Το τζαμί επί δεκαετίες λειτουργούσε ως αποθηκευτικός χώρος αρχαιοτήτων μέχρι το 2011.
Κατασκευάστηκε μεταξύ 1668 και 1670 πάνω σε παλαιότερη χριστιανική βασιλική
του 8ου ή του 9ου αιώνα, η οποία μετατράπηκε σε τέμενος.
Οι ερευνητές θεωρούν
ότι το όνομα Φετιχιέ, που δόθηκε προς τιμήν του σουλτάνου, αφορούσε αρχικά στο
παλιό αυτό τέμενος, από το οποίο σώζονται υπολείμματα του μιχράμπ (ημικυκλική
εσοχή στο τείχος που υποδεικνύει προς τη Μέκκα).
Λεγόταν και Τζαμί του Σταροπάζαρου γιατί βρισκόταν μέσα στο παζάρι των
σιτηρών, στο χώρο της Ρωμαϊκής Αγοράς.
Η τουρκική ονομασία του το συνέδεσε με
την επίσκεψη του Μωάμεθ Β΄ του Πορθητή στην Αθήνα το 1458, γεγονός που οδήγησε,
λανθασμένα, τους μελετητές να το χρονολογήσουν εκείνη την περίοδο.
Θεωρείται ως το παλαιότερο αντιπροσωπευτικό δείγμα του αρχιτεκτονικού τύπου
«quatrefoil» (από τη διαμόρφωση της στέγης σε τέσσερα τεταρτοσφαίρια για την
αντιστήριξη του κεντρικού τρούλου), ένας τύπος με πρότυπο πιθανότατα το ναό της
Αγίας Σοφίας, που συναντάται σε σπουδαία τεμένη της Κωνσταντινούπολης (όπως το
Μπλε και το Γενί Τζαμί), αλλά και στα Βαλκάνια, ακόμα και στο Κάιρο.
Η αποκατάσταση του μνημείου
Η μελέτη, που προωθείται για ένταξη στο ΕΣΠΑ, υπογράφεται από τους
αρχιτέκτονες μηχανικούς Παναγιώτη Μπίρταχα και Νίκη Σαλεμή, την πολιτικό
μηχανικό Ελένη Ζαρογιάννη, τον τοπογράφο Βασίλη Μπάκα και τον φωτογράφο Συμεών
Γεσαφίδη.
Επικεντρώνεται σε εξωτερικά και εσωτερικά προβλήματα του μνημείου, όπως η
αποκατάσταση της στέγης από την οποία εισχωρούν νερά, η «επούλωση» των ρωγμών
στους τοίχους που δημιουργήθηκαν κυρίως στον σεισμό του 1981, η αντικατάσταση
του τσιμεντένιου δαπέδου με λίθινες πλάκες (αφού προηγηθεί μικρή ανασκαφή στα
θεμέλια, όπου πιθανόν υπάρχουν κατάλοιπα του παλαιότερου τεμένους) και η
συντήρηση τοιχογραφιών, στην περίπτωση που εντοπιστούν.
Πηγή: ΑΜΠΕ enet.gr
ΦΕΤΙΧΙΕ ΤΖΑΜI
Στην καρδιά της Αθήνας δύο ακόμη από τα σημαντικότερα μνημεία της αναμένουν την ένταξή τους στο ΕΣΠΑ.
Εργο-ασπίδα στο μνημείo
Είναι το Φετιχιέ τζαμί στη Ρωμαϊκή Αγορά και το παρακείμενό του μνημείο των Αέρηδων. Η γενική γραμματέας Πολιτισμού κ. Λίνα Μενδώνη λέει στο «Εθνος» ότι θα προηγηθεί το πρώτο, το οποίο και θα αποκτήσει νέες χρήσεις όταν αποκατασταθεί. Δηλαδή, εκτός από μνημείο του ίδιου του εαυτού του, θα φιλοξενεί μικρές περιοδικές εκθέσεις, καθώς και μικρές εκδηλώσεις. Ο πύργος των Αέρηδων, θα ενταχθεί και αυτός σύντομα στο πρόγραμμα και αμέσως μετά τα έργα θα ξεκινήσουν.
Οι σημερινοί μελετητές του μνημείου, σύμφωνα με τη μελέτη που προωθείται για ένταξη στο ΕΣΠΑ, θα προχωρήσουν για την αποκάλυψη και συντήρηση των τοιχογραφιών όπου υπάρχουν. Προς το παρόν έχουν βρεθεί μόνο σπαράγματα με γεωμετρικό και φυτικό διάκοσμο, όπως συνηθίζεται σε όλα τα τζαμιά. Η αλήθεια είναι ότι το Φετιχιέ Τζαμί έχει υποστεί πολλά στο διάβα του χρόνου. Μετά την απελευθέρωση, γκρεμίστηκε ο μιναρές, χρησιμοποιήθηκε ως φρουραρχείο της φυλακής που ήταν στα κτίρια του Μεντρεσέ, κτίστηκε στη δυτική τοιχοποιία επίμηκες κτίριο για την ενδιαίτηση της φρουράς, χρησιμοποιήθηκε ως αποθήκη αλευριού, ακούμπησαν στα ανατολικά του οι τοίχοι των κλιβάνων του στρατιωτικού αρτοποιίου κι όλα αυτά καθαιρέθηκαν το 1920-23. Μετά την αποκατάσταση Ορλάνδου, χρησιμοποιήθηκε ως αρχαιολογική αποθήκη. Εν τω μεταξύ το 1967 μετά από απόπειρα εμπρησμού καταστράφηκε το ξύλινο θύρωμα της πόρτας εισόδου, το οποίο αντικαταστάθηκε με μεταλλικό.
Αγγελική Κώττη ethnos.gr
Αγγελική Κώττη ethnos.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου