Κυριακή 22 Σεπτεμβρίου 2013

Η κλασική μουσική κατέβηκε στους Αθηναίους

17/09/13 ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
«Περίπατος» Κάλλας από τη Λυρική και η ΚΟΑ σε υπαίθριο θέατρο της Νέας Ιωνίας


     
Μεγάλη επιτυχία είχαν και οι δύο εκδηλώσεις. Θα λέγαμε, λοιπόν, ότι την επόμενη φορά που κάποιος πολιτιστικός ή κομματικός ταγός θα θελήσει να κάνει τις γνωστές, εκ του ασφαλούς, ασκήσεις πολιτιστικού λαϊκισμού κατά της «ξενόφερτης» κλασικής μουσικής, να το ξανασκεφτεί: τα πράγματα δεν είναι μονοσήμαντα και τα γεγονότα τον διαψεύδουν

Του Γιάννη Σβώλου


Με τη συμβολική παρουσία της μυθικής Μαρίας Κάλλας διαπότισε το σώμα της πόλης η ωραία, αρθρωτή εκδήλωση, που διοργάνωσε προχθές η Εθνική Λυρική Σκηνή, τιμώντας τη μνήμη της (15/9/2013). Ηταν μια αλυσίδα από πέντε ρεσιτάλ τραγουδιού, υπό τον τίτλο «Μουσικός περίπατος σε πέντε πράξεις», που δόθηκαν δωρεάν σε δημόσιους χώρους της Αθήνας, την παραμονή της 36ης επετείου του θανάτου της κορυφαίας λυρικής τραγουδίστριας, το απόγευμα της Κυριακής.


Στην εκδήλωση συνέρρευσαν χιλιάδες Αθηναίοι, ενώ όποιος το επιθυμούσε πρόφταινε να παρακολουθήσει όλα τα ρεσιτάλ μετακινούμενος πεζή. Ο περίπατος ολοκληρώθηκε το βράδυ στην πλατεία του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου. Εκεί, ενώπιον λαοθάλασσας 5.000 ακροατών, η ορχήστρα της ΕΛΣ, υπό τον Μύρωνα Μιχαηλίδη, συνόδευσε τις υψιφώνους Δήμητρα Θεοδοσίου, Τσέλια Κοστέα και Ελενα Κελεσίδη σε άριες από όπερες στις οποίες είχε διαπρέψει η Κάλλας.

Προηγουμένως, οι τραγουδίστριες Ελένη Βουδουράκη, Αντωνία Καλογήρου, Βασιλική Καραγιάννη, Μυρσίνη Μαργαρίτη, Ειρήνη Καράγιαννη, Μαρία Μητσοπούλου και Τζούλια Σουγλάκου συμμετείχαν σε εικοσάλεπτα ρεσιτάλ με συνοδεία πιάνου, που δόθηκαν στο προαύλιο του Μουσείου της Ακρόπολης, στις σκάλες του Ηρωδείου, στον πεζόδρομο της Ερμού και στην πλατεία Κοτζιά. Ακόμη νωρίτερα, το μεσημέρι της ίδιας μέρας, σύντομο ρεσιτάλ-έκπληξη της μεσοφώνου Ειρήνης Καράγιαννη μέσα στον εκθεσιακό χώρο του Μουσείου της Ακρόπολης ξάφνιασε τους επισκέπτες!

Επιβεβαιώνοντας την υγιή, δίχως αποκλεισμούς γείωση της ΕΛΣ στο σώμα της αθηναϊκής πολιτιστικής ζωής, η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με τον Δήμο Αθηναίων, το Μουσείο της Ακρόπολης, το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, τον Σύλλογο Ελλήνων Αρχαιολόγων και την Ομάδα Κάθε Σάββατο στην Αθήνα.

Παρακολουθήσαμε το γκαλά στο Αρχαιολογικό Μουσείο με ιδιαίτερο ενδιαφέρον, που εκτεινόταν πέραν του στενά καλλιτεχνικού, που, ούτως ή άλλως, ήταν υψηλών προδιαγραφών. Υπό την κατήφεια των δύσκολων καιρών, η θέα της απέραντης, θερμής λαοθάλασσας των ακροατών μπροστά στη νεοκλασικής ρητορείας πρόσοψη του Μουσείου έφερε στον νου συμφραζόμενα διαφορετικών πεδίων: αθώους ιστορικούς εθνικισμούς της αρχαιολατρίας (άσχημα θα ’ταν ν’ ακουγόταν και λίγος Γκλουκ, που επίσης είχε τραγουδήσει η Κάλλας;), την εξ αποστάσεως προσωπολατρία του πλήθους για τους «μεγάλους», διεθνείς Ελληνες, τα χάσματα της εγχώριας πρόσληψης της όπερας και την έγνοια γεφύρωσής τους….

Ταυτόχρονα, το όλο υπήρξε και υγιής επίδειξη του ανακτημένου εύρους απήχησης της ΕΛΣ· κίνηση καθόλα νόμιμη και διόλου περιττή σε καιρούς πονηρούς, επιγονικούς άλλων έτι πονηρότερων καιρών, στους οποίους το «δυο μέτρα και δυο σταθμά» εφαρμόζεται ελαφρά τη καρδία και αναίσχυντα επί δικαίους και αδίκους… Γιατί –αλήθεια!– πώς αλλιώς να ζυγιάσει κανείς την εκ μέρους του κράτους διαφορετική αντιμετώπιση της ΕΛΣ, που σήμερα πια χρωστά λιγότερα από 7.000.000 ευρώ, και του Μεγάρου Μουσικής με το τυμπανιαίο χρέος των 245.000.000 ευρώ;

Προθέρμανση για νέα σεζόν

Πριν ξεκινήσει τις τακτικές συναυλίες της στο Μέγαρο Μουσικής, η ΚΟΑ έκανε προθέρμανση για τη νέα καλλιτεχνική περίοδο, προγραμματίζοντας τρεις δωρεάν εκδηλώσεις σε περιφερειακούς δήμους του λεκανοπεδίου. Η πρώτη από αυτές ήταν εντεταγμένη στο πλαίσιο του φετινού, ολοετούς εορτασμού των 90 χρόνων από την ίδρυση του προσφυγικού συνοικισμού της Νέας Ιωνίας και φιλοξενήθηκε στο υπαίθριο θέατρο «Μελίνα Μερκούρη» του ομώνυμου δήμου, επί της λεωφόρου Εθνικής Αντιστάσεως (14/9/2013). Ηταν ένας ακόμη κρίκος στην ισορροπημένα αναπτυσσόμενη κοινωνική προσφορά της ΚΟΑ, που εκφράζεται με σειρά συναυλιών εκτός του αθηναϊκού κέντρου. Την ορχήστρα διηύθυνε ο Γάλλος αρχιμουσικός Ζαν Κριστόφ Σαρόν.

Δομημένο με λογική «popular classics», το πρόγραμμα συνδύασε γνωστά κλασικά έργα με τζαζίστικες σφήνες. Ξεκίνησε με την Εισαγωγή στο «Ονειρο καλοκαιρινής νύχτας» του Μέντελσον, συνέχισε με τους πρώτους τρεις από τους «Συμφωνικούς Χορούς», έργο 64, του Γκριγκ και ολοκληρώθηκε με τον ανεξάντλητα δημοφιλή «Μολδάβα» του Σμέτανα. Ενδιάμεσα, ο κλαρινετίστας της ΚΟΑ Στάθης Κιοσόγλου έπαιξε πασίχαρ0ς δύο μουσικές γραμμένες αρχικά για αμερικανικές ταινίες του μεσοπολέμου, με πρωταγωνιστή τον Φρεντ Αστέρ: το «Κοντσέρτο για κλαρινέτο» του Αρτι Σο και την «Προμενάντ» του Τζορτζ Γκέρσουιν.

Η συναυλία υπήρξε μουσικώς μέτρια, ωστόσο κρατάμε από αυτήν κάποιες ιδιαίτερα ενδιαφέρουσες, πολύ θετικές εντυπώσεις. Ο υπαίθριος χώρος, η γειτνίαση προς παρακείμενη, πολύβουη λεωφόρο και γήπεδα αθλοπαιδιών επέβαλαν τη χρήση ηλεκτρικής ενίσχυσης. Από την άλλη, το άνετο, συνεχές, αλλά όχι ενοχλητικό έμπα-έβγα του κοινού, που συνέρρεε στο τσιμεντένιο θεατράκι, η σύνθεση του ακροατηρίου από ανθρώπους κάθε τύπου και ηλικίας, η περιστασιακή προσέλευση εφήβων από τον διπλανό παιδότοπο, όλα μαζί δημιούργησαν μια ωραία, χαλαρή ατμόσφαιρα πολιτισμένης συλλογικής απόλαυσης, ακομπλεξάριστα δεκτικής και ανοιχτής στα ακούσματα της συμφωνικής μουσικής.

Το κοινό παρακολούθησε με προσήλωση, χειροκροτώντας θερμά μετά από κάθε έργο, ενώ στο τέλος της συναυλίας αντιπρόσωπος του δήμου ευχαρίστησε εγκάρδια την ΚΟΑ για την προσφορά της. Θα λέγαμε, λοιπόν, ότι την επόμενη φορά που κάποιος πολιτιστικός ή κομματικός ταγός θα θελήσει να κάνει τις γνωστές, εκ του ασφαλούς, ασκήσεις πολιτιστικού λαϊκισμού κατά της «ξενόφερτης» κλασικής μουσικής, να το ξανασκεφτεί: τα πράγματα δεν είναι μονοσήμαντα και τα γεγονότα τον διαψεύδουν.


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου