Βιβλιοθήκη Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας

Χρειαζόμαστε ολοκληρωτική αλλαγή πλεύσης και νοοτροπίας

Αρθρο του ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΑΣΩΝΙΤΗ συγγραφέα

 

«Η Εθνική Βιβλιοθήκη θα προσφέρει σε όλους τους ερευνητές το βιβλιογραφικό υλικό που χρειάζονται... Η Ερευνητική Βιβλιοθήκη θα συνδεθεί με τα πανεπιστήμια και την ακαδημαϊκή ζωή της χώρας. Οι στόχοι μας πρέπει να ξεπερνούν τις τωρινές μας δυνατότητες.

Οφείλουμε να επιδιώξουμε την αριστεία: ας ενώσουμε τις δυνάμεις μας για ένα παγκόσμιο κέντρο ελληνικών σπουδών, διεθνούς ακτινοβολίας, με επιστήμονες απ' όλο τον κόσμο, με υποτροφίες, με διαρκή σεμινάρια, σε συνεργασία με ξένα πανεπιστήμια».
Λόγια του ικανότατου Γιάννη Τροχόπουλου («Ε», 13-4-13), γενικού διευθυντή του Κέντρου Πολιτισμού-Ιδρυμα «Σταύρος Νιάρχος», σε συνέδριο του Σύνδεσμου Εκδοτών Βιβλίου.
 Εξαιρετική η πρόταση να καταστήσουμε την Ελλάδα παγκόσμιο κέντρο ελληνικών σπουδών, έπρεπε να είχε υλοποιηθεί από δεκαετιών.


 Ποτέ δεν είναι αργά για τίποτα, κι ένας τρόπος να ευοδωθεί η πρόταση και ν' αποκτήσουμε συγκριτικό πλεονέκτημα απέναντι στην πανταχόθεν ψηφιακή πρόσβαση (συνυπολογιζομένων και των τυπικών πλεονεκτημάτων μας: ήλιος, θάλασσα, νησιά) είναι να δημιουργήσουμε, σε συνεργασία με τη Νέα Βιβλιοθήκη, Βιβλιοθήκη Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας, που θα περιλαμβάνει:

α) Οσους παπύρους, περγαμηνές, χειρόγραφα με αρχαία κείμενα υπάρχουν στην Ελλάδα, σε βιβλιοθήκες ή σε μοναστήρια. Είναι καιρός να κωδικοποιηθούν όσα βιβλία διαθέτουν τα μοναστήρια και η εκκλησία. Οφείλουν να τα παραχωρήσουν στον ελληνικό λαό, ούτως ή άλλως φιλοσοφικώς και ηθικώς δεν τους ανήκουν. Αν αρνηθούν, θα τα σκανάρουμε.

β) Ολες τις εκδόσεις κειμένων και όλα όσα βιβλία αναφέρονται στον ελληνικό πολιτισμό κι έχουν εκδοθεί στα ελληνικά. Για τις ξένες εκδόσεις, μελέτες-κείμενα, η πολιτεία να αποστείλει σε όλες τις βιβλιοθήκες του κόσμου (και στα μοναστήρια) αίτημα να την πληροφορήσουν για όσους σχετικούς τίτλους διαθέτουν και αν επιτρέπουν φωτοτύπηση, σκανάρισμα, φωτογράφισή τους. Με ανταλλάγματα, π.χ., περιοδικές εκθέσεις αρχαιοτήτων μας, ενώ θα απονέμεται ειδικό μετάλλιο-έπαινος στους δωρητές. Αλλιώς, θα προμηθευτούμε ό,τι μπορούμε απ' την αγορά.
Σκοπός, να δημιουργήσουμε τράπεζα πληροφοριών, ανά θέμα ή συγγραφέα, για τους χιλιάδες σχετικούς τίτλους παγκοσμίως, και να συγκεντρώσουμε, σε ορίζοντα δεκαετίας-εικοσαετίας, όλες τις μελέτες για τους αρχαίους Ελληνες και τον πολιτισμό τους, που έχουν γραφεί ανά τους αιώνες σε όλον τον κόσμο κι όλες τις γλώσσες. Και να τις μεταφράσουμε στις κύριες σημερινές γλώσσες, αν δεν έχουν ήδη μεταφρασθεί. Μας ενδιαφέρει οποιοδήποτε βιβλίο: η μέλετη του διασημότερου ελληνιστή και η μελέτη για την Αντιγόνη, π.χ., που ίσως έγραψε στη Σενεγάλη ένας φιλόλογος το 1930 και αντίτυπό της υπάρχει σε κάποια βιβλιοθήκη τους. Το έργο θα αναλάβουν τα προξενεία και οι πρεσβείες μας.

γ) Για να ολοκληρωθεί ένα τέτοιο τιτάνιο, πλην επιτεύξιμο σχέδιο, απαιτούνται χρήματα που δεν θα ζητιανέψουμε μέσω τρόικας, θα βρεθούν από προσφορές ευεργετών και ιδρυμάτων (Νιάρχου, Ωνάση, Λάτση κ.λπ.), κάτι σύμφωνο με την ελληνική παράδοση χιλιετιών. Αρκεί να συνειδητοποιήσουν οι πλούσιοι (δύσκολο, αλλά όχι ακατόρθωτο) ότι είναι δημότες, όχι ιδιώτες. Οτι τα πατριαρχεία και η εκκλησία αρκετές υπερδωρεές τους έχουν αποταμιεύσει επί αιώνες, η κοινωνία έχει πολύ μεγαλύτερη ανάγκη.

Η πρόταση είναι πραγματοποιήσιμη. Θα σημάνει ολοκληρωτική αλλαγή πλεύσης και νοοτροπίας της Ελλάδας, παρ' ότι οι τελευταίες κυβερνήσεις πέταξαν στα σκουπίδια μοναδική ευκαιρία να δημιουργήσουν παγκοσμίας εμβέλειας πολιτιστικό πάρκο στον Ελαιώνα, δίπλα στον Κεραμεικό, το Δημόσιο Σήμα, την Ιερά Οδό, απ' όπου η θέα προς την Ακρόπολη (απέχει 1.500 μέτρα) είναι εντελώς ανέμποδιστη. Κι αυτοί θα βομβαρδίσουν τον «προνομιούχο» Ελαιώνα με τόνους τσιμέντου για γήπεδα, σκυλάδικα, εμπορικά κέντρα. Στη Νέα Βιβλιοθήκη, για να είναι ορατή η Ακρόπολη (απέχει 6-7 χλμ.), ο Πιάνο χτίζει τεχνητό λοφίσκο. Η Νέα Βιβλιοθήκη αντιμετωπίζει επίσης την αναγκαστική έλλειψη μετρό, λόγω σαθρού εδάφους, υποθέτω. Στον Ελαιώνα υπάρχει μετρό. Τις δυνατότητες της περιοχής αποδεικνύει κι ο σιδερένιος απειλητικός γκοτζίλας-σκυλάδικο με θέα τη δύσμοιρη Ακρόπολη, γωνία Ιεράς Οδού και Πειραιώς.

 Προλαβαίνουμε ν' αποτρέψουμε την καταστροφή. Οπως και να 'χει, κανείς ας μην είναι φειδωλός στη βοήθεια προς τη Νέα Βιβλιοθήκη. Αφορά την ανάπτυξη, την προοπτική, την εξέλιξή μας, τις αγέννητες γενιές. Είναι απαραίτητη όπως ο αέρας και η αποτίναξη του Μνημονίου.

Ελευθεροτυπία, Δευτέρα 3 Ιουνίου 2013