Να είστε σοφιστές στην σκέψη αλλά όχι στις πράξεις
Ονορέ ντε Μπαλζάκ
Ο πρόσφατος τραγέλαφος για το αντιρατσιστικό νομοσχέδιο, με τον καημό της Νέας Δημοκρατίας να μη χάσει (ακρο)- δεξιές ψήφους, τις εκρήξεις προοδευτισμού των εταίρων της, τις παλινωδίες της ΔΗΜ.ΑΡ., και τα υπόλοιπα κόμματα να προσπαθούν να χαράξουν τη δική τους γραμμή, φέρνουν στον νου το βιβλίο του Μισέλ Φουκώ «Ο λέξεις και τα πράγματα».


Ο λέξεις -φαίνονται να- κουμαντάρονται πιο εύκολα. Μπορεί κανείς -και αυτό έχει ήδη γίνει φερ' ειπείν στην Γαλλία- να απαγορέψει διά νόμου την αμφισβήτηση του όρου Oλοκαύτωμα για την εξόντωση των Εβραίων από τον Χιτλερισμό και να προσθέσει στον κατάλογο. Μπορεί να μιλάει -και δικαιολογημένα- για γενοκτονία σχετικά με τους Ποντίους και τους Μικρασιάτες και φυσικά για δεκάδες ή και εκατοντάδες άλλων μαρτυρικών λαών στο παρελθόν και το παρόν. Και μπορεί να προστατεύει τις λέξεις αυτές -και άλλες, όπως φερ' ειπείν δημοκρατία ή και ζωή- με νομικά μέτρα.
Τα πράγματα ωστόσο, δηλαδή η πραγματική ζωή, είναι από την πλευρά τους αρκετά πολύ πιο ζόρικα . Το συμπληρωματικό και αλληλο-τροφοδοτούμενο δίπολο Αρμαγεδδών της κρίσης /  τερατογένεση του νεο-ναζισμού γίνεται όλο και πιο απειλητικό και η απειλή αυτή, άσχετο αν κάποιοι τη βλέπουν ως ευκαιρία για άσκηση δημοκοπίας είτε ίσως και υψηλής και ανέξοδης διεθνούς πολιτικής με την Ευρωπαϊκή Ένωση είτε με το Ισραήλ (που πιέζουν γα περισσότερα νομικά μέτρα), παίρνει όλο και πιο ανησυχητικές διαστάσεις: Η πολυδιάστατη -πολιτισμική, πολιτική οικονομική- κρίση τρέφει τον νεο-ναζισμό και ο νεοναζισμός βαθαίνει την κρίση και τα δύο μαζί απειλούν την ίδια την ύπαρξη της χώρας.
Τα νομικά μέτρα, καλύτερα ή χειρότερα, ιδίως όταν δεν είναι το επιστέγασμα δημιουργικών ιδεών, δράσεων, συμπεριφορών και πρακτικών, δεν παίζουν παρά μικρό μόνο ρόλο στην αντιμετώπιση της ζοφερής πραγματικότητας. Μιας πραγματικότητας της οποίας ο νέο-ναζισμός δεν είναι παρά μόνο μέρος. Και η ποινικοποίηση ακόμη και όντως βλακωδών, ή και εγκληματικών σκέψεων, ρητορικών, απόψεων- που μπορεί να εκφραστούν για κάθε ιστορική περίοδο- δεν πρόκειται να προσφέρει πολλά. Αν κάτι πρέπει να πληγεί αμείλικτα και με το όπλο του νόμου, είναι οι λέξεις εκείνες που προγραμματικά συνδυασμένες με την εγκληματική πράξη απειλούν συγκεκριμένα όχι μόνο τη δημοκρατία, αλλά και την ίδια τη ζωή.
Όμως αυτό δεν μπορεί να εξαντληθεί σε μια προσχηματική συζήτηση για το γράμμα του νόμου που ο πολίτης αντιλαμβάνεται σαν μια κομματική καντρίλια. Χρειάζεται μια ριζική πολιτισμική δράση σε όλα τα επίπεδα, περιλαμβανομένης και της πολιτικής, που θα χαρίσει στην κοινωνία μας αυτογνωσία, γενναιοδωρία και προοπτική που θα μας επιτρέψουν να δούμε σωστά τον εαυτό μας και τον άλλο. Ριζική δράση για τη δημοκρατία, που, όπως έχουν τα πράγματα, είναι συνώνυμη με τις λέξεις πολιτισμική επανάσταση.
* Η τακτική στήλη "Παραβατικά" δημοσιεύεται εκτάκτως σήμερα, αντί του καθιερωμένου Σαββάτου.