Η Οπερα γίνεται. Η Ακαδημία;

05/01/14 ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ

Ενδιαφέρον Καμίνη για τη στέγασή της στο κτίριο όπου έζησε η Μαρία Κάλλας

Του Δημήτρη Γκιώνη

Πριν από 17 χρόνια (1997), η υψίφωνος Βάσω Παπαντωνίου, έχοντας διανύσει διεθνή καριέρα στο λυρικό θέατρο, αποφασίζει να βοηθήσει στην πραγματοποίηση δύο καθοριστικών έργων για την προαγωγή της λυρικής τέχνης στον τόπο μας: τη δημιουργία ενός κτιρίου που θα στεγάσει την άστεγη Λυρική μας Σκηνή, και, παράλληλα, μιας Ακαδημίας Λυρικής Τέχνης, με το όνομα της Μαρίας Κάλλας.

Τρία χρόνια αργότερα (2000) η πρωτοβουλία της ενισχύεται με την ίδρυση της «Εταιρείας για το κτίριο της Οπερας και της Ακαδημίας Λυρικής Τέχνης “Μαρία Κάλλας”», με πρόεδρο την ίδια, γενικό γραμματέα τον συγγραφέα και σύζυγό της Βασίλη Βασιλικό και μέλη ανθρώπους και φίλους της τέχνης.


Η Οπερα

Εκτοτε η εταιρεία ανέπτυξε έντονη δραστηριότητα δηλώνοντας την παρουσία και τους σκοπούς της με συναυλίες, εκθέσεις, συζητήσεις, ημερολόγιο – τόσο για την οικονομική ενίσχυση (συμβολική βέβαια) των σκοπών της όσο και της λειτουργίας της.

Ηδη ο πρώτος στόχος πραγματοποιείται με το υπό δημιουργία στο φαληρικό Δέλτα από το Ιδρυμα Νιάρχου κτίριο της Λυρικής Σκηνής, όπου μέτρησε και η θερμή συνηγορία της εταιρείας –κυρίως της προέδρου του– με τους χορηγούς του εγχειρήματος. Η προσπάθεια να ενταχθεί η Ακαδημία στον ίδιο χώρο δεν ευοδώθηκε. Απομένει, συνεπώς, ο δεύτερος στόχος.

Η δραστηριότητα της εταιρείας σε σχέση με τη ίδρυση της Ακαδημίας, όπως την εκφράζει η κυρία Παπαντωνίου σε συνάντησή μας, ανταποκρίνεται σ’ ένα τριπλό χρέος απέναντι: α) στη λυρική τέχνη που υπηρέτησε η Μαρία Κάλλας και η ίδια, β) στους νέους λυρικούς καλλιτέχνες και γ) προς την ίδια την Κάλλας.

Η επόμενη λύση, μετά τον αποκλεισμό του Φαλήρου, ακουμπάει στο κτίριο της οδού Πατησίων 61, όπου η Κάλλας έζησε από το 1937 ώς το 1945 κι «όπου για πρώτη φορά δοκίμασε τη φωνή της στο λυρικό τραγούδι».

Κατασκευασμένο το 1925, με σχέδια του αρχιτέκτονα Κωνσταντίνου Κιτσίκη, κηρυγμένο «ιστορικό μνημείο» από το ΥΠΕΧΩΔΕ και το ΥΠΠΟ (επί Μελίνας), το κτίριο ανήκει στο Ναυτικό Απομαχικό Ταμείο. Σε εγκατάλειψη, λόγω και των ζημιών από τον σεισμό του 1999, κατελήφθη από αντιεξουσιαστές, οι οποίοι, πριν από μερικούς μήνες, υποχρεώθηκαν από την αστυνομία ν’ αποχωρήσουν. Εκτοτε παραμένει σφραγισμένο.

Στον δήμαρχο

Με την ιδέα της δημιουργίας στο κτίριο αυτό της Ακαδημίας Λυρικής Τέχνης φαίνεται ότι συναινεί και ο δήμαρχος Αθηναίων Γιώργος Καμίνης. Πράγμα που επιβεβαίωσε σε συνάντηση που είχε την περασμένη εβδομάδα με τη Βάσω Παπαντωνίου, τον Βασίλη Βασιλικό και τον διευθυντή της Λυρικής Σκηνή Μύρωνα Μιχαηλίδη, ο οποίος δήλωσε ότι η Λυρική Σκηνή στηρίζει αμέριστα την προσπάθεια της κυρίας Παπαντωνίου για τη δημιουργία της Ακαδημίας.

Το πρόβλημα βέβαια, από εδώ και πέρα, είναι κυρίως οικονομικό, καθώς η αποκατάσταση του κτιρίου υπολογίζεται να κοστίσει περί το 1,2 εκατ. ευρώ. Ποσό ωστόσο που είναι δυνατό να αποκτηθεί εάν ενταχθεί στο ΕΣΠΑ. Και φυσικά εάν υπάρξει συμφωνία μεταξύ δήμου και ΝΑΤ, που εμφανίζεται συνεννοήσιμο για την εκχώρηση.

Δύσκολο, γενικά, το εγχείρημα, αλλά η κυρία Παπαντωνίου, που το έχει βάλει σκοπό της ζωής της, ευελπιστεί ότι είναι δυνατό να πραγματοποιηθεί. Πολύ περισσότερο καθώς υπάρχουν έτοιμα σχέδια για τη λειτουργία της Ακαδημίας, για την οποία έχει εκδηλωθεί ενδιαφέρον και από επιφανείς ομοτέχνους της στο εξωτερικό.

Η εκπαίδευση μουσικών, μαέστρων, σκηνοθετών, σκηνογράφων, ενδυματολόγων και λοιπές ειδικότητες που αφορούν το ανέβασμα μιας οπερετικής παράστασης, είναι κατά τη Βάσω Παπαντωνίου συνοπτικά οι βασικοί σκοποί της Ακαδημίας, που θα αποτελεί σημείο αναφοράς των νέων καλλιτεχνών της όπερας στην Ελλάδα. Μουσική Βιβλιοθήκη, Εκθεση «Μαρία Κάλλας», Αίθουσα Συναυλιών θα είναι επίσης στη διάθεση σπουδαστών και κοινού.

Περισσότερα, όταν προκύψει κάτι πιο… χειροπιαστό.

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

Μια και ο λόγος παραδίπλα στα λυρικά: Προχωρούν ολοταχώς οι εργασίες στο φαληρικό Δέλτα για τη δημιουργία των χρηματιζόμενων από το Ιδρυμα Νιάρχου κτιρίων που θα στεγάσουν Λυρική Σκηνή, Εθνική Βιβλιοθήκη, ενώ θα διαμορφωθεί και Εθνικό Πάρκο, εκείνο που δεν έχει ακουστεί είναι πώς θα φτάνει ώς εκεί ο κόσμος – ειδικότερα οι κάποιας ηλικίας στην πλειονότητά τους θεατές της Λυρικής, που έχουν συνηθίσει το κέντρο. Εκτιμώ ότι, αν δεν υπάρχει ήδη κάποια λύση, θα πρέπει οπωσδήποτε να δημιουργηθεί μια τακτική συγκοινωνιακή γραμμή express – και μάλιστα χωρίς εισιτήριο.
***
Και κάτι… συγγενικό: Θα εξεταστεί το θέμα των εκπτωτικών εισιτηρίων για ηλικιωμένους στο Μέγαρο Μουσικής (που τώρα διατίθενται για κάποιες θέσεις στα ορεινά της πλατείας) για το οποίο έγραψα σε προηγούμενη στήλη, βεβαίωσε σε επικοινωνία μας ο εκτελών χρέη γενικού διευθυντή Γεώργιος Δημαράς. Αντιλαμβάνομαι ότι το πρόβλημα βρίσκεται στο γεγονός ότι το εισιτήριο διαφέρει από ζώνη σε ζώνη, αλλά γι’ αυτό υπάρχουν οι αρμόδιοι.
***
Μια και είμαστε στο Μέγαρο: Εξαιρετικές οι δύο γιορταστικές συναυλίες – και οι δύο με υπερπλήρη από κόσμο τη μεγάλη αίθουσα, ειδικότερα νέους: η μία με τον «Μεσσία» του Χέντελ από την Καμεράτα και η δεύτερη, τιτλοφορούμενη «Χριστουγεννιάτικη Συναυλία», με έργα της οικογένειας Μπαχ από την Κρατική. Και στις δυο μαέστρος ο προικισμένος νεαρός Μάρκελλος Χρυσικόπουλος. (Με μια παρατήρηση: Η ατημέλητη εμφάνιση των μελών της Καμεράτα, συμπεριλαμβανομένου και του μαέστρου, ήταν από άποψη ή δήλωνε την οικονομική ένδεια της ορχήστρας;)

ΚΑΙ… Δεν φτάνουν τα προβλήματα των άλλων, έχουμε και τα δικά μας.

dghinis@otenet.gr