Ο Αστερίξ τα βάζει με τον... Μίκι Μάους

Βέτο της Γαλλίας στη συμφωνία για τη δημιουργία ζώνης ελεύθερων συναλλαγών μεταξύ Ευρώπης και ΗΠΑ. Αδιαπραγμάτευτη θεωρεί το Παρίσι την εξαίρεση της πολιτιστικής βιομηχανίας από τις εμπορικές διαπραγματεύσεις

Μαίρη Αδαμοπούλου  |ΝΕΑ  ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ: 17/6 |

«H εξαίρεση των πολιτιστικών αγαθών είναι αδιαπραγμάτευτη». Είναι η φράση-κλειδί της γαλλίδας υπουργού Εμπορίου, Νικόλ Μπρικ, προς τους 26 ευρωπαίους συναδέλφους της και προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία δηλώνει την πρόθεσή της να παρεμποδίσει αποτελεσματικά την έναρξη των διαπραγματεύσεων για τη «συμφωνία του αιώνα», τη δημιουργία δηλαδή μιας ζώνης ελεύθερων συναλλαγών μεταξύ Ευρώπης και Ηνωμένων Πολιτειών. 

 

Βασικό θέμα συζήτησης στη σύσκεψη των ευρωπαίων υπουργών Εμπορίου, που πραγματοποιήθηκε το Σάββατο στο Λουξεμβούργο και διήρκεσε 13 ώρες, ήταν ο καθορισμός του γενικού περιγράμματος της διαπραγματευτικής εντολής που θα δοθεί στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία εν συνέχεια θα συζητήσει με αμερικανούς αντιπροσώπους για λογαριασμό ολόκληρης της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Μια συμφωνία μεταξύ των 27 είναι αναγκαία για να επιτρέψει στους ηγέτες της Συνόδου του G8 - η οποία είναι προγραμματισμένη για την αρχή της επόμενης εβδομάδας στο Μπέλφαστ - να ανακοινώσουν την έναρξη των διαπραγματεύσεων για τη δημιουργία μιας «διατλαντικής εταιρικής σχέσης  εμπορίου και επενδύσεων». 

Η επιμονή της Γαλλίας τελικά είχε αποτέλεσμα. Ο τομέας των οπτικοακουστικών θα μείνει αρχικά εκτός των διαπραγματεύσεων, αλλά η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διατηρεί το δικαίωμα να εγείρει οποιοδήποτε θέμα κατά τη διάρκεια των συνομιλιών με την άλλη πλευρά, αν βεβαίως αυτό κριθεί απαραίτητο. Αν χρειαστεί να τεθεί και πάλι το θέμα, θα πρέπει να υπάρξει ομοφωνία μεταξύ των ευρωπαίων εταίρων, οπότε η Γαλλία θα δώσει και πάλι αρνητική ψήφο.

Ο στόχος του αμερικανού Προέδρου Μπαράκ Ομπάμα και των ευρωπαίων ηγετών είναι η δημιουργία μιας ζώνης ελεύθερων συναλλαγών μεταξύ των δύο πλευρών που από κοινού αντιπροσωπεύουν περίπου το ήμισυ του παγκόσμιου πλούτου. Η απελευθέρωση του εμπορίου μεταξύ της Ευρώπης και των Ηνωμένων Πολιτειών, εκτιμούν οικονομολόγοι, θα μπορούσε να οδηγήσει σε επιπλέον αύξηση της τάξεως των 100 δισ. δολαρίων για κάθε πλευρά του Ατλαντικού, με αποτέλεσμα να διακυβεύονται τεράστια συμφέροντα, από τη βιομηχανία και την οικονομία έως τα τρόφιμα, τις υπηρεσίες και τις τηλεπικοινωνίες. Ολα τούτα όμως έχουν παγώσει μπροστά στο βέτο της Γαλλίας.

Η θέση του Παρισιού είναι εξαιρετικά ριζοσπαστική: η πολιτιστική βιομηχανία, και ιδίως στον οπτικοακουστικό τομέα, θα πρέπει να εξαιρεθεί εντελώς από τις εμπορικές διαπραγματεύσεις μεταξύ των δύο ακτών του Ατλαντικού. Και παρά το γεγονός ότι η Γαλλία δεν έχει πολλούς συμμάχους σε σχέση με το βέτο που έχει θέσει, εκμεταλλεύεται το γεγονός ότι οι ευρωπαϊκές συνθήκες προβλέπουν  σε ζητήματα πολιτισμού οι διαπραγματευτικές θέσεις να έχουν αποφασιστεί ομόφωνα. 

Η αξία των οπτικοακουστικών προϊόντων στην Ευρώπη ανέρχεται περίπου στα 17 δισ. ευρώ ετησίως και σε ορισμένες χώρες, όπως η Γαλλία, είναι σε μεγάλο βαθμό επιδοτούμενα από το κράτος. Στο μέτωπο των εισαγωγών - εξαγωγών με τις Ηνωμένες Πολιτείες, η Ευρώπη κατέγραψε εμπορικό έλλειμμα κάπου 1,5 δισ. ευρώ. Φυσικά υπάρχουν πολλές χώρες, όπως η Ιταλία, που ασπάζονται τον φόβο των Γάλλων ότι ο ευρωπαϊκός πολιτισμός δεν μπορεί να επιβιώσει χωρίς υποστήριξη, συγκρινόμενος με τις μεγάλες χολιγουντιανές εταιρείες και κυρίως με την επικράτηση των κολοσσών που ελέγχουν ολοένα και περισσότερο τη διανομή οπτικοακουστικού υλικού στον πλανήτη. 

Δεκατρείς ευρωπαίοι υπουργοί Πολιτισμού προσυπέγραψαν επιστολή του γάλλου συναδέλφου τους για την υπεράσπιση της πολιτιστικής εξαίρεσης. Ο λόγος; Η Γαλλία φοβάται ότι το ευρωπαϊκό μέτωπο, που έχει ήδη εν μέρει διαρραγεί, θα μπορούσε να διασπασθεί εντελώς κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων υπό την πίεση των Αμερικανών και των φιλελευθέρων - με επικεφαλής τη Βρετανία και τις σκανδιναβικές χώρες -, με αποτέλεσμα να εγκαταλείψουν την ιδέα της εξαίρεσης της πολιτιστικής βιομηχανίας κερδίζοντας ανταλλάγματα σε άλλους τομείς.

Η ευρωπαϊκή άρνηση να βάλει στο τραπέζι το ζήτημα της βιομηχανίας των οπτικοακουστικών μέσων ωστόσο μπορούσε να έχει ως συνέπεια τον αποκλεισμό άλλων τομέων εκ μέρους των Αμερικανών. Τομείς στους οποίους αισθάνονται ότι απειλούνται όπως είναι ο δημοσιονομικός, των δημόσιων συμβάσεων, της ναυτιλίας και των αεροπορικών μεταφορών, που είναι περισσότερο κομβικής σημασίας σε σχέση με τον πολιτισμό.