν διεθνείς οργανώσεις και ενώσεις απ’ όσο γνωρίζω. Γνωρίζω το «Λευκάδιος Χερν – Society», στις ΗΠΑ, στο Σινσινάτι του Οχάιο, αλλά δε γνωρίζω να έχουν καμία δράση αυτή τη στιγμή. Υπάρχουν όμως πολλοί επιστήμονες ή ερευνητές, και λάτρεις σε όλο τον κόσμο. Πρόσφατα, έχουμε σε εξέλιξη ένα σχέδιο, την έκθεση τέχνης «Το ανοιχτό πνεύμα του Λευκάδιου Χερν.»
Ξεκίνησε στο Αμερικανικό Κολέγιο στην Ελλάδα το 2009 στην Αθήνα, και μεταφέρθηκε στο κάστρο της Ματσούε, το 2010, στο Japan Club στη Νέα Υόρκη το 2011, και στο Tulane University στη Νέα Ορλεάνη το 2012. Οργανώνουμε την επιτροπή τώρα για αυτές τις εκδηλώσεις. Αλλά υπάρχουν πολλοί Σύλλογοι για τον Λευκάδιο Χερν στην Ιαπωνία, στην περιοχή Σεντάι, Γιατζού, Τογιάμα, Κιότο, Χιροσίμα, Ματσούε, και στο Κουμαμότο.
Ποιο είναι το ενδιαφέρον των σύγχρονων νέων, για τον Λευκάδιο Χερν, δεδομένου του γεγονότος ότι διδάσκεται στη βασική σχολική εκπαίδευση εκεί;
Περισσότερα από 30 χρόνια, τα έργα του Χερν διδάχθηκαν στη βασική εκπαίδευση του Ιαπωνικού σχολείου. Νομίζω ότι το μεγαλύτερο μέρος της νεολαίας στο Τόκιο δεν ξέρει τίποτα για τον ίδιο τον Λευκάδιο, αλλά ξέρουν οπωσδήποτε κάποια έργα του, ειδικά το «Ο θρύλος του Μίμι – Νάσι Χοΐτσι» και το «Γιούκι Οννα ή Η Γυναίκα από Χιόνι» από το βιβλίο KWAIDAN (Ιαπωνικές Ιστορίες Φαντασμάτων) *(και οι δύο ιστορίες έχουν μεταφραστεί και στα ελληνικά, και πρόσφατα κυκλοφορούν στον τόμο «Κείμενα από την Ιαπωνία» σε μετάφραση Σωτήρη Χαλικιά, εκδ. Ινδικτος). Τα έργα αυτά είναι πολύ δημοφιλή σε όλη την Ιαπωνία.
Αλλά στη Ματσούε και το Γιατζού, που υπήρξαν τα αγαπημένα μέρη του Λευκάδιου στην Ιαπωνία, οι μαθητές μαθαίνουν πολλά γι αυτόν στη βασική τους σχολική εκπαίδευση ακόμα και σήμερα.
Ποια είναι η υποστήριξη από την ελληνική πλευρά και από άλλους συλλόγους στην Ελλάδα;
Η κυβέρνηση της Λευκάδας, του τόπου όπου γεννήθηκε, και το Αμερικανικό Κολλέγιο Αθηνών ενδιαφέρονται για την προβολή του έργου του Λευκάδιου. Θα έχουμε ένα συμπόσιο, την έκθεση, και την παρουσίαση τους στη Λευκάδα το 2014, όπου η Λευκάδα θα εγκαινιάσει το μικρό Μουσείο Χερν το 2014. Είχα μια διάλεξη για τον Λευκάδιο και την Ιαπωνική Παράδοση στο Μουσείο Οίνου Γεροβασιλείου στη Θεσσαλονίκη το 2011. Υπήρξε έντονο ενδιαφέρον για την Ιαπωνική κουλτούρα.
Ο κ. Τάκης Ευσταθίου ο οποίος ζει στην Αθήνα, βοηθάει σημαντικά στην προώθηση του έργου του Λευκάδιου Χερν. Αυτός είναι και ο βασικός εισηγητής της έκθεσης τέχνης «Το ανοιχτό πνεύμα του Λευκάδιου Χερν.»
Απ’ ότι φαίνεται, υπάρχουν πολλοί φίλοι και θαυμαστές του έργου του στην Ελλάδα.
Ο Bon Koizumi φωτογραφημένος στην επίσκεψη του στη Νέα Ορλεάνη στο σπίτι που έζησε ο Λευκάδιος Χερν από το 1882- 1887.
Τι θα θέλατε να θυμούνται οι δικοί σας απόγονοι από το διάσημο πρόγονο σας;
Το ανοιχτό του μυαλό και τις σκέψεις του σχετικά με τον άνθρωπο και τη φύση. Στη διάλεξή του με τίτλο «Το μέλλον της Άπω Ανατολής», τον Ιανουάριο του 1894 στο Κουμαμότο, ανέφερε την εξέλιξη της Ιαπωνίας ως εξής: «Οι δαπανηροί αγώνες δρόμου για την επιβίωση θα πρέπει να μπορούν να εξαλειφθούν. Η φύση είναι ένας πολύ καλός οικονομολόγος. Εκείνη δεν κάνει λάθη. Οι καταλληλότεροι για να επιβιώσουν είναι αυτοί που μπορούν να ζήσουν μαζί της, και να είναι ευχαριστημένοι με λίγα. Αυτός είναι ο νόμος του σύμπαντος.»
Ήθελε να τονίσει ότι αυτό που είναι πιο απαραίτητο για το μέλλον της Ιαπωνίας είναι να διατηρηθεί η «συνύπαρξη με τη φύση» και την «απλή ζωή». Νομίζω ότι αυτή η σκέψη είναι πολύ σημαντική για τον σύγχρονο κόσμο και πιο επίκαιρη από ποτέ μετά τα πρόσφατα γεγονότα.
Τι κρατήσατε περισσότερο στην καρδιά σας από τη βασανισμένη ζωή του Λευκάδιου Χερν;
Η δική του βασανισμένη ζωή τον έκανε να ενδιαφέρεται για τους αδύναμους, για τις μειονότητες και για όλους τους λαούς χωρίς προκατάληψη. Έχει συλλέξει με προσοχή τα ήθη και τα έθιμα από πολλούς διαφορετικούς ανθρώπους και φυλές. Σπούδασα ιαπωνική λαογραφία στο Πανεπιστήμιο Seijo, στο Τόκιο, σίγουρα επηρεασμένος από αυτόν και το έργο του. Επίσης μου αρέσει να ταξιδεύω πολύ... Έχω άραγε ενστερνιστεί το ανήσυχο πνεύμα του; Αισθάνομαι ότι μάλλον αυτή είναι η κληρονομιά της ψυχής του σε μένα...
Ποιος ήταν ο Λευκάδιος Χερν
Γεννήθηκε στη Λευκάδα στις 27 Ιουνίου του 1850 από Ελληνίδα μητέρα και πατέρα Ιρλανδό. Δεύτερος γιος του Καρόλου Χερν και της Ρόζας Κασιμάτη.
Η μητέρα του ήταν ευγενούς καταγωγής κόρη του Αντωνίου Κασιμάτη από τα Κύθηρα ενώ ο πατέρας του στρατιωτικός χειρουργός στο Βρετανικό Σώμα των Επτανήσων από το Δουβλίνο.
Το σπίτι όπου έζησε ο μικρός Λευκάδιος στα Κύθηρα υπάρχει ακόμα. Ο πατέρας του πήρε μετάθεση για τις δυτικές Ινδίες και έτσι δυο χρόνια αργότερα ο μικρός Λευκάδιος ταξίδεψε με τη μητέρα του στο Δουβλίνο για να ζήσουν με την οικογένεια του πατέρα του. Η μητέρα του αντιμετώπιζε δυσκολίες προσαρμογής στην ξένη χωρά αλλά και στο σπίτι της οικογένειας του άντρα της και έτσι μετακόμισε στην Σάρα Μπρέναν. Συγγενικό πρόσωπο που έδειχνε συμπάθεια στον Λευκάδιο και τη μητέρα του. Μετά από ένα διάστημα συμβίωσης με τον πατέρα του, η μητέρα του αναγκάστηκε να επιστρέψει στην Ελλάδα, καθώς ο Κάρολος Χερν εκμεταλλεύτηκε ένα νομικό κενό και έθεσε εκτός ισχύος τον γάμο του.
Έτσι, σε ηλικία πέντε ετών ο Λευκάδιος Χερν αποχωρίστηκε από τη μητέρα του χωρίς να την δει ποτέ ξανά. Στην ηλικία αυτή αυτή ένιωθε φόβο για τα φαντάσματα και τα στοιχειά. Η θεία του για να τον κάνει να ξεπεράσει τις φοβίες του αυτές τον κλείδωνε στο υπόγειο. Όταν έφτασε σε σχολική ηλικία άρχισε να διαβάζει. Όταν κάποια στιγμή ανακάλυψε ένα βιβλίο για τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό ένιωσε ενθουσιασμένος. Όπως είπε αργότερα ο ίδιος: Εισήλθα στη δική μου αναγέννηση. Αργότερα, και αφού είχε περάσει από το γαλλικό κολλέγιο του Υβενό στάλθηκε στο κολλέγιο Σαίντ Κούθμπερτ (Ushaw Roman Catholic College). Κατά τη διάρκεια ενός παιχνιδιού έχασε το ένα μάτι του. Από τότε κλείστηκε στον εαυτό του.
Σε ηλικία 19 ετών αναγκάστηκε να μεταναστεύσει στις ΗΠΑ Για ένα χρονικό διάστημα έζησε κάτω από συνθήκες μεγάλης φτώχειας. Όταν γνώρισε τον Χένρυ Γουώτκιν βρισκόταν σε άθλια κατάσταση. Με τη βοήθεια του βρήκε δουλειά σε μια εφημερίδα. Σιγά σιγά άρχισε να δουλεύει σε υψηλότερες θέσεις και έφτασε να εργάζεται ως δημοσιογράφος σε εφημερίδα του Σινσιννάτι (Cincinnati Daily Enquirer). Περιπλανήθηκε στη Νέα Ορλεάνη, στη Νέα Υόρκη, στις Γαλλικές Αντίλλες. Παντού μελέτησε τους λαούς και αποτύπωσε τις ιστορίες και την παράδοση τους. Το 1889 βρέθηκε σαν ανταποκριτής στην Ιαπωνία.
Αργότερα και με τη βοήθεια του Μπάζιλ Τσάμπερλαιν και του Ίτζιτο Χαττόρι βρήκε θέση καθηγητή της αγγλικής γλώσσας στην πόλη Ματσούε στη βορειοδυτική Ιαπωνία. Στον δέκατο πέμπτο μήνα διαμονής του στην Ιαπωνία παντρεύτηκε τη Σετζούκο Κοϊζούμι, κόρη οικογένειας σαμουράι, των Κοϊζούμι που είχαν ξεπέσει με την καταστροφή που επέφερε σε αυτήν την κοινωνική τάξη η νέα πορεία της Ιαπωνίας. Υιοθετεί μάλιστα το όνομα της συζύγου του και από Λευκάδιος Χερν ονομάζεται Κοϊζούμι Γιάκουμο. Μαζί της έκανε τέσσερα παιδιά. Τον Δεκέμβριο του 1896, το Αυτοκρατορικό Πανεπιστήμιο του Τόκυο του προσέφερε την έδρα του καθηγητή της Αγγλικής Γλώσσας και Φιλολογίας. Στην Ιαπωνία ο Λευκάδιος Χερν έζησε τα 14 τελευταία χρόνια της ζωής του.
Πηγή: www.lifo.gr
Το
πρώτο μέρος του σχεδίου αφορά στη σχέση του Λευκάδιου Χερν με την
Ιαπωνία και είναι ένας περίπατος – ξενάγηση σε κήπο, διανθισμένος με
διάφορες δράσεις, οι οποίες στο μέλλον φιλοδοξούν να επαναληφθούν και σε
άλλες πόλεις, οι οποίες - ενωμένες σαν ένας χάρτης - θα αποτελέσουν
μέρος μιας εικαστικής εγκατάστασης.
Το Αθηναϊκό Καλλιτεχνικό Δίκτυο, σε συνεργασία με τον Οργανισμό Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας του Δήμου Αθηναίων, τον Εμπορικό σύλλογο, την Τεχνόπολη και την Διεύθυνση Πρασίνου του Δήμου Αθηναίων, διοργανώνει ειδική εκδήλωση στο πλαίσιο του ετήσιου προγράμματος οι «Κήποι της Αθήνας», στην οποία υιοθετεί και εντάσσει το «Λάμδα – Lamda Project», προσκαλώντας – με ελεύθερη είσοδο - το κοινό στον Εθνικό Κήπο της Αθήνας, στις 19 Μαΐου, στις 7 το απόγευμα, για έναν διαδραστικό περίπατο, αφιερωμένο στον Λευκάδιο Χερν και την πολιτιστική του κληρονομιά.
Σχέδιο πολλών επιπέδων
Ο Λευκάδιος
Χερν, ζωντανεύει μέσα από ένα πολυδιάστατο καλλιτεχνικό σχέδιο, που
ξετυλίγεται σαν ένας διαδραστικός περίπατος στον Εθνικό Κήπο.
Σε αυτό το πρώτο μέρος, η αφήγηση μέρους της περιπετειώδους ζωής του Λευκάδιου Χερν κάνει έναν ελεύθερο διάλογο με τη νουβέλα του Chet Williamson, «Noichi the blind» (Nοΐτσι ο τυφλός), έργο σύγχρονο, εμπνευσμένο από την προσωπικότητα και το έργο του ιδιαίτερου λογοτέχνη και τον τρόπο που κατέγραψε τους ιαπωνικούς θρύλους για τα ξωτικά και φαντάσματα του δάσους, δημιουργώντας ένα παράξενο παραμύθι για την αιώνια τυφλότητα της ανθρωπότητας.
Μία περιπετειώδης ζωή
Ο Λευκάδιος Χερν ή Κοϊζούμι Γιακούμο ήταν συγγραφέας και δημοσιογράφος και θεωρείται ο εθνικός ποιητής της Ιαπωνίας. Γεννήθηκε στη Λευκάδα, το 1850, από ελληνίδα μητέρα και πατέρα Ιρλανδό, ο οποίος ήταν στρατιωτικός χειρουργός στο Βρετανικό Σώμα των Επτανήσων. Η μετάθεση του πατέρα του στις Δυτικές Ινδίες σηματοδότησε τη φυγή από την Ελλάδα, ενώ όταν ήταν 5 ετών, ο χωρισμός των γονιών του έφερε και τον αποχωρισμό από τη μητέρα του, την οποία δεν ξαναείδε ποτέ. Ένιωθε φόβο για τα φαντάσματα και τα στοιχειά και η θεία του τον κλείδωνε στο υπόγειο, για να τον κάνει να ξεπεράσει τις φοβίες του.
Το 1889, βρέθηκε σαν ανταποκριτής στην Ιαπωνία, όπου παντρεύτηκε και έκανε 4 παιδιά. Το Αυτοκρατορικό Πανεπιστήμιο του Τόκυο του προσέφερε την έδρα του Καθηγητή της Αγγλικής Γλώσσας και Φιλολογίας. Έζησε εκεί τα 14 τελευταία χρόνια της ζωής του, μέχρι τον θάνατο του το 1903. Το σπίτι, όπου έζησε μικρός στα Κύθηρα, υπάρχει ακόμα.
Συντελεστές
http://www.naftemporiki.gr, Παρασκευή, 17 Μαΐου 2013
Ο Αμερικανός συγγραφέας, Chet Williamson εμπνευσμένος από τις ιστορίες του Χερν και την περιπετειώδη του ζωή, έγραψε τη νουβέλα, «Noichi ο Τυφλός», τη ιστορία ενός ξυλοκόπου του οποίου η αντιπαράθεση με έναν βουνίσιο δαίμονα, βυθίζει τη ζωή του σε εφιάλτη, παρουσιάζοντας το αιώνιο ταξίδι της αγάπης και της πλάνης ως ένα παράξενο οικολογικό και οντολογικό παραμύθι, για την τύφλωση της ανθρωπότητας.
Το καλλιτεχνικό αυτό έργο έχει ως αφηγηματικό ιστό αυτή την ιστορία, λαμβάνοντας ταυτόχρονα υπόψη την αφήγηση της ίδιας της ιστορίας της ζωής του Λευκάδιου Χερν, η οποία αποτέλεσε μία Οδύσσεια, από την Ελλάδα, την Ιρλανδία, τις Ηνωμένες Πολιτείες, τις Δυτικές Ινδίες, ως τη μακρινή Ιαπωνία.
Αυτός ο μυστηριώδης συγγραφέας, που επηρεασμένος από την Ελλάδα, μία πατρίδα που στην ουσία δε γνώρισε ποτέ, την σύστησε σε όλον τον κόσμο μέσα από το μνημειώδες έργο του για την Ελληνική Μυθολογία. Το ίδιο έκανε και για τους παραδοσιακούς θρύλους και παραμύθια της μακρινής Ιαπωνίας, βρίσκοντας σε αυτήν πολλά κοινά, με τη χαμένη πατρίδα της μητέρας του, και την έλλειψη στοργής από την απουσία της, την οποία εν πολλοίς, την αναζήτησε ουτοπικά στην «παλιά» Ιαπωνία, που χανόταν κάτω από την επέλαση του εκσυγχρονισμού.
Επιλέξαμε τον Εθνικό Κήπο της Αθήνας, για το πρώτο κομμάτι του σχεδίου μας, που αφορά μία δραματοποιημένη αφήγηση, με μορφή τελετουργικού περιπάτου, σε επιλεγμένα σημεία του Κήπου και με τη συμμετοχή κοινού. Για διαδρομή επιλέξαμε κομμάτι του Κήπου προς το Προεδρικό Μέγαρο ξεκινώντας από το Καφενείο, και ολοκληρώνοντας στο Ισπανικό Περίπτερο, περνώντας από επιλεγμένα σημεία της 'δυτικής' πλευράς, διαμορφωμένης με περισσότερο 'ρομαντικό' σχεδιασμό, που ταιριάζει στην εποχή του συγγραφέα, και τη 'σκοτεινή' ιδιοσυγκρασία της νουβέλλας του Chet Williamson.
Λευκάδιος Χερν Memorial Museum στο Ματσούε: Το κτίριο στο παραδοσιακό ιαπωνικό στυλ κτίστηκε το 1984 και αντικατέστησε ένα μικρότερο, δυτικού τύπου μουσείο που είχε ανεγερθεί το 1935. Ακριβώς πάνω στο δρόμο από την παλιά κατοικία του Λευκάδιου Χερν στη Ματσούε, βρίσκεται το 'Λευκάδιος Χερν Memorial Museum'.
Το κτίριο εκθέτει μια ποικιλία από πρωτότυπα χειρόγραφα του Χερν, όπως μια επιστολή που έγραψε την ημέρα που πέθανε στο Τόκιο - σε έναν Ιάπωνα φίλο στο μέτωπο κατά τη διάρκεια του ρωσο-ιαπωνικού πολέμου. Επίσης εκτίθενται, το ειδικά σχεδιασμένο γραφείο του, οι πένες και το μελανοδοχείο του, καθώς και μια σειρά από πολύτιμες ιαπωνικές γυάλινες πίπες καπνίσματος. Οι αναρτήσεις, σε διαφανείς επιφάνειες, και στις δύο γλώσσες -ιαπωνικά και αγγλικά - και το συνολικό στήσιμο του μουσείου προσφέρουν μια εξαιρετική εικόνα για τη ζωή του συγγραφέα, ιδιαίτερα αν συνδυαστεί με μια ματιά στο πρώην σπίτι του Χερν, μερικές πόρτες μακριά.
Συνέντευξη με τον Bon Koizumi – Απευθείας απόγονο-δισεγγονό του Λευκάδιου Χερν.
Ο Bon Koizumi είναι καθηγητής λαογραφίας στο CommunityCollegeτης πόλης Ματσούε, όπου αυτός και η γυναίκα του ShokoKoizumi, συντηρούν το μικρό μουσείο, στη μνήμη του Λευκάδιου Χερν.
Η συνέντευξη δόθηκε στην Βαρβάρα Δούκα και ολοκληρώθηκε στις 17 Μαρτίου του 2013.
Bon Koizumi Kε Κοϊζούμι, είστε υπεύθυνος για τη διατήρηση του σπιτιού-μουσείου αφιερωμένο στο διάσημο πρόγονο σας, συγγραφέα Λευκάδιο Χερν, γνωστού στην Ιαπωνία ως Γιάκουμο Κοϊζούμι.
Διαπιστώνετε ακόμα και σήμερα ότι συνεχίζει το ενδιαφέρον των επισκεπτών και της διεθνούς κοινότητας γι αυτό το μικρό μουσείο;
Το Λευκάδιος Χερν Memorial Museum χτίστηκε το 1933 από δωρεά ανθρώπων που θαύμαζαν το έργο του, μαθητών του και φίλων. Ξαναχτίστηκε το 1984 από τις τοπικές αρχές της πόλης Ματσούε, την ογδοηκοστή επέτειο του θανάτου του Χερν. Η Υπηρεσία Τουρισμού της Ματσούε διαχειρίζεται το μουσείο σήμερα. Το μουσείο έχει φτάσει ακόμα και 330 χιλιάδες επισκέπτες, όπως το έτος 1993, Τώρα έχουμε περίπου 100 χιλιάδες επισκέπτες κάθε έτος. Περίπου το 7% είναι επισκέπτες εκτός Ιαπωνίας. Η γυναίκα μου, Shoko έγινε συντονιστής της μόνιμης έκθεσης του μουσείου από το περασμένο έτος, και σχεδιάζει ειδικές εκθέσεις δύο φορές το χρόνο για να ωφεληθεί το Μουσείο με περισσότερους επισκέπτες.
Υπάρχουν και άλλες διεθνείς οργανώσεις και ενώσεις που προωθούν το έργο του Λευκάδιου Χερν;
Δεν υπάρχουν διεθνείς οργανώσεις και ενώσεις απ’ όσο γνωρίζω. Γνωρίζω το «Λευκάδιος Χερν – Society», στις ΗΠΑ, στο Σινσινάτι του Οχάιο, αλλά δε γνωρίζω να έχουν καμία δράση αυτή τη στιγμή. Υπάρχουν όμως πολλοί επιστήμονες ή ερευνητές, και λάτρεις σε όλο τον κόσμο. Πρόσφατα, έχουμε σε εξέλιξη ένα σχέδιο, την έκθεση τέχνης «Το ανοιχτό πνεύμα του Λευκάδιου Χερν.»
Ξεκίνησε στο Αμερικανικό Κολέγιο στην Ελλάδα το 2009 στην Αθήνα, και μεταφέρθηκε στο κάστρο της Ματσούε, το 2010, στο Japan Club στη Νέα Υόρκη το 2011, και στο Tulane University στη Νέα Ορλεάνη το 2012. Οργανώνουμε την επιτροπή τώρα για αυτές τις εκδηλώσεις. Αλλά υπάρχουν πολλοί Σύλλογοι για τον Λευκάδιο Χερν στην Ιαπωνία, στην περιοχή Σεντάι, Γιατζού, Τογιάμα, Κιότο, Χιροσίμα, Ματσούε, και στο Κουμαμότο.
Ποιο είναι το ενδιαφέρον των σύγχρονων νέων, για τον Λευκάδιο Χερν, δεδομένου του γεγονότος ότι διδάσκεται στη βασική σχολική εκπαίδευση εκεί;
Περισσότερα από 30 χρόνια, τα έργα του Χερν διδάχθηκαν στη βασική εκπαίδευση του Ιαπωνικού σχολείου. Νομίζω ότι το μεγαλύτερο μέρος της νεολαίας στο Τόκιο δεν ξέρει τίποτα για τον ίδιο τον Λευκάδιο, αλλά ξέρουν οπωσδήποτε κάποια έργα του, ειδικά το «Ο θρύλος του Μίμι – Νάσι Χοΐτσι» και το «Γιούκι Οννα ή Η Γυναίκα από Χιόνι» από το βιβλίο KWAIDAN (Ιαπωνικές Ιστορίες Φαντασμάτων) *(και οι δύο ιστορίες έχουν μεταφραστεί και στα ελληνικά, και πρόσφατα κυκλοφορούν στον τόμο «Κείμενα από την Ιαπωνία» σε μετάφραση Σωτήρη Χαλικιά, εκδ. Ινδικτος). Τα έργα αυτά είναι πολύ δημοφιλή σε όλη την Ιαπωνία.
Αλλά στη Ματσούε και το Γιατζού, που υπήρξαν τα αγαπημένα μέρη του Λευκάδιου στην Ιαπωνία, οι μαθητές μαθαίνουν πολλά γι αυτόν στη βασική τους σχολική εκπαίδευση ακόμα και σήμερα.
Ποια είναι η υποστήριξη από την ελληνική πλευρά και από άλλους συλλόγους στην Ελλάδα;
Η κυβέρνηση της Λευκάδας, του τόπου όπου γεννήθηκε, και το Αμερικανικό Κολλέγιο Αθηνών ενδιαφέρονται για την προβολή του έργου του Λευκάδιου. Θα έχουμε ένα συμπόσιο, την έκθεση, και την παρουσίαση τους στη Λευκάδα το 2014, όπου η Λευκάδα θα εγκαινιάσει το μικρό Μουσείο Χερν το 2014. Είχα μια διάλεξη για τον Λευκάδιο και την Ιαπωνική Παράδοση στο Μουσείο Οίνου Γεροβασιλείου στη Θεσσαλονίκη το 2011. Υπήρξε έντονο ενδιαφέρον για την Ιαπωνική κουλτούρα.
Ο κ. Τάκης Ευσταθίου ο οποίος ζει στην Αθήνα, βοηθάει σημαντικά στην προώθηση του έργου του Λευκάδιου Χερν. Αυτός είναι και ο βασικός εισηγητής της έκθεσης τέχνης «Το ανοιχτό πνεύμα του Λευκάδιου Χερν.»
Απ’ ότι φαίνεται, υπάρχουν πολλοί φίλοι και θαυμαστές του έργου του στην Ελλάδα.
Ο Bon Koizumi φωτογραφημένος στην επίσκεψη του στη Νέα Ορλεάνη στο σπίτι που έζησε ο Λευκάδιος Χερν από το 1882- 1887.
Τι θα θέλατε να θυμούνται οι δικοί σας απόγονοι από το διάσημο πρόγονο σας;
Το ανοιχτό του μυαλό και τις σκέψεις του σχετικά με τον άνθρωπο και τη φύση. Στη διάλεξή του με τίτλο «Το μέλλον της Άπω Ανατολής», τον Ιανουάριο του 1894 στο Κουμαμότο, ανέφερε την εξέλιξη της Ιαπωνίας ως εξής: «Οι δαπανηροί αγώνες δρόμου για την επιβίωση θα πρέπει να μπορούν να εξαλειφθούν. Η φύση είναι ένας πολύ καλός οικονομολόγος. Εκείνη δεν κάνει λάθη. Οι καταλληλότεροι για να επιβιώσουν είναι αυτοί που μπορούν να ζήσουν μαζί της, και να είναι ευχαριστημένοι με λίγα. Αυτός είναι ο νόμος του σύμπαντος.»
Ήθελε να τονίσει ότι αυτό που είναι πιο απαραίτητο για το μέλλον της Ιαπωνίας είναι να διατηρηθεί η «συνύπαρξη με τη φύση» και την «απλή ζωή». Νομίζω ότι αυτή η σκέψη είναι πολύ σημαντική για τον σύγχρονο κόσμο και πιο επίκαιρη από ποτέ μετά τα πρόσφατα γεγονότα.
Τι κρατήσατε περισσότερο στην καρδιά σας από τη βασανισμένη ζωή του Λευκάδιου Χερν;
Η δική του βασανισμένη ζωή τον έκανε να ενδιαφέρεται για τους αδύναμους, για τις μειονότητες και για όλους τους λαούς χωρίς προκατάληψη. Έχει συλλέξει με προσοχή τα ήθη και τα έθιμα από πολλούς διαφορετικούς ανθρώπους και φυλές. Σπούδασα ιαπωνική λαογραφία στο Πανεπιστήμιο Seijo, στο Τόκιο, σίγουρα επηρεασμένος από αυτόν και το έργο του. Επίσης μου αρέσει να ταξιδεύω πολύ... Έχω άραγε ενστερνιστεί το ανήσυχο πνεύμα του; Αισθάνομαι ότι μάλλον αυτή είναι η κληρονομιά της ψυχής του σε μένα...
Ποιος ήταν ο Λευκάδιος Χερν
Γεννήθηκε στη Λευκάδα στις 27 Ιουνίου του 1850 από Ελληνίδα μητέρα και πατέρα Ιρλανδό. Δεύτερος γιος του Καρόλου Χερν και της Ρόζας Κασιμάτη.
Η μητέρα του ήταν ευγενούς καταγωγής κόρη του Αντωνίου Κασιμάτη από τα Κύθηρα ενώ ο πατέρας του στρατιωτικός χειρουργός στο Βρετανικό Σώμα των Επτανήσων από το Δουβλίνο.
