Το θαυματουργό χεράκι του Σέξπιρ σε ό,τι κι αν ανέβαζε

14/10/13 ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ

Μια έκδοση με τρία ελισαβετιανά έργα που έχουν «αποτυπώματα» του βάρδου

Μια άλλη διάσταση του Σέξπιρ φέρνει στο φως η έρευνα: του αναθεωρητή, επιμελητή και συνεργάτη σε θεατρικά έργα της εποχής του. To «χέρι» του Σέξπιρ ταυτοποιήθηκε σε σκηνές ή αποσπάσματα τριών ελισαβετιανών έργων που μέχρι σήμερα θεωρούνταν ότι είχαν γραφτεί από άλλους. Τα τεστ των «δακτυλικών αποτυπωμάτων» με υπολογιστή αποκάλυψαν νέα δεδομένα γύρω από το έργο του βάρδου.

Τα τρία έργα «Ο Αρντεν από το Φέβερσαμ», «Η ισπανική τραγωδία» και «Mucedorus», που χρονολογούνται από τα τέλη του 16ου αιώνα, συμπεριλαμβάνονται σε έναν τόμο που θα κυκλοφορήσει στην Αγγλία στις 28 του μήνα με τίτλο « William Shakespeare and Others: Collaborative Plays», σε συνεργασία με τη Royal Shakespeare Company και τις εκδόσεις Palgrave Macmillan. Οπως τονίζει στην «Guardian» o Τζόναθαν Μπέιτ, μελετητής του Σέξπιρ, τα αποδεικτικά στοιχεία πείθουν πως έχει βάλει το χεράκι του και στα τρία.


Tα λεγόμενα «Shakespeare Apocrypha» («Απόκρυφα Σέξπιρ») εδώ και καιρό προκαλούν την περιέργεια των ερευνητών, οι οποίοι αναρωτιούνται εάν είχε γράψει και άλλα θεατρικά εκτός των 36 τού «First Folio», την έκδοση που έγινε από φίλους ηθοποιούς μετά τον θάνατό του. Η διαμάχη για το τι υπάρχει πέρα από την επίσημη συλλογή μαίνεται ήδη από τον 18ο αιώνα.

• «Ο Αρντεν από το Φέβερσαμ», που η Royal Shakespeare Company θα ανεβάσει την άνοιξη, είναι μια τραγωδία ανωνύμου, του 1590. Αναφέρεται σε μια γυναίκα από το Φέβερσαμ, στο Κεντ, που συνωμοτεί με τον εραστή της για να δολοφονήσει τον σύζυγό της, επιδιώκοντας να «ξεπλύνει το αίμα» με τρόπο που θυμίζει Λαίδη Μάκβεθ. Σπάνιες λέξεις όπως «copesmate» ( σύντροφος), παράλληλα με χαρακτηριστικές εικόνες, όπως η σύγκριση ενός ταραγμένου μυαλού με ένα ξεπλυμένο σιντριβάνι, οδηγούν στον Σέξπιρ.

• Από τα στοιχεία που έχουν οι ερευνητές προκύπτει ότι τουλάχιστον μια σκηνή στην «Ισπανική τραγωδία» του Τόμας Κιντ -η συνάντηση των εραστών- είναι του Σέξπιρ, ενώ πιθανότατα ο Κιντ έγραψε τις υπόλοιπες. Αυτο τό δράμα εκδίκησης το ανέβασε το 2010 στην Αθήνα η Κατερίνα Ευαγγελάτου. Υπάρχουν ισχυρές έμμεσες αποδείξεις ότι το έργο πέρασε στη θεατρική ομάδα του Σέξπιρ και ότι τον κεντρικό ήρωα έπαιξε ο Ρίτσαρντ Μπέρμπατζ, για τον οποίο άλλωστε ο βάρδος είχε γράψει τον Αμλετ και τον βασιλιά Λιρ.

• Το «Mucedorus» είναι ένα κωμικοτραγικό έργο της δεκαετίας του 1560 που η ομάδα του Σέξπιρ αναβίωσε το 1610, επίσης με έξτρα σκηνές. Τουλάχιστον σε μια από αυτές συναντάμε φράσεις μοναδικές που ο Σέξπιρ χρησιμοποιεί στον «Ερρίκο Ε’», στον «Αμλετ» και στο «Χειμωνιάτικο παραμύθι».

Είναι αυτά τα θεατρικά αντάξια του Σέξπιρ; Ο ειδικός Στάνλεϊ Γουέλς απαντά: «Υπήρξε ιδιοφυΐα και επαγγελματίας θεατρικός συγγραφέας. Ανανεώνοντας έργα που έφταναν στα χέρια του δεν τα κάνει καλύτερα από ό,τι ήταν, ωστόσο μας κάνει να κατανοήσουμε τον επαγγελματισμό του».

Επιμ.: Π. Σπίνου