Βιομηχανική κληρονομιά: αναβίωση και βιωσιμότητα

ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΚΑΙ ΕΚΘΕΣΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟΥ ΕΡΓΟΥ

Αθήνα (Μουσείο Μπενάκη), Ιούνιος 2013


Το Ελληνικό Τμήμα της Διεθνούς Επιτροπής για τη Διατήρηση της Βιομηχανικής Κληρονομιάς (TICCIH), το Ελληνικό Ινστιτούτο Αρχιτεκτονικής (ΕΙΑ), η Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών ΕΜΠ, το Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών ΑΠΘ, το Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών Παν/μίου Πατρών, το Τμήμα Αρχιτεκτόνων ΠΘ, το Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών ΔΠΘ, το Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών Πολυτεχνείου Κρήτης, το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος και το ΕΤΕ Κύπρου διοργανώνουν συνέδριο και έκθεση αρχιτεκτονικού έργου με θέμα «Βιομηχανική κληρονομιά: αναβίωση και βιωσιμότητα».
Το Συνέδριο θα πραγματοποιηθεί τον Ιούνιο 2013, στην Αθήνα (Μουσείο Μπενάκη, Πειραιώς 138) και στις εργασίες του φιλοδοξεί να αποτυπώσει τις προσεγγίσεις της βιομηχανικής κληρονομιάς στην Ελλάδα και την Κύπρο, την περίοδο 1980-2012, καταδεικνύοντας το πολυσχιδές του αντικειμένου και την ανάγκη για τη διεπιστημονική προσέγγισή του.

Ιστορικό βιομηχανικό απόθεμα αποτελεί κάθε στοιχείο, υλικό ή άυλο, που μπορεί να ανασυστήσει το βιομηχανικό παρελθόν. Κατά συνέπεια, μια ολοκληρωμένη μελέτη της βιομηχανικής κληρονομιάς περιλαμβάνει την εξέταση όχι μόνον των υλικών και φυσικών καταλοίπων της συγκεκριμένης δραστηριότητας, αλλά και κάθε είδους πηγής που μπορεί να μαρτυρήσει γι’ αυτήν. Βιομηχανικό τοπίο και αρχιτεκτονήματα (από τα απλοϊκά, χρηστικά κτίσματα έως τα πλέον οργανωμένα και εκλεπτυσμένα), καταγεγραμμένα μνημεία και τεκμήρια, εργαλειακός και μηχανολογικός εξοπλισμός, ανασυγκροτημένη γραμμή παραγωγής και προϊόντα, βιομηχανικά (δημόσια και ιδιωτικά) αρχεία, γραπτές πηγές και προφορικές μαρτυρίες αποτελούν παραμέτρους αυτής της κληρονομιάς. Ζωηρή παραμένει η συζήτηση σχετικά με την προστασία, συντήρηση, αποκατάσταση και επανάχρηση των βιομηχανικών μνημείων και περιοχών. Ιδιαίτερα σήμερα, ο επιστημονικός διάλογος δεν μπορεί παρά να εμπεριέχει το ζήτημα της βιωσιμότητας κάθε σχετικού εγχειρήματος. Περισσότερο παρά στο παρελθόν, στη σύγχρονη οικονομική συγκυρία προβάλλει η αναγκαιότητα για τη «σωστική» καταγραφή της μνήμης που αφορά την ανάπτυξη της βιομηχανικής παραγωγής στην Ελλάδα και την Κύπρο. Η τεκμηριωμένη συνθετική εξέταση χαρακτηριστικών κλάδων της βιομηχανικής κληρονομιάς της χώρας, επιπλέον, φωτίζει περαιτέρω το φαινόμενο. Τέλος, η ανάδειξη της κληρονομιάς αυτής θέτει ζητήματα που αφορούν τη μουσειακή αναπαράστασή της, την ευαισθητοποίηση μέσω της εκπαίδευσης και την προβολή της σημασίας της σε ευρύτερες ομάδες αποδεκτών.

Ως ενδεικτικές του Συνεδρίου μπορούν να αναφερθούν οι κάτωθι θεματικές:
Υλικές μαρτυρίες: καταγραφή και αποτύπωση (κτίρια, μηχανές, γραμμή παραγωγής, προϊόντα)
Άυλες μαρτυρίες: γραπτές πηγές, προφορικές μαρτυρίες
Προστασία, συντήρηση, αποκατάσταση και επανάχρηση των βιομηχανικών μνημείων και περιοχών – Ζητήματα βιωσιμότητας
Μουσειακή αναπαράσταση – μουσειοπαιδαγωγική προσέγγιση
Εκπαίδευση και συναφείς σπουδές
 ……………………………………………………
Στο πλαίσιο του Συνεδρίου θα πραγματοποιηθεί έκθεση αρχιτεκτονικού έργου, η οποία θα περιλαμβάνει έναν περιορισμένο αριθμό υλοποιημένων έργων, μελετών και διακριθεισών σε διαγωνισμούς προτάσεων. H επιλογή μεταξύ των υποβληθέντων θα γίνει με κριτήριο την πρωτοτυπία και μέλημα τη γεωγραφική διάχυση των παραδειγμάτων και την αντιπροσωπευτικότητα του είδους των χρήσεων που έχουν προκριθεί από τους μελετητές.