Σάββατο 27 Απριλίου 2013

Νέοι ήχοι σε ένα παλιό τζαμί της Αθήνας


Το τζαμί Τζισδαράκη στην Πλατεία Μοναστηρακίου, άνοιξε τον τελευταίο μήνα τις πόρτες του για να υποδεχτεί την έκθεση «Silent Space Stand Still», που διερευνά τη χρήση του ήχου, σε ένα χώρο που έχει μείνει για πολλά χρόνια σιωπηλός και ήταν αρχικά φτιαγμένος γι’ αυτό το μέσο. Η έκθεση περιελάμβανε διαδοχικές παρουσιάσεις, περφόρμανς και διαλέξεις τεσσάρων καλλιτεχνών, του Έλληνα Αθανάσιου Αργιανά, του Ισραηλινού Ντάνι Γκαλ, του Λιβανέζου Ταρέκ Ατούι και του Τούρκου Τσεβντέντ Ερέκ.
«Μετά από επαφή που είχαμε με το υπουργείο Πολιτισμού, καταλήξαμε στο υπέροχο αυτό τζαμί, το οποίο είναι στο κέντρο της πόλης και τις περισσότερες φορές, περνάει απαρατήρητο. Είναι ένας χώρος διαμορφωμένος αρχιτεκτονικά για την ακουστική, για τον τέλειο ήχο. Η έκθεσή μας έχει να κάνει με τον ήχο» τόνισε η επιμελήτρια της έκθεσης, Σοφία Τουρνικιώτη.


Ο Λιβανέζος Tarek Atoui είναι ένας ηλεκτρο-ακουστικός μουσικός, καλλιτέχνης και προγραμματιστής ηλεκτρονικών υπολογιστών. Οι έντονα σωματικές περφόρμανς που στήνει, στηρίζονται σε ένα κολάζ από χιλιάδες ήχους που έχει συλλέξει αλλά και στη σωματική του αντίδραση.
Η περφόρμανς, που παρουσίασε, έχει τίτλο «Metastable Circuit». Βασίζεται σε ένα μουσικό όργανο που έχει κατασκευάσει και αναπαράγει διάφορους αποθηκευμένους ήχους.
«Πρόκειται για μια περφόρμανς ηλεκτροακουστικής και ηλεκτρονικής μουσικής, που σχετίζεται σε μεγάλο βαθμό με το μέσο που έχω κατασκευάσει και παράγει ήχο. Είναι μια ιδέα που ξεκίνησα για την Ντοκουμέντα 13, πέρσι το καλοκαίρι στο Κάσελ της Γερμανίας και συνεχίζω να την αναπτύσσω. Εδώ στην Αθήνα, πρόκειται να ακούσετε μια νέα εκδοχή αυτού του μέσου με διαφορετικούς ηλεκτρονικούς ήχους, ηχογραφημένους θορύβους και μουσικά δεδομένα. Προσπαθούμε να φτιάξουμε ένα ηχητικό σύμπαν από όλα αυτά μαζί» τόνισε ο λιβανέζος καλλιτέχνης.
«Το τζαμί Τζισδαράκη έχει υπάρξει τα περισσότερα χρόνια της ζωής του ως μουσείο και λιγότερα ως τζαμί. Από το 1918, στεγάζει το Μουσείο Ελληνικής Λαϊκής Τέχνης. Πιστέψαμε ότι είναι καλό, στην εποχή μας, που τα μουσεία συνδιαλέγονται και με την τέχνη και με τον κόσμο, να ανοίξουμε το χώρο να ακουστεί πάλι μουσική και ήχος στο περιβάλλον του, γιατί γι’ αυτό έχει σχεδιαστεί» ανέφερε η Ελένη Παπαθωμά, επιμελήτρια του Μουσείου Ελληνικής Λαϊκής Τέχνης.
Η διάλεξη του Τσεβντέτ Ερέκ με τίτλο «Same to Different» περιελάμβανε προσωπικές αναμνήσεις και αρχιτεκτονικές αναφορές στο θολωτό του τζαμιού. Παράλληλα, χρησιμοποίησε μικρές κανάτες και μουσικά όργανα, που υπάρχουν ως εκθέματα στο μουσείο, για να δημιουργήσει ηχητικές ατμόσφαιρες. Όλα αυτά μαζί δημιούργησαν μια κατανυκτική εμπειρία στους θεατές της διάλεξης. Πηγή έμπνευσής του ήταν ο δικός μας αρχιτέκτονας και μουσικός Ιάνης Ξενάκης.
«Πρόκειται βασικά για έναν αυτοσχεδιασμό. Δημιουργήσαμε κάποια αντικείμενα γι’ αυτό τον αυτοσχεδιασμό. Πρόκειται για φυσικά αντικείμενα που έχουν σχέση με το θολωτό και τα παλιά χρόνια που ο χώρος ήταν τζαμί. Αλλά έχουν να κάνουν επίσης και το Μουσείο Ελληνικής Λαϊκής Τέχνης που στεγάζεται εδώ. Προσπάθησα να κατασκευάσω κάποια αντικείμενα που βγάζουν ήχους και μπορούν να δημιουργήσουν ένα ρυθμό, έτσι ώστε μέσα από τη διαφορετικότητα του καθενός μας να φτάσω στην ενότητα της εμπειρίας στο χώρο του τζαμιού» υπογράμμισε ο Ερέκ.
Ο τούρκος καλλιτέχνης οικειοποιήθηκε μια ποικιλία από εργαλεία στην ομιλία του. Ακουστικά και οπτικά, δημιούργησε μια ανοιχτή αφήγηση που είχε τους δικούς της παλμούς, πρότυπα και ρυθμούς, προτείνοντας έναν τρόπο να βλέπουμε τα πράγματα μέσα στο θόλο του τζαμιού και έξω από αυτό, ως ένα σύνολο τόσο ομοιόμορφο όσο και διαφορετικό.
«Το «Silent Space Stand Still» οργανώνεται από ένα ιδιωτικό φορέα, τον μη κερδοσκοπικό οργανισμό Locus Athens. Πρόκειται για ένα project που χρηματοδοτείται από ιδιώτες. Είναι μια πολύ σημαντική προσπάθεια δύο διαφορετικών τομέων της ελληνικής κοινωνίας: του δημόσιου που αντιπροσωπεύεται από το Μουσείο και του ιδιωτικού. Aπό κοινού δουλέψαμε για να παρουσιάσουμε κάτι καινοτόμο. Είναι σημαντικό που ένας δημόσιος χώρος ανοίγεται σε ένα διαφορετικό ανθρώπινο κοινό» τόνισε η επιμελήτρια της έκθεσης, Μαρία Θάλεια Καρρά.
Η παρουσίαση του έργου του τούρκου καλλιτέχνη Τσεβντέτ Ερέκ είναι η τελευταία που φιλοξενείται στο τζαμί Τζισδαράκη.
Η έκθεση «Silent Space Stand Still» διαρκεί μέχρι τις 27 Απριλίου.
Copyright © 2013 euronews

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου