Ο Ελληνας του Τολέδο

20/02/14 ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ

Οι Ισπανοί ξεπέρασαν τον εαυτό τους τιμώντας το Ετος Ελ Γκρέκο

 

Για αιώνες, ο «Ισπανός» κατά τους Ισπανούς, γεννημένος στον Χάνδακα της Κρήτης, σπουδαίος ζωγράφος και πρωτοπόρος εκπρόσωπος του μοντερνισμού, Δομήνικος Θεοτοκόπουλος (1541-1614), ήταν σαν μην είχε υπάρξει. Για αιώνες κανείς δεν μελετούσε τη μοναδική και αντισυμβατική δουλειά του. Ολα αυτά μέχρι τον 19ο αιώνα, που τον ανακάλυψαν οι μοντερνιστές ζωγράφοι (Μανέ, Σεζάν, Πικάσο) και ακολούθησαν την τεχνική του. Φέτος, 400 χρόνια μετά τον θάνατό του, ο Ελ Γκρέκο τιμάται σε Ισπανία και Ελλάδα, αλλά και διεθνώς.

Για τον «σημαντικότερο κάτοικό του», όπως τον χαρακτηρίζουν στο Τολέδο, όπου έζησε τα τελευταία 37 χρόνια της ζωής του, ήδη έχουν ξεκινήσει στην πόλη μια σειρά από αφιερώματα, εκθέσεις και ομιλίες. Το αποκορύφωμα όλων είναι η μεγαλύτερη έκθεση που έχει γίνει ποτέ με έργα του. Θα πραγματοποιηθεί στο Τολέδο από 14 Μαρτίου έως 14 Ιουνίου, με τίτλο «Ο Ελληνας του Τολέδο»: πάνω από 100 πίνακες θα παρουσιαστούν στο Μουσείο «Σάντα Κρουζ» και σε διάσημα κτίρια της πόλης, όπως το Σκευοφυλάκιο του Καθεδρικού Ναού της πόλης, το Παρεκκλήσι του Σαν Χοσέ, το Μοναστήρι του Σάντο Ντομίνγκο ελ Αντίγκουο κ.α.


«Αναμένουμε χιλιάδες επισκεπτών. Πολλά από αυτά τα έργα ο Ελ Γκρέκο τα ζωγράφισε στο Τολέδο, από το οποίο και «έφυγαν» στις αρχές του 20ού αιώνα. Τα συγκεντρώσαμε με κόπο από σπουδαία ιδρύματα, ακαδημίες και μουσεία απ’ όλο τον κόσμο, τα τελευταία 4 χρόνια», δήλωσε ο Γκρεγκόριο Μαρανόν, πρόεδρος του Ιδρύματος «Ελ Γκρέκο». Φυσικά, ένα τέτοιο εγχείρημα, εκτός από χρόνο, χρειάζεται και χρήμα. Το ποσό δεν έχει γίνει γνωστό. Προέρχεται κυρίως από ιδιωτικά κεφάλαια, καθώς «η ισπανική κυβέρνηση έχει περικόψει τα κονδύλια για τις τέχνες και τα γράμματα, ως αποτέλεσμα της δριμείας δημοσιονομικής κρίσης», εξηγεί ο Μαρανόν. «Για παράδειγμα, ο τριών μέτρων πίνακας “Ο διαμερισμός των ιματίων του Χριστού” χρειάστηκε να δοθεί για αποκατάσταση στο Πράντο, πριν επιστρέψει στο Τολέδο».

Η αποκατάσταση έγινε από τον Ραφαέλ Αλόνσο: «Εχω δουλέψει με 90 πίνακες του Γκρέκο. Κι όμως, τώρα θεωρώ πως είναι η σημαντικότερη στιγμή της καριέρας μου. Δεν μπορώ καν να φανταστώ διαφορετικά το πρόσωπο του Χριστού από αυτό που ζωγράφισε ο Γκρέκο».

«Δεν είναι καθόλου εύκολος ζωγράφος. Ή θα τον λατρέψεις ή θα σε απωθήσει τελείως. Ωστόσο, ακόμη και σήμερα δεν έχουμε όλες τις απαντήσεις για τον Ελ Γκρέκο – τόσο πρωτοποριακή είναι η τεχνική του», δηλώνει η Λετίσια Ρουίζ, διευθύντρια του Πράντο. Εκεί θα παρουσιαστούν (26.6 – 5.10) 25 πίνακές του, μαζί με ακόμα 80 άλλων ζωγράφων, όπως ο Πικάσο, ακριβώς για να φανεί πόσο τους είχε επηρεάσει.

Νόρα Ράλλη