Το σπίτι όπου έζησε ο μικρός Λευκάδιος στα Κύθηρα υπάρχει ακόμα. Ο πατέρας του πήρε μετάθεση για τις δυτικές Ινδίες και έτσι δυο χρόνια αργότερα ο μικρός Λευκάδιος ταξίδεψε με τη μητέρα του στο Δουβλίνο για να ζήσουν με την οικογένεια του πατέρα του. Η μητέρα του αντιμετώπιζε δυσκολίες προσαρμογής στην ξένη χωρά αλλά και στο σπίτι της οικογένειας του άντρα της και έτσι μετακόμισε στην Σάρα Μπρέναν. Συγγενικό πρόσωπο που έδειχνε συμπάθεια στον Λευκάδιο και τη μητέρα του. Μετά από ένα διάστημα συμβίωσης με τον πατέρα του, η μητέρα του αναγκάστηκε να επιστρέψει στην Ελλάδα, καθώς ο Κάρολος Χερν εκμεταλλεύτηκε ένα νομικό κενό και έθεσε εκτός ισχύος τον γάμο του.
Έτσι, σε ηλικία πέντε ετών ο Λευκάδιος Χερν αποχωρίστηκε από τη μητέρα του χωρίς να την δει ποτέ ξανά. Στην ηλικία αυτή αυτή ένιωθε φόβο για τα φαντάσματα και τα στοιχειά. Η θεία του για να τον κάνει να ξεπεράσει τις φοβίες του αυτές τον κλείδωνε στο υπόγειο. Όταν έφτασε σε σχολική ηλικία άρχισε να διαβάζει. Όταν κάποια στιγμή ανακάλυψε ένα βιβλίο για τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό ένιωσε ενθουσιασμένος. Όπως είπε αργότερα ο ίδιος: Εισήλθα στη δική μου αναγέννηση. Αργότερα, και αφού είχε περάσει από το γαλλικό κολλέγιο του Υβενό στάλθηκε στο κολλέγιο Σαίντ Κούθμπερτ (Ushaw Roman Catholic College). Κατά τη διάρκεια ενός παιχνιδιού έχασε το ένα μάτι του. Από τότε κλείστηκε στον εαυτό του.
Σε ηλικία 19 ετών αναγκάστηκε να μεταναστεύσει στις ΗΠΑ Για ένα χρονικό διάστημα έζησε κάτω από συνθήκες μεγάλης φτώχειας. Όταν γνώρισε τον Χένρυ Γουώτκιν βρισκόταν σε άθλια κατάσταση. Με τη βοήθεια του βρήκε δουλειά σε μια εφημερίδα. Σιγά σιγά άρχισε να δουλεύει σε υψηλότερες θέσεις και έφτασε να εργάζεται ως δημοσιογράφος σε εφημερίδα του Σινσιννάτι (Cincinnati Daily Enquirer). Περιπλανήθηκε στη Νέα Ορλεάνη, στη Νέα Υόρκη, στις Γαλλικές Αντίλλες. Παντού μελέτησε τους λαούς και αποτύπωσε τις ιστορίες και την παράδοση τους. Το 1889 βρέθηκε σαν ανταποκριτής στην Ιαπωνία.
Αργότερα και με τη βοήθεια του Μπάζιλ Τσάμπερλαιν και του Ίτζιτο Χαττόρι βρήκε θέση καθηγητή της αγγλικής γλώσσας στην πόλη Ματσούε στη βορειοδυτική Ιαπωνία. Στον δέκατο πέμπτο μήνα διαμονής του στην Ιαπωνία παντρεύτηκε τη Σετζούκο Κοϊζούμι, κόρη οικογένειας σαμουράι, των Κοϊζούμι που είχαν ξεπέσει με την καταστροφή που επέφερε σε αυτήν την κοινωνική τάξη η νέα πορεία της Ιαπωνίας. Υιοθετεί μάλιστα το όνομα της συζύγου του και από Λευκάδιος Χερν ονομάζεται Κοϊζούμι Γιάκουμο. Μαζί της έκανε τέσσερα παιδιά. Τον Δεκέμβριο του 1896, το Αυτοκρατορικό Πανεπιστήμιο του Τόκυο του προσέφερε την έδρα του καθηγητή της Αγγλικής Γλώσσας και Φιλολογίας. Στην Ιαπωνία ο Λευκάδιος Χερν έζησε τα 14 τελευταία χρόνια της ζωής του.
Πηγή: www.lifo.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου