Η δημιουργία Μητροπολιτικού Πάρκου έχει και αρχαιολογικές πτυχές
Πολύτιμα σημάδια των αρχαίων δήμων, που συναντώνται στην ευρύτερη περιοχή του Ελληνικού, έχουν εντοπιστεί με αφορμή διάφορα έργα. Ενας ταφικός περίβολος είχε μάλιστα, μετακομίσει το 1960 στα μουγκά, γιατί εμπόδιζε την επέκταση του αεροδρομίου προς τα ανατολικά
Τρεις αρχαίοι δήμοι, του Αλιμούντος, του Ευωνύμου και της Αιξωνής, «συναντώνται» στην ευρύτερη περιοχή του παλιού αεροδρομίου στο Ελληνικό. Πολύτιμα «σημάδια» τους έχουν έρθει στο φως με αφορμή διάφορα έργα, όπως το μετρό και το τραμ. Στην τελευταία ημερίδα για το μητροπολιτικό πάρκο αποκαλύφθηκε, όμως, και η ύπαρξη του επιβλητικού ταφικού περιβόλου Ελληνικού, που είχε εντοπιστεί το 1960 αλλά είχε μετακομίσει στα… μουγκά στον χώρο που στεγάζει σήμερα την Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας (ΥΠΑ) γιατί εμπόδιζε την επέκταση του αεροδρομίου προς τα ανατολικά!
Το μνημείο αυτό έδωσε το όνομά του στο Ελληνικό, ενώ όλες οι ενδείξεις οδηγούν στην εκτίμηση ότι ανήκε στον αρχαίο Δήμο Αιξωνής. Ηταν ορατό και γι΄αυτό οι τάφοι του είχαν συληθεί σε άγνωστη εποχή από τα γλυπτά τους. Τα λίγα στοιχεία που προέκυψαν από τις ανασκαφές του Βασίλη Πετράκου ανάγουν το μνημείο στον 4ο π.Χ. αιώνα.
Είναι το σημαντικότερο αλλά όχι το μοναδικό εύρημα μέσα στο παλιό αεροδρόμιο, όπως περιέγραψε στην ομιλία της η αρχαιολόγος Κωνσταντίνα Καζά-Παπαγεωργίου, εκπρόσωπος του νεοσύστατου φορέα «Νότιον Σήμα». Στέλεχος της ΚΣΤ΄ Εφορίας δούλεψε στην περιοχή 28 χρόνια και εκπόνησε έναν εξαιρετικό χάρτη με τις σημαντικότερες αρχαιότητες στην ευρύτερη περιοχή.
Δίπλα στις ολυμπιακές εγκαταστάσεις του χόκεϊ, κατά τη φάση της κατασκευής τους, είχε έρθει στο φως αρχαίο λατομείο, αλλά επιτράπηκε η ερεύνηση μόνον ενός τμήματος. «Τα λατομεία συνήθως δεν έχουν σπουδαία κινητά ευρήματα, αλλά το συγκεκριμένο στο Ελληνικό έκρυβε μεγάλες εκπλήξεις», εξήγησε. Ηρθε στο φως ένας θησαυρός από 57 χάλκινα νομίσματα Σαλαμίνος και ελευσίνιας σειράς, που ήταν κρυμμένος σε σχισμή βράχου. Βρέθηκαν επίσης αγγεία και μεγάλος αριθμός εμπορικών αμφορέων, με προέλευση διάφορα σημεία του τότε γνωστού κόσμου, όπως η Χίος, η Κως, η Μένδη, η Ρόδος και η Κόρινθος. «Εκτιμούμε ότι είχαν φτάσει από ένα τοπικό επίνειο, που τοποθετείται στο ακρωτήριο του Αγίου Κοσμά», επισημαίνει η αρχαιολόγος και προσθέτει ότι χρειάζεται να ολοκληρωθούν οι ανασκαφές στη γύρω περιοχή για να υπάρξει ολοκληρωμένη εικόνα.
Αγρόκτημα του 4ου π.Χ. αιώνα είχε εντοπιστεί κατά την κατασκευή του αμαξοστάσιου του τραμ, μέσα στο παλιό αεροδρόμιο. Ανήκε σε πλούσια οικογένεια Ευωνυμένων, είχε κήπους και εγκαταστάσεις, καθώς και επιβλητικό ταφικό μνημείο. Παρόμοια ευρήματα είχαν εντοπιστεί πριν από 100 χρόνια κατά τις ανασκαφές στον Κεραμεικό. Λίγο πιο κάτω, στο χώρο του παλιού ντεπό της «Ολυμπιακής» όπου κατασκευάστηκαν τα γραφεία του τραμ, βρέθηκε εκτεταμένο νεκροταφείο με πλούσια κεραμικά κτερίσματα.
Η «ξενάγηση» στην ευρύτερη περιοχή περιλαμβάνει το ακρωτήριο του Αγίου Κοσμά, που έχει ταυτιστεί με την Κωλιάδα Ακρα. Πρόκειται για κηρυγμένο αρχαιολογικό χώρο γύρω από τον γραφικό ναΐσκο των αγίων Κοσμά και Δαμιανού, όπου οι ανασκαφές του Γ. Μυλωνά έχουν φέρει στο φως οικισμό με εγκατάσταση νεκροταφείου του 3ου π.Χ. αιώνα, καθώς και σημάδια άλλου οικισμού της μυκηναϊκής περιόδου.
Λίγο βορειότερα, πάλι κατά την κατασκευή ολυμπιακών έργων, ήρθε στο φως τμήμα αρχαίου δρόμου, που φαίνεται να έρχεται από την πλευρά του παλιού αεροδρομίου και καταλήγει σε ένα άριστα θεμελιωμένο οικοδόμημα, πιθανότατα ναό. Κατά μήκος της ακτής και στην τοποθεσία Λουτρά Αλίμου, κατά την κατασκευή υπόγειου οδικού κόμβου, εντοπίστηκε θολωτός μυκηναϊκός τάφος με εξαιρετικά ευρήματα, που είχε καλυφθεί από γερμανικό πολυβολείο!
Στη βόρεια πλευρά του αεροδρομίου, στο λόφο της Αγίας Αννας, είχε ανακαλυφθεί το 1929 το Θεσμοφόριο του Αλιμούντος και η ομώνυμη Βασιλική. Στους πρόποδες υπήρχαν κατάλοιπα του αρχαίου Θεάτρου και οι θρόνοι της Προεδρίας, που έχουν μεταφερθεί στο Αρχαιολογικό Μουσείο Πειραιά. Παραποτάμιες εγκαταστάσεις έχουν έρθει στο φως δίπλα στο ρέμα των Τραχώνων, όπου βρέθηκαν ξύλινη γέφυρα και εργαστήρια. Τέλος, στον νέο σταθμό του μετρό στην Αργυρούπολη, κοντά στη λεωφόρο Βουλιαγμένης, οι διάφορες ανασκαφές εντόπισαν το νεκροταφείο των Ευωνυμέων.
h.tzanavara@efsyn.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου