Κυριακή 30 Μαρτίου 2014

Εκσταση, πάθος, φιλαρέσκεια

ΝΙΚΟΣ Α. ΔΟΝΤΑΣ
http://www.kathimerini.gr/759939/article/politismos/moysikh/ekstash-pa8os-filareskeia 
Ο Ρίχαρντ Στράους διευθύνει τη Βασιλική Φιλαρμονική Ορχήστρα του Λονδίνου στο Αλμπερτ Χολ.
Ο Ρίχαρντ Στράους διευθύνει τη Βασιλική Φιλαρμονική Ορχήστρα του Λονδίνου στο Αλμπερτ Χολ.Οι επέτειοι διαδέχονται η μία την άλλη με ταχύτατους ρυθμούς: μετά τα διακόσια χρόνια από τη γέννηση των Βέρντι και Βάγκνερ το 2013, ακολουθούν φέτος τα 150 χρόνια από τη γέννηση του Ρίχαρντ Στράους. Χαρά για τις δισκογραφικές εταιρείες, χαρά όμως και για τους φιλόμουσους, καθώς τα προσφερόμενα κουτιά με κάθε είδους συλλογές ρίχνουν το κόστος κάθε μεμονωμένου cd συχνά κάτω των δύο ευρώ.

Κομμένη στα δύο μοιάζει η δημιουργική πορεία του Βαυαρού Στράους. Οταν συνέθεσε τον «Γκούντραμ», την πρώτη του όπερα, είχε ήδη γράψει ορισμένα από τα διασημότερα συμφωνικά του ποιήματα, όπως «Δον Χουάν» και «Θάνατος και εξαΰλωση». Ωστόσο, μετά την τεράστια επιτυχία της «Σαλώμης» (1905), συνέθεσε πια ελάχιστη συμφωνική μουσική. Το λυρικό θέατρο θα του χάριζε τεράστιες επιτυχίες, όπως η καινοτόμος «Ηλέκτρα» και ο «Ιππότης με το ρόδο», την επιτυχημένη συνταγή του οποίου αναπαρήγαγε αρκετές φορές.


Ο Στράους έγινε ήδη όσο ζούσε ένας από τους πλουσιότερους συνθέτες, ενώ κατόρθωσε να παραμείνει στην πατρίδα του χωρίς να γίνει μέλος του ναζιστικού κόμματος.

Φίλος του συνθέτη και διαπρεπής ερμηνευτής των έργων του υπήρξε ο Καρλ Μπεμ. Σε τρεις δίσκους η DG συγκεντρώνει τα γνωστότερα συμφωνικά ποιήματά του, που ο Μπεμ αποδίδει με την Κρατική Ορχήστρα της Δρέσδης και τη Φιλαρμονική του Βερολίνου. Εναλλακτικά, η RCA προτείνει πέντε δίσκους με συμφωνικά έργα υπό τον Φριτς Ράινερ και τη Συμφωνική του Σικάγου. Η Decca ανοίγει τη βεντάλια και προσφέρει σε 18 δίσκους όλα τα συμφωνικά ποιήματα και τα κοντσέρτα, με αρχιμουσικούς όπως ο Ντοράτι, ο Μαζούρ, ο Ντιτουά, ο Σινόπολι και ο Πρεβέν.

Η DG, πάλι, προτείνει σε συλλεκτική έκδοση 33 δίσκων όλες τις όπερες του συνθέτη σε εξαιρετικές ερμηνείες. Ανάμεσά τους η μυθική «Ηλέκτρα» του Σόλτι με την Μπίργκιτ Νίλσον στον κεντρικό ρόλο, η έξοχη «Σαλώμη» του Σινόπολι με την Τσέριλ Στούντερ σε μία από τις καλύτερες ηχογραφήσεις της πολυτάραχης σταδιοδρομίας της, και η συναρπαστική «Γυναίκα χωρίς σκιά» και πάλι του Σόλτι. Πρόσθετο δέλεαρ αποτελούν δύο ηχογραφήσεις που βλέπουν για πρώτη φορά το φως, οι «Φωτιές του Αη Γιαννιού» («Feuersnot») με την Γκούντουλα Γιάνοβιτς και ο «Ερωτας της Δανάης» υπό τον Κλέμενς Κράους. Η συλλογή ολοκληρώνεται με τα «Τέσσερα τελευταία» και ορισμένα ακόμα τραγούδια στην έξοχη ερμηνεία της Τζέσι Νόρμαν υπό τον Κουρτ Μαζούρ.

Η συλλογή 22 δίσκων της Warner επικεντρώνεται στις «μεγάλες όπερες», κυρίως ηχογραφήσεις της ΕΜΙ, όπως η εξαιρετική «Αριάδνη στη Νάξο» του Κέμπε με τη Γιάνοβιτς στον κεντρικό ρόλο και η «Σαλώμη» του Κάραγιαν με την Μπέρενς ως πριγκίπισσα της Ιουδαίας και την Αγνή Μπάλτσα ως απρόσμενα νεανική Ηρωδιάδα.

Στο κουτί με τους 36 δίσκους της η Brilliant προσφέρει λίγο απ’ όλα, μεταξύ αυτών και τραγούδια, τομέας στον οποίο διέπρεψε ο Στράους. Ορισμένα από τα ωραιότερα ερμηνεύει για τη Virgin η Ντιάνα Ντάμραου υπό τον Τίλεμαν. Οποιος ενδιαφέρεται μονάχα για τα «Τέσσερα τελευταία» ας αναζητήσει την έξοχη ερμηνεία της Καρίτας Μάτιλα υπό τον Αμπάντο και πάλι σε DG. Κι επειδή η όπερα είναι θέαμα, ξεχωρίζει η συγκλονιστική «Σαλώμη» με την Τερέζα Στράτας σε σκηνοθεσία Γκετς Φρίντριχ και μουσική διεύθυνση Καρλ Μπεμ (DG/dvd), η οποία αντέχει παρά τα σαράντα χρόνια της.

Τέλος, όσοι δεν αποθαρρύνονται από τον ήχο ιστορικών ηχογραφήσεων ας αναζητήσουν μία από τις αρκετές πυρετώδεις ερμηνείες της «Ηλέκτρας» από τον Δημήτρη Μητρόπουλο, γιατί όχι αυτήν του 1949 με τη συγκλονιστική Αστριντ Βάρναϊ στον κεντρικό ρόλο και την Ελενα Νικολαΐδη ως Κλυταιμνήστρα (Guild).
Έντυπη

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου