Ιωάννινα: Συνδυασμός παράδοσης και εκσυγχρονισμού για τις ορεινές περιοχές

Elliniki Gnomi, 15 Jun 2013

Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΝΩΜΗ παρούσα στις εργασίες του Συμποσίου, που πραγματοποιείται
το ελληνικό Ίδρυμα Μεσογειακών Μελετών και το  γερμανικό Ίδρυμα Friedrich Ebert.

Με επιτυχία, μεγάλη συμμετοχή και υψηλό επίπεδο εισηγήσεων πραγματοποιείται στα Ιωάννινα το Συμπόσιο το οποίο διοργανώνεται από δύο Ιδρύματα με σημαντικό έργο στο παρελθόν : το ελληνικό Ίδρυμα Μεσογειακών Μελετών το οποίο φέτος συμπληρώνει 30 χρόνια λειτουργίας και το γερμανικό Ίδρυμα Friedrich Ebert  που ιδρύθηκε το 1925 και επαναλειτούργησε την αντιπροσωπεία του στην Ελλάδα πέρυσι τον Μάιο.

Πρόκειται για ένα σημαντικό και επίκαιρο Διεθνές Αναπτυξιακό Συμπόσιο το οποίο  τελεί υπό την αιγίδα του Προέδρου της Δημοκρατίας κυρίου Κάρολου Παπούλια,  ο οποίος, όπως ανακοινώθηκε επίσημα, δεν μπόρεσε να παραστεί στην έναρξη των εργασιών του. 

Το θέμα του ενδιαφέροντος Συμποσίου έχει ως θέμα «Βιώσιμα μοντέλα ολοκληρωμένης ανάπτυξης ορεινών περιοχών, η περίπτωση της Ηπείρου και της Πίνδου». Το Συμπόσιο διοργανώνεται από δύο Ιδρύματα με σημαντικό έργο στο παρελθόν : το ελληνικό Ίδρυμα Μεσογειακών Μελετών το οποίο φέτος συμπληρώνει 30 χρόνια λειτουργίας και το γερμανικό Ίδρυμα Friedrich Ebert  που ιδρύθηκε το 1925 και επαναλειτούργησε την αντιπροσωπεία του στην Ελλάδα πέρυσι τον Μάιο μετά από απουσία επτά ετών.

Χαιρετισμούς απηύθυναν οι Στ. Μπαμπανάσης Προέδρος  Δ.Σ. του  Ιδρύματος Μεσογειακών Μελετών (ΙΜΜ), Dieter Schulte Αντιπροέδρος του Ιδρύματος Friedrich Ebert, Αθ. Τσαυτάρης Υπ. Αγροτικής Ανάπτυξης, Στ. Καλογιάννης αναπλ. Υπ. Ανάπτυξης, Αλ. Καχριμάνης Περιφερειάρχης Ηπείρου και Φιλ. Φίλιος Δήμαρχος Ιωαννίνων. Συντονιστής θα είναι ο Σήφης Βαλυράκης πρ. Υπουργός και Αντιπρόεδρος του Δ.Σ. του Ιδρύματος Μεσογειακών Μελετών

Τοποθετήσεις

Για την εθνική ανασυγκρότηση του τόπου μέσα από τον πρωτογενή τομέα μίλησε ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Αθανάσιος Τσαυτάρης. Μιλώντας για την κτηνοτροφία, είπε πως είναι μια μεγάλη ευκαιρία, πατώντας σε αυτή τη δυνατότητα, γιατί η ανάπτυξη της κτηνοτροφίας περνάει από την Ήπειρο και γενικότερα από την ορεινή Ελλάδα, να υποστηρίξουμε την κτηνοτροφία και με τον τρόπο αυτό να υποστηρίξουμε και το θέμα που αναφερθήκατε. Η γεωργία ήταν ανέκαθεν μια μεγάλη δεξαμενή χεριών, απασχολούσε δηλαδή πολλά άτομα και τώρα ένεκα διάφορων εξελίξεων έχουν συγκεντρωθεί στα αστικά κέντρα και προβλήματα ανεργίας, αλλά και η γεωργία έχει ανάγκη αυτών των χεριών, γιατί έχει συρρικνωθεί δημογραφικά. Δεν είναι παράξενο που η ίδια η Ευρωπαϊκή Ένωση στο πλαίσιο της νέας ΚΑΠ το αναγνώρισε. Βλέποντας ότι μόνο το 6% του ανθρωπίνου δυναμικού της Ευρώπης είναι ηλικίας κάτω των 35 ετών, αποφάσισε να επιβάλει στα κράτη μέλη στη νέα ΚΑΠ να αξιοποιήσουν το 2% του συνολικού προϋπολογισμού, δηλαδή στη χώρα μας περίπου 480 με 500 εκατομμύρια για να υποστηριχθούν οι νέοι αγρότες. Για μας είναι πολύ σημαντικό. Γιατί εμείς όχι μόνο έχουμε ανάγκη να υποστηριχθεί το εργατικό δυναμικό στη γεωργία, αλλά έχουμε ανάγκη να δώσουμε δουλειά σε όλους αυτούς τους ανθρώπους των αστικών κέντρων όπου αυτή τη στιγμή η ανεργία αποτελεί ένα από τα πιο οξυμμένα κοινωνικά προβλήματα. Είμαι στο πλευρό σας και προσπαθώ στο επίπεδο του εφικτού. Είναι δύσκολες οι καταστάσεις, κατέληξε ο ίδιος.

“Το μοντέλο ανάπτυξης των ορεινών περιοχών πρέπει να συνδυάζει την παράδοση με τον εκσυγχρονισμό και να εξασφαλίζει μια ολοκληρωμένη και δυναμική ανάπτυξη σε μακροχρόνιο ορίζοντα”, δήλωσε ο Στέργιος Μπαμπανάσης, Ομότιμος Καθηγητής, Πρόεδρος του Δ.Σ. του Ιδρύματος Μεσογειακών Μελετών για να προσθέσει:

“Να στηρίζεται από τη μια μεριά, στην αξιοποίηση των παραδοσιακών συντελεστών παραγωγής, δηλαδή του εδάφους, της εργασίας και του κεφαλαίου και από την άλλη στην αξιοποίηση των σύγχρονων δυναμικών συντελεστών παραγωγής, δηλαδή της νέας επιστημονικής γνώσης, των νέων τεχνολογικών και άλλων καινοτομιών, της πληροφορικής και των σύγχρονων μεθόδων οργάνωσης και διοίκησης των νοικοκυριών και επιχειρήσεων”.

Ο καθηγητής στο Τμήμα Ζωϊκής Παραγωγής στο ΤΕΙ Ηπείρου, κ. Σκούφος, ανέφερε πως η κτηνοτροφική παραγωγή της Ηπείρου με βάση την ιστορική της διαδρομή, την παράδοση, και το σήμερα, έχει να επιδείξει την αυξημένη συγκριτικά με άλλες Περιφέρειες συμβολή των ανθρώπων της ορεινής υπαίθρου σε αυτήν. Η κτηνοτροφία ειδικά στην Ήπειρο, πρόσθεσε ο ίδιος, καλείται σήμερα να διατηρήσει τη βιωσιμότητα του πληθυσμού στους ορεινούς όγκους, να σηκώσει το βάρος της αντιστροφής της τάσης ερήμωσης και να συμβάλλει στην ισχυροποίηση της καινοτομίας στο χώρο της αγροτικής παραγωγής στην Περιφέρεια. Παράδειγμα πρότυπης ανάπτυξης αποτελεί το Μέτσοβο, που πρώτα έφτιαξε μια ακμαία παραγωγική βάση με επώνυμο τυροκομείο και οινοποιείο και μετά ενσωμάτωσε το τουριστικό προϊόν στην παραγωγική του ταυτότητα.

 Σκοπός

Ο βασικός σκοπός του Συμποσίου είναι να συμβάλλει με τις εισηγήσεις, τις διαπιστώσεις, τις προτάσεις και τον διάλογο στην καλύτερη διάγνωση των χαρακτηριστικών των ορεινών περιοχών και στη διαμόρφωση βιώσιμων μοντέλων ολοκληρωμένης ανάπτυξης σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο, με έμφαση στην Ήπειρο, την Πίνδο και στους νομούς των Ιωαννίνων, της Άρτας, των Τρικάλων και των Γρεβενών. Στο Συμπόσιο θα παρουσιαστούν 36 εισηγήσεις από καθηγητές, ερευνητές και συντονιστές επτά πανεπιστημίων, τριών ερευνητικών ιδρυμάτων και από εκπροσώπους αναπτυξιακών φορέων δήμων και κοινοτήτων από την Ελλάδα, τη Γερμανία, την Αυστρία και την Ελβετία.

Τα πρακτικά του Συμποσίου με τις εισηγήσεις, το διάλογο, τα συμπεράσματα και τις προτάσεις θα εκδοθούν σε ξεχωριστό τόμο που θα σταλεί στους αρμόδιους φορείς για αξιοποίηση.

Ίδρυμα Μεσογειακών Μελετών

Tο Ίδρυμα Μεσογειακών Μελετών ιδρύθηκε το 1983 με Προεδρικό Διάταγμα. Είναι ένας αυτοτελής, κοινωφελής, μη – κερδοσκοπικός και μη – κυβερνητικός οργανισμός, που τελεί υπό την εποπτεία των Υπ. Πολιτισμού και Υπ. Οικονομικών.
Το Ίδρυμα  δραστηριοποιείται σε  τομείς, όπως  έρευνες - μελέτες, με έμφαση στην Ανατολική και Νότια Ευρώπη, τα Βαλκάνια και τον Μεσογειακό χώρο,   εκδόσεις (έντυπες και ηλεκτρονικές), διοργάνωση συνεδρίων, ημερίδων και σεμιναρίων, παραγωγή, επεξεργασία και διάχυση ειδικευμένης πληροφορίας λειτουργία δανειστικής βιβλιοθήκης. Μιας βιβλιοθήκης  η οποία  διαθέτει 8.500 περίπου τίτλους βιβλίων και μια ιδιαίτερα σημαντική συλλογή ελληνικών και ξένων περιοδικών, αποτελούμενη από 220 περίπου τίτλους, που καλύπτει ένα ευρύτατα φάσμα θεμάτων.  Η βιβλιοθήκη είναι δανειστική και παρέχει βιβλιογραφική υποστήριξη σε επιστημονικά ιδρύματα, σε ερευνητές και φοιτητές. Είναι πλήρως μηχανοργανωμένη και εξοπλισμένη με κατάλληλο λογισμικό και βάσεις δεδομένων που υποστηρίζουν την αποτελεσματική της λειτουργία. Στους στόχους είναι η προώθηση της αναπτυξιακής συνεργασίας με τις χώρες της Μεσογείου και των Βαλκανίων,  η μείωση του αναπτυξιακού χάσματος ανάμεσα στις βόρειες και τις νότιες μεσογειακές χώρες , όπως και η υπο – βοήθηση του ευρω – μεσογειακού διαλόγου και την ανάπτυξη δεσμών συνεργασίας μεταξύ της Ε.Ε. και των μεσογειακών και των βαλκανικών χωρών.

Ομιλητές και ενότητες

Η έναρξη του συμποσίου  όπως προαναφέρουμε, έγινε την Παρασκευή   και ώρα 5 μ.μ..  Όσον αφορά τις ενότητες και τους ομιλητές το πρόγραμμα έχει ως εξής:

•Στην πρώτη ενότητα με θέμα: «Νέα βιώσιμα μοντέλα περιφερειακής και Τοπικής Ανάπτυξης», θα μιλήσουν οι: Ι. Τσεκούρας Ομοτ. Καθηγητής Πανεπ. Μακεδονίας, Στ. Μπαμπανάσης Ομοτ. Καθηγητής, Πρόεδρος Δ.Σ. του ΙΜΜ, Thomas Fettback πρ. Δήμαρχος της πόλης Biberach, Δημήτρης Ρόκος Ομοτ. Καθηγητής ΕΜΠ, Eric Nanchen Δ/ντής FDDM, Ναπολέων Μαραβέγιας Καθηγητής Πανεπ. Αθηνών, Γιάννης Δούκας Διδάκτορας Πανεπ. Αθηνών, Αλ. Καχριμάνης Περιφερειάρχης Ηπείρου, Τρ. Αλμπάνης Πρύτανης Πανεπ. Ιωαννίνων, Βασ. Νιτσιάκος Καθηγητής Πανεπ. Ιωαννίνων, Guenther Novak Δήμαρχος του Mallnitz.

Υπόλοιπες ενότητες

•Στην δεύτερη θεματική ενότητα με θέμα: «Μοντέλα και συντελεστές βιώσιμης ανάπτυξης  στην Ήπειρο και την Πίνδο», η οποία θα ξεκινήσει την επόμενη μέρα, θα μιλήσουν οι: Κων/νος Τσιμπούκας Καθηγητής Γεωργικής Οικονομίας στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Γιάννης Σκούφος Καθηγητής ΤΕΙ Ηπείρου, Κων/νος Γκούμας Πρ. Δημ. Συμβουλίου Μετσόβου, Δημ. Δημητρίου Πρόεδρος Επιμελητηρίου Ιωαννίνων, Χρίστος Παπαβρανούσης Πρόεδρος ΤΕΕ Ηπείρου, Κώστας Τσιτογιάννης Αντιπρόεδρος της «Πίνδος Ενεργειακή Α.Ε.», Π. Πάσχος Δρ Γεωλόγος, Βαγγέλης Νικολάου Δρ. Γεωλόγος, Θεόδωρος Βλασσόπουλος πρ. Γεν. Δ/ντής Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων Υπ. Οικονομικών, Δημ. Ρόκος Ομοτ. Καθηγητής ΕΜΠ, Δημ. Καλιαμπάκος Καθηγητής ΕΜΠ, Μάρθα Παπαδοπούλου Διευθύντρια ΓΑΚ – Ιστορικό Αρχείο Ηπείρου.

•Στην τρίτη θεματική ενότητα με θέμα: «Επιτυχημένα τοπικά, δημοτικά μοντέλα βιώσιμης ανάπτυξης», θα μιλήσουν δήμαρχοι Δήμων της περιοχής μας, όπως της Κόνιτσας ο Π. Γαργάλας, του Μετσόβου Ν. Τσομπίκος, του Ζαγορίου Γ. Παπαναστασίου, Βορείων Τζουμέρκων Ι. Σεντελές, Πωγωνίου Κ. Καψάλης, καθώς και ο Χρ. Νιτσιάκος πρ. Κοινοτάρχης Αετομηλίτσας και ο Κ. Παγανιάς Εντεταλμένος Σύμβουλος Κόνιτσας. Τις θέσεις τους σ’ αυτή την ενότητα θα αναπτύξουν και οι Παναγιώτης Πάτρας Γεν. Δ/ντής Αναπτυξιακή Τρικάλων, Ι. Μήτσιος Πολιτικός επιστήμονας Διεθνολόγος και Reinhart Koestlin πρ. Δήμαρχος της πόλης Ahern.

•Στην τέταρτη και τελευταία ενότητα με θέμα: «πηγές χρηματοδότησης της περιφερειακής τοπικής ανάπτυξης» θα μιλήσουν οι: Ελένη Ρόκου Προϊσταμένη της Ενδιάμεσης Διαχειριστικής Αρχής Περιφέρειας Ηπείρου, Σωτ. Αθανασίου Προϊστάμενος του Τμήματος Αξιολόγησης και Έγκρισης Επενδυτικών Σχεδίων Υπ. Ανάπτυξης, Αντ. Γούσης Γεν. Δ/ντής Τράπεζας Πειραιώς, Δημ. Φίλης Πρόεδρος Οικονομικού Επιμελητηρίου Ιωαννίνων, Δημ. Γιωτίτσας Οικονομολόγος Πρόεδρος Δημ. Συμβουλίου Ιωαννίνων και Δημ. Γούσιος Καθηγητής Πανεπ. Θεσσαλίας.

•Στην πέμπτη και τελευταία ενότητα θα εξαχθούν τα συμπεράσματα από τις εργασίες του διήμερου συμποσίου.