06/08/13
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
Η έκθεση «90 Επιστολικά Δελτάρια από τη Σμύρνη» πήγε ΑίγιναΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
Εβδομήντα επτά καλλιτέχνες χρησιμοποίησαν για έμπνευση φωτογραφίες από σμυρναίικα οικογενειακά άλμπουμ, αλλά και από την Καταστροφή. Κρατώντας αυστηρά τις διαστάσεις των καρτ ποστάλ (15χ21 εκ.) κατέθεσαν ο καθένας τη συγκίνηση και τη ματιά του
Της Βασιλικής Τζεβελέκου
Η Σμύρνη, πόλη-σύμβολο, εξακολουθεί να τροφοδοτεί μνήμη και αισθήματα. Μέχρι τη Μικρασιατική Καταστροφή επικρατούσα ήταν η ελληνική γλώσσα ανάμεσα σε Τούρκους, Αρμένιους, Εβραίους κι άλλες μειονότητες που έδιναν κοσμοπολίτικο αέρα στην πόλη. Το ελληνικό στοιχείο κυριαρχούσε στην πνευματική ζωή, τις καλλιτεχνικές εκδηλώσεις, στην περίφημη προκυμαία, τα ζαχαροπλαστεία, τα καφενεία και τα θέατρα. Τα αρχοντικά σπίτια, τα λιθόστρωτα σοκάκια, οι πλατείες, αλλά και τα ξακουστά εμπορικά καταστήματα δημιούργησαν ένα σύμπαν που εξακολουθεί να μας αγγίζει μέχρι σήμερα.
Οι ιστορικές φωτογραφίες από τη ζωή στη Σμύρνη, από τα οικογενειακά άλμπουμ, αλλά και από την Καταστροφή, έγιναν πεδίο καλλιτεχνικής έμπνευσης για τους 77 νέους και καταξιωμένους καλλιτέχνες που συμμετέχουν στην ομαδική έκθεση «90 Επιστολικά Δελτάρια από τη Σμύρνη». Η διοργάνωση μεταφέρεται στο Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο της Αίγινας την προσεχή Τρίτη (13/8) και παρουσιάζει πίνακες ζωγραφικής σε μικρές, πανομοιότυπες διαστάσεις επιστολικών δελταρίων (15×21 εκ.). Τα έργα φιλοτεχνήθηκαν από διαφορετικά υλικά, αποτελούν ένα συμβολικό παλίμψηστο, έναν ελάχιστο χαιρετισμό στα συστατικά μιας πόλης που εξακολουθεί να απασχολεί την ιστορική μνήμη και το εσωτερικό βλέμμα, τις αισθήσεις και την ψυχή μας.
Η έκθεση-φόρος τιμής στην επέτειο για τα 90χρονα της Μικρασιατικής Καταστροφής (1922-2012) παρουσιάστηκε τον περασμένο Νοέμβριο στον «Ιανό» της Αθήνας, φιλοξενήθηκε στη Θεσσαλονίκη και γνώρισε μεγάλη αποδοχή. «Συγκινεί τον κόσμο και γι” αυτό μεταφέρεται από τόπο σε τόπο», μας λέει η επιμελήτρια Ιρις Κρητικού. «Αυτό που με βασάνισε ήταν πώς θα βγει το στοιχείο του νόστου και της συγκίνησης. Γι” αυτό καταλήξαμε στην ιδέα των διαστάσεων του δελταρίου. Στα έργα βγήκαν συμπυκνωμένες οι μνήμες και οι αναφορές που εμπεριέχονταν στα δελτάρια. Σαν μικρά τάματα-αφιερώματα των καλλιτεχνών στη Σμύρνη».
Η έκθεση χωρίζεται σε τρεις ενότητες. Η πρώτη αφορά τη «Σμύρνη της χαράς» και τα έργα αφηγούνται τη ζωή στα θέατρα, τα καφενεία και τα ζαχαροπλαστεία, τις βεγγέρες στα σπίτια, τα εδέσματα, κ.λπ. Η δεύτερη αναφέρεται στην Καταστροφή και βλέπουμε έργα με φωτιές, βάρκες με πρόσφυγες, πορείες ανθρώπων στο λιμάνι. Στην τρίτη ενότητα συμπεριλαμβάνονται εννοιολογικά έργα, με τη Σμύρνη μέσα από τα μάτια και το μυαλό του καλλιτέχνη, όπως μια ανεπίδοτη επιστολή, μια ακυρωμένη ιστορία αγάπης, μια βαλίτσα.
«Ηταν εντυπωσιακό το ποσοστό των καλλιτεχνών που είχαν άμεση ή έμμεση καταγωγή από τη Σμύρνη. Αλλοι είχαν οικογενειακές καταβολές, άλλοι παππούδες που πολέμησαν και τα πολύ νεότερα παιδιά γνώριζαν τις ιστορικές αναφορές. Ανακαλύπτεις ότι η έκφραση «η μισή Ελλάδα είναι από τη Σμύρνη» ισχύει» καταλήγει η Ιρις Κρητικού.
Στους πίνακες εναλλάσσονται ο κόλπος της Σμύρνης και ο κόλπος του Μπουρνόβα, το περίφημο «Και» -η προκυμαία της Σμύρνης-, το Σπόρτινγκ Κλαμπ και το γαλλικό προξενείο, το Λούνα Παρκ και το «Θέατρον Σμύρνης», όπου συχνά έλαμπε η Κυβέλη, το διάσημο καφενείο «Αλάμπρα» και ο κινηματογράφος «Παλλάς», το ζαχαροπλαστείο του Κουτρουβάση, το καφενείο «Κράμερ», η ταβέρνα Τατάκη, η μπιραρία του Ποτήρη, ο Φραγκομαχαλάς με την Ευρωπαϊκή οδό, το μεγάλο πολυκατάστημα Μπον Μαρσέ και ξακουστά καταστήματα όπως του Ξενόπουλου, το κοσμηματοπωλείο Κατραμοπούλου, το καπελάδικο του Μουτάφη, οι δαντέλες του Γεωργιάδη και τα γουναρικά του Παπαθωμά.
Κι ακόμη, Ελληνες, Τούρκοι και Φραγκολεβαντίνοι περιπατητές, σαλεπιτζήδες, κονιαλήδες (πωλητές παστουρμά), ταμπήδες (πωλητές καφέ) και μπαξεβάνηδες (μανάβηδες), ανεξίτηλοι κάτοικοι σε ένα παλλόμενο σύμπαν που χάθηκε πριν από 90 χρόνια. «Ενα σύμπαν η απώλεια του οποίου δεν μπορεί παρά να μας απασχολεί σήμερα περισσότερο από ποτέ, καθώς δεν παύουμε να προσμετρούμε απώλειες» σημειώνουν οι διοργανωτές. Την καλλιτεχνική διεύθυνση της εκδήλωσης έχει η «Μικρή Αρκτος» και για την υλοποίησή της εργάστηκε η Ενωση Σμυρναίων με πρόεδρο τον Ευάγγελο Τσίρκα και αντιπρόεδρο τη δημοσιογράφο Ελένη Μπίστικα-Κατραμοπούλου. Η έκθεση πραγματοποιείται με τη συνδρομή της Αίθουσας Τέχνης «Ιανός».
v.tzevelekou@efsyn.gr
…………………………………………………………………………….
INFO: Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο Αίγινας, Σπύρου Ρόδη 16 (πίσω από την παραλία). Διάρκεια: 13 – 22 Αυγούστου 2013.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου