Βιβλία-κατάλογοι με κλεμμένα έργα τέχνης επί Κατοχής
Από Ελλάδα, Ιταλία, Μάλτα, Αυστρία, Γερμανία
Πτωχό και κακόμοιρο το αρχείο του υπ. Πολιτισμού!
|
|
/ Αφιέρωμα: Χρονοτοπία - Γράφει o Γιώργος Λεκάκης /
|
 |
Η ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ-ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ &
ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ-ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΘΝΙΚΟΥ ΑΡΧΕΙΟΥ ΜΝΗΜΕΙΩΝ του
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ, ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ δηλώνει
πως όσον αφορά τις «παράνομες ανασκαφές και τις κλοπές αρχαιοτήτων κατά
τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο», έχει στο αρχείο της - από την μέχρι σήμερα
καταγραφή και ταξινόμησή του - μόνον το κάτωθι αρχειακό υλικό:
• «Ζημίαι των Αρχαιοτήτων εκ του Πολέμου και των Στρατών Κατοχής»,
που εξέδωσε η Διεύθυνσις Αρχαιοτήτων και Ιστορικών Μνημείων, του
υπουργείου Θρησκευμάτων και Εθνικής Παιδείας, το 1946. Έργο που υπάρχει -
όσον αφορά τους Γερμανούς - σε φωτογραφική αναπαραγωγή στο βιβλίο μου
«Αρχαιοκαπηλίες των Γερμανών στην Ελλάδα επί Κατοχής» (εκδ. Κάδμος,
2011), ενώ ολόκληρο κυκλοφόρησε αργότερα, φωτογραφικά πάντα, και από
άλλους εκδοτικούς οίκους της χώρας!!!
• «Works of Art in Greece, the Greek islands and the Dodecanese:
Losses and Survivals in the War», έκδ. του H. M. Stationery Office, στο
Λονδίνο το 1946 - που όμως... κυκλοφορεί και πωλείται κανονικά στο
εμπόριο και είναι διαθέσιμο ακόμη και ψηφιακά από τις ιστοσελίδες της
Googlebooks!!!
• την εργασία του Ν. Πλάτωνος «Η τύχη των αρχαιοτήτων της Κρήτης
κατά τον πόλεμον», δημοσιευθέν στα «Κρητικά Χρονικά» του τεύχους του
1947 - που όμως... κυκλοφόρησε και σε ανάτυπο, το βρίσκει κανείς στα
παλαιοπωλεία εύκολα, και είναι διαθέσιμο και σε διάφορες ιστοσελίδες,
όπως λ.χ των «Κρητικών Χρονικών»
http://64.244.59.70/IMH/search.aspx?l=Gr!!!
• και τέλος τον «Φάκελλο αναζητήσεως αρχαίων εξωτερικού κατά την
μετάβασι του καθηγητού κ. Μαρινάτου (την χρονική περίοδο 1946-1955)».
Άρα το αρχείο του υπουργείου μας είναι πτωχό και κακόμοιρο, έως ανύπαρκτο και όπως είναι και το ίδιο.
Το ίδιο υπουργείο, όμως, απαντώντας σε σχετική ερώτηση του τ.
βουλευτού Θεσσαλονίκης, κ. Κυριάκου Βελόπουλου (της με αρ. πρωτ.
6371/699/6.3.2012) άλλα έλεγε με την υπ' αρ. πρωτ.
ΥΠΠΟ.Τ./ΓΡ.ΥΠ.?Κ.Ε./405, της 15.3.2012: Ότι εκτός από το βιβλίο «Ζημίαι
των Αρχαιοτήτων εκ του Πολέμου και των Στρατών Κατοχής» (που όπως
προανέφερα εξέδωσα σε φωτογραφική ανατύπωση στο βιβλίο μου
«Αρχαιοκαπηλίες των Γερμανών στην Ελλάδα επί Κατοχής») - στο οποίο
καταλογίζει «βασικό μειονέκτημα» την παντελή «έλλειψη φωτογραφιών, οι
οποίες θα συνέβαλαν καθοριστικά στην ταύτιση των κλαπέντων αντικειμένων
με ευρισκόμενα σε μουσεία της αλλοδαπής» (!!!) - λες και η ταύτιση είναι
το ζητούμενο και όχι η υποχρέωση αποδείξεως νόμιμης κατοχής των αρχαίων
από τους κατόχους τους!... - το υπ. Πολιτισμού αναφέρει:
«Πέραν αυτής της έκθεσης, έχουν αποτυπωθεί σε 24 ακόμη καταλόγους
της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας αναλυτικά οι κλοπές από μουσεία και
εκκλησίες, καθώς και οι παράνομες ανασκαφές σε όλους τους νομούς της
χώρας. Αυτό το υλικό τεκμηρίωσης έχει αποδειχθεί κρίσιμο κατά την
αναζήτηση των αρχαιοτήτων. Βρίσκεται στο Ιστορικό Αρχείο του Υπουργείου
Πολιτισμού και Τουρισμού και λόγω της παλαιότητάς του και της κατάστασης
διατήρησής του (δακτυλόγαραφα κείμενα από την δεκαετία του 1940) δεν
είναι δυνατόν να αναπαραχθεί»!!!
Καμαρώστε υπουργείο Πολιτισμού της χώρας με τον μεγαλύτερο
πολιτισμό στον πλανήτη! Να μη μπορεί να αναπαράγει δακτυλόγραφα κείμενα
του 1940, όταν άλλοι διαβάζουν παπύρους της κλασικής αρχαιότητας!...
Και, τέλος πάντων, εγώ όταν τηλεφώνησα στο (προσφάτως ιδρυθέν και
αστελέχωτο ακόμη!) Ιστορικό Αρχείο του Υπουργείου Πολιτισμού και
Τουρισμού, μου είπαν πως αυτοί οι 24 κατάλογοι... δεν υπάρχουν!
Αλήθεια, πότε έλεγε αλήθεια το υπουργείο Πολιτσιμού; Τότε ή τώρα;
Όπως καταλαβαίνετε, είναι ένα πολύ πτωχό αρχειακό υλικό - και
καθόλου δυσεύρετο - για την καθ' ύλην αρμόδια διεύθυνση ενός υπουργείου
Πολιτισμού, της χώρας που έπαθε την μεγαλύτερη πολιτιστική λεηλασία στον
Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, από οιανδήποτε άλλη χώρα!.. Η χώρα με τον
σπουδαιότερο πολιτισμό στον πλανήτη θα έπρεπε - εάν εκόπτετο για τον
ελληνικό πολιτισμό - να έχει στα χέρια της σημαντικότερα αρχεία... Ή να
φροντίσει να συντάξει τέτοια αρχεία... Ή να αναθέσει σε ερευνητές,
μελετητές, ιστορικούς, αρχαιολόγους, φοιτητές, καθηγητές να συγγράψουν
τέτοια αρχεία και να κάνουν τέτοιες έρευνες... Έπρεπε να είχε
κινητοποιήσει τους πνευματικούς άνδρες αυτού του τόπου να κάνουν αυτήν
την έρευνα «έργο ζωής»... Έπρεπε να είχε εμφυσήσει αυτόν τον ζήλο στα
παιδιά της, από τα σχολικά τους χρόνια... Όπως έχουν φροντίσει να κάνουν
και να έχουν οι Βρετανοί, λ.χ. χώρα με πολύ μικρότερο πολιτιστικό
πλούτο από την Ελλάδα, αλλά σοβαρό κράτος...
Οι Βρετανοί, λοιπόν, έχουν εκδώσει μια σειρά έργων-βιβλίων, με θέμα
τα «χαμένα» έργα τέχνης επί Κατοχής... Έργα που εκλάπησαν, χάθηκαν,
φυγαδεύθηκαν, αρπάχθηκαν, λεηλατήθηκαν, μέσα στην δίνη του Β΄ Παγκοσμίου
Πολέμου, κυρίως από τους δημιουργούς του (τους Γερμανούς ναζί) και τους
συνεργάτες τους, αλλά και όσους βρήκαν ευκαιρία και στην αναμπουμπούλα
τρύπωσαν και βρέθηκαν με εκατομμύρια μετά την Κατοχή... Μια έρευνα για
τα προσωπικά περιουσιακά στοιχεία διαφόρων επωνύμων, προ και μετά τον Β΄
Παγκόσμιο Πόλεμο, θα είχε γαργαλιστικό ενδιαφέρον...
Από αυτήν την βρετανική σειρά, αναφέρω μερικά μόνο βιβλία, που θα
έπρεπε να είναι και σε γνώση και χρήση του «κοιμισμένου» υπουργείου
Πολιτισμού μας, διότι σε πολλά απ' αυτά αναφέρονται ελληνικές «χαμένες»
αρχαιότητες, στοιχεία του πολιτισμού και της προσωπικότητός μας...
Πρώτο το προαναφερθέν 63σέλιδο βιβλίο «Works of Art in Greece: The
Greek Islands and the Dodecanese, Losses and Survivals in the War» για
την συγγραφή του οποίου συνεργάσθηκαν και συνεισέφεραν οι: Allied Forces
της Βρετανίας, Committee on the Preservation and Restitution of Works
of Art, Archives and Other Material in Enemy Hands, και British
Committee on the Preservation and Restitution of Works of Art, Archives,
and other Material in Enemy Hands. Εκδότης: His Majesty Stationery
Office, 1946. Το πρωτότυπο εκδόθηκε από το Πανεπιστήμιο του
Ουισκόνσιν-Μάντισον. Ψηφιακοποιήθηκε στις 13.1.2009.
Χαμένα έργα τέχνης από την Ιταλία:
Το 289 σελίδων βιβλίο «Works of Art in Italy: Losses and Survivals
in the War», με αναφορές από το War Office και το British Committee on
the Preservation and Restitution of Works of Art, Archives, and Other
Material in Enemy Hands. Εκδότης: H. M. Stationery Office, 1945.
Το 209 σελίδων βιβλίο «Works of Art in Italy: Losses and Survivals
in the War», σε δύο μέρη (τόμοι 1-2). Συγγραφέας: Committee on the
Preservation and Restitution of Works of Art, Archives, and Other
Material in Enemy Hands, της Βρετανίας. Συνεισέφερε και το Γραφείο
Πολέμου (War Office) της ιδίας χώρας. Εκδότης: H. M. Stationery Office,
1945. Το πρωτότυπο εκδόθηκε από το Πανεπιστήμιο του Μίτσιγκαν.
Ψηφιακοποιήθηκε στις 19.11.2009.
Το 2ο μέρος είχε ως τίτλο «Works of Art in Italy: North of
Bologna». Συγγραφείς του φέρονται το British Committee on the
Preservation and Restitution of Works of Art, Archives, and other
Material in Enemy Hands της Βρετανίας και το War Office. Εκδότης: H. M.
Stationary Office, 1946.
Το 55σέλιδο βιβλίο «Italian Archives During the War and at Its
Close», που μεταγλωττίσθηκε από τον sir Hilary Jenkinson και τον Henry
Esmond Bell. Συνεισέφερε το British Committee on the Preservation and
Restitution of Works of Art, Archives, and other Material in Enemy
Hands. Εκδότης H. M. Stationery Office, 1947. Το πρωτότυπο εκδόθηκε από
το Πανεπιστήμιο του Μίτσιγκαν. Ψηφιακοποιήθηκε στις 6.6.2006.
Χαμένα έργα τέχνης από την Μάλτα:
Το 46σέλιδο βιβλίο «Works of art in Malta: losses and survivals in
the war», που συνέγραψαν οι Hugh Stanley Braun, British Committee on the
Preservation and Restitution of Works of Art, Archives, and other
Material in Enemy Hands. Εκδότης: H. M. Stationery Off., 1946. Το
πρωτότυπο εξεδόθη από το Πανεπιστήμιο του Μίτσιγκαν. Ψηφιακοποιήθηκε
στις 12.4.2007.
Χαμένα έργα τέχνης από την Αυστρία:
Το 60σέλιδο βιβλίο «Works of Art in Austria (British Zone of
Occupation): Losses and Survivals in the War», συμπληρωμένο από αναφορές
("reports supplied by the Monuments"), από τα Fine Arts and Archives
Branch of the Control Commission for Austria (British Element) and
Issued by the British Committee on the Preservation and Restoration of
... Losses and Survivals in the War. Ως συγγραφείς φέρονται το British
Committee on the Preservation and Restitution of Works of Art, Archives,
and other Material in Enemy Hands, και ο Hugh Pattison Macmillan,
βαρώνος Macmillan. Εκδότης: H. M. Stationery Office, 1946
Χαμένα έργα τέχνης από την Γερμανία:
Το 65σέλιδο βιβλίο «Works of art in Germany: (British zone of
occupation) losses and survivals in the war». Συγγραφείς αναφέρονται η
Territory under Allied occupation, 1945-1955: British Zone από την
Γερμανία, το Control Commission από την Βρετανία, το Committee on the
Preservation and Restitution of Works of Art, Archives and Other
Material in Enemy Hands, British Committee on the Preservation and
Restitution of Works of Art, Archives, and other Material in Enemy
Hands. Εκδότης: H.M. Stationery Off., 1946. Το πρωτότυπο εξεδόθη από το
Πανεπιστήμιο του Μίτσιγκαν. Ψηφιακοποιήθηκε στις 18.11.2009.
http://www.xronos.gr/,
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